SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

3. Locatietheorieën
3.1. Inleiding
In dit hoofdstuk wordt theorie behandeld die verduidelijkt welke
afwegingen bedrijven zoal moeten maken bij de keuze van hun
locatie. Er komen diverse klassieke locatietheorieën aan bod die
in de economische geografie in omloop zijn. Daarnaast zijn er
in de loop van de tijd nieuwe locatietheorieën bijgekomen die
gebaseerd zijn op gedragswetenschappelijke, institutionele economische
en sociaalorganisatorische inzichten.
3.1.1 Bedrijf en Regio: dynamische relatie
Advocatenkantoren zijn bedrijven en zoals elk bedrijf, gevestigd
in een bepaalde omgeving. Tevens zijn ze net als andere bedrijven
afhankelijk van hun cliënten, de markt en, niet te onderschatten,
van regelingen en wetten van de overheid en van de
ruimtelijke omgeving in brede zin. En om succesvol te kunnen
werken zijn zij goed georganiseerd, niet alleen als kantoor maar
ook in samenhang met hun regionale omgeving.
Voor het vestigen van de optimale standplaats zijn twee overwegingen
van belang; de locatiekeuze en de regionale groei.
Hiervoor is in de economische geografie een begrip geformuleerd,
‘het productiemilieu’ dat door Marc de Smidt als volgt is
gedefinieerd: Het geheel van externe condities dat van invloed is
op zowel de beslissing om op een bepaalde plaats een bedrijf te
vestigen als op het functioneren van dat bedrijf daarna.
figuur 2: het begrip productiemilieu
bron: Atzema et al, 2002
Anders gezegd: het gaat om de keuze van de juiste locatie en om
de te verwachten groei rondom deze locatie. Hierbij maakt men
verder weer onderscheid tussen een lokaal, een regionaal en een
nationaal productiemilieu.
Vanwege het doorlopende organisatieproces en de toegenomen
oriëntatie op het buitenland is het van cruciaal belang aandacht
te besteden aan deze productiemilieus.
3.1.2 Het begrip ‘productiemilieu’ in institutionele
relaties, fysieke relaties en marktrelaties
Bij institutionele relaties denkt men aan de relatie tussen bedrijven
onderling en nationale, regionale en lokale overheden,
terwijl men spreekt van fysieke relaties als het gaat om factoren
als: klimaat, wegen, stations e.d. Deze relaties zijn niet licht te
wijzigen en/of te beïnvloeden.
Het begrip marktrelaties spreekt voor zichzelf: dat zijn de relaties
die samenhangen met de arbeidsmarkt, met de financiën, met
het vastgoed, met de toelevering en met de afzet. Deze externe
factoren kunnen tegen- of meewerken aan de economische groei
van bedrijven.
De verschillende overheden (Europees, landelijk, regionaal en/of
lokaal) zijn voor een belangrijk deel bepalend voor de ruimtelijke
omgeving. Door hun rechtspositie kunnen zij middels het
ordeningsbeleid veel invloed uitoefenen op de aanleg van infrastructuur,
zoals bijvoorbeeld het plannen van specifieke bedrijfsterreinen
langs de autowegen, het uitgeven van investeringspremies
voor vestiging en uitbreiding van bedrijven, of de beperking
van parkeerterreinen in de binnensteden.
Eens goedgekozen vestigingslocaties kunnen in verval raken
door veranderingen in de structuur; de introductie van nieuwe
wetenschappelijke inzichten en/of nieuwe technologie en de internationale
concurrentie vergt voortdurend aanpassingen aan de
marktstrategie. 1
1 Atzema et al., Ruimtelijke
economische dynamiek,
2002
BEWEEGREDENEN
19