SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

echtbank daarheen, omdat er grote kantoren kwamen, of omgekeerd.
Het is niet zo duidelijk of het de ene kant om heeft
gewerkt of andersom. Overigens wordt er door de grote kantoren
helemaal niet zo vaak geprocedeerd, er wordt zeker niet voortdurend
in toga heen en weer gehold. (r8) Maar de aanwezigheid
van de rechtbank is een mooi aanknopingspunt en bijkomend
voordeel en heeft zeker de vanzelfsprekendheid van de locatie
onderstreept. (r4, r8) [Meer over clustervorming op de Zuidas,
Mohr in: 3.3.4; Benaderingen van clusters van Hotelling, Jansen,
Kloosterman]
Grappig fenomeen is dat de advocatenkantoren die het dichtst bij
de rechtbank gevestigd zijn, er het minste komen. Op de Zuidas
zitten bijna geen strafrechtadvocaten. Ofschoon de rechtbank
daar naartoe verhuisd is, komen de advocaten die op de Zuidas
werken zelden of nooit in de rechtbank. (r11)
Er zijn negentien arrondissementen in Nederland. Ruim geschat
speelt de helft van de procedures zich af in Amsterdam,
de andere helft in de rest van Nederland. De commerciële
Zuidaskantoren drijven echter op hun ondernemingspraktijk en
hebben weinig met de rechtbank te maken. De meeste grote kantoren
hebben wel een procesgroep. De Engelse kantoren noemen
dat de litigation departement. De Nederlandse kantoren noemen
het de procesgroep met secties Arbeidsrecht, Intellectuele
Eigendom, of de Verzekeringsrechtsecties, die wel eens naar de
rechtbank moeten om te procederen. Bovendien is procedures
voeren tegenwoordig steeds meer een kwestie van ‘papier schuiven’
geworden. Daarvoor hoeft men in de meeste gevallen niet
op de rechtbank aanwezig te zijn. Alleen voor een kort geding
moet je wel naar de rechtbank toe en advocaten die bijvoorbeeld
in een IE-praktijk zitten, voeren een procespraktijk waarin het
kort geding nog al eens voorkomt. Maar de meeste advocaten
hoeven er vrijwel nooit heen.
De rechtbank verhuist te zijner tijd naar de IJ-Oevers en dat zal zeer
waarschijnlijk betekenen dat een advocaat in de toekomst, indien
hij of zij naar de rechtbank moet, de auto of een taxi zal pakken. De
grote kantoren gaan de rechtbank in geen geval achterna. (r2)
Het feit dat de nabijheid van gerechtelijke instituties steeds minder
een rol speelt bij het maken van een locatiekeuze, wordt
duidelijk in het volgende citaat:
Den Haag heeft allure en is de stad van Internationaal Recht.
Sommigen zeggen dat het mogelijk de juridische hoofdstad van
de wereld is, met het Vredespaleis, het Internationaal Gerechtshof
en Europol. Alles wat met juridische zaken en internationaalrechtelijke
zaken te maken heeft, krijgt hierdoor een zekere
concentratie. Den Haag heeft dit met een zeker succes naar zich
toe weten te halen. In deze kring van internationaal recht komen
advocaten uit de hele wereld bij elkaar. Deze advocaten pleiten
daar eens in hun leven in een zaak, als zich die bijzonderheid
voordoet, maar dat is vrij uniek. Dat is een fenomeen, daar bouw
je geen praktijk of kantoor omheen. De advocaten praktiseren
net zo goed vanuit Amsterdam, als uit Maastricht of Lissabon
of Buenos Aires. (r5) [A-ruimtelijke betekenis van clusters, in
3.3.4]
7.6 Arbeidsmarkt
In de jaren negentig speelde de krapte op de arbeidsmarkt nog
niet. De uitstroom vanuit de universiteiten met juridisch geschoolde
talenten is echter veel beperkter dan tien jaar geleden,
waardoor de kantoren steeds kritischer moeten kijken hoe zij aan
voldoende, goed gekwalificeerde arbeidskrachten kunnen komen.
Onze productiemiddelen zijn geen machines, maar mensen
en we kunnen het ons niet veroorloven goede mensen, getalenteerde
mensen, te laten lopen.(r5) Inmiddels staat bij de meeste
advocatenkantoren rekruteren en marketing hoog op de agenda.
Het idee van vroeger, dat de business niet verplaatsbaar zou zijn,
maar de mensen wel heeft r3 achter zich gelaten. Als iets echt
moeilijk verplaatsbaar is zijn het wel de mensen. Voor hen speelt
het thuisfront een rol, iedereen woont ergens prettig, de kinderen
gaan daar naar school. [Grondslag van maatschappelijke en
ruimtelijke organisatie van kennisintensieve activiteitsvormen,
Florida in: 5.2.1]
BEWEEGREDENEN
63