SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

36
29 Gelezen in Cherfontaine,
Governance in de
Randstad, 2005
30 www.parool.nl, 2008
31 www.trouw.nl, 2008
BEWEEGREDENEN
werd nog slechts een achtste positie behaald en waren steden als
Barcelona, Stockholm, Kopenhagen en Helsinki populairder als
congresbestemming dan Amsterdam. 29
Maar volgens Taylor, hoogleraar aan de universiteit van
Loughborough, behoort Amsterdam anno 2008 (voor het eerst!)
tot de tien belangrijkste (75 gepeilde) zakensteden ter wereld
en in Europa is Amsterdam de nummer vier, pal achter Londen,
Parijs, Frankfurt. Het afgelopen jaar heeft Amsterdam zijn prestaties
op het gebied van financiële en zakelijke dienstverlening
het meest verbeterd, zo bleek uit zijn onderzoek. Gezien de
omvang van de stad en de relatief kleine Nederlandse economie
noemt hij het aandeel van internationale bedrijvigheid in de
Amsterdamse economie [..] buitenproportioneel groot en constateert
hij dat met name het zakenklimaat, de kenniseconomie en
het evenwichtige economische klimaat eruit springen. 30
En ook in de jaarlijkse Quality of Living Survey van adviesbureau
Mercer (2008) kwam Amsterdam niet slecht uit de bus: de stad
scoorde vooral goed op de onderdelen economische omgeving,
gezondheidszorg, onderwijs en mogelijkheden voor recreatie
(dit laatste dankzij het ruime aanbod van restaurants, theaters
en bioscopen). Op de wereldwijde lijst van steden met het beste
leefklimaat staat Amsterdam nu al twee achtereenvolgende jaren
op de dertiende plaats. 31
Ik ben me er uiteraard van bewust dat dit soort lijstjes slechts
een deel van de werkelijkheid laat zien en dat de keuze voor
andere indicatoren tot weer een geheel ander beeld kan leiden.
Maar wat ik met deze korte schets heb willen aangeven is, dat
Nederland, De Randstad, Metropool regio Amsterdam en/of
Amsterdam het op sommige punten goed doen, maar dat ook op
een aantal punten, die van cruciaal belang zijn voor de internationale
concurrentiepositie, terrein verloren wordt.
4.5 Resumé
Als er ergens sprake is van globalisering, dan is dat wel in de
zakelijke dienstverlening, waar verschillende processen tot grote
veranderingen in de zakelijke wereld hebben geleid. Deze ontwikkelingen
lijken erop te wijzen dat ‘zachte’ locatiefactoren
steeds meer invloed hebben op de vestigingspatronen van bedrijven
in deze sector. Door de vraag uit de markt naar wereldwijde
dienstverlening worden andere accenten gelegd. Factoren als
netwerken, persoonlijke interactie, untraded interdependencies,
specialisatie, gemeenschappelijk optreden, kennisuitwisseling en
samenwerking met bijvoorbeeld onderwijsinstellingen, wegen
zwaarder bij het maken van de locatiekeuze. Dit heeft in het
bijzonder consequenties voor de regio’s; deze hebben veel profijt
van de nieuwe netwerken die zich in de hoogmoderne samenleving
ontwikkelen.
Het realiseren van groei, het behalen van schaalvoordelen en het
inspelen op de vraag uit de markt om wereldwijde dienstverlening,
zijn de belangrijkste motieven van deze zakelijke sector.
Om in het westen de concurrentiestrijd te kunnen overleven,
moeten de zakelijke dienstverleners in de geavanceerde stedelijke
economieën niet alleen kunnen beschikken over kwaliteiten
en het duurzaam vermogen om unieke producten te kunnen
voortbrengen, maar ook over flexibele en gedifferentieerde netwerken.
De individualisering enerzijds en het onpersoonlijker
worden van de banden tussen klanten en bedrijven anderzijds
vergroot de noodzaak van soepele interactie tussen de bedrijven
onderling.
Of men op tijd de bakens weet te verzetten en veranderingen of
vernieuwingen kan doorvoeren, is bepalend voor de vraag of een
regio een gunstige economische ontwikkeling zal doormaken.
Het vermogen om innovaties van producten, diensten en concepten
op een permanente basis tot stand te brengen berust nooit
bij één enkel bedrijf of een hooggeschoolde kenniswerker, maar
is gelegen in een lokaal productiesysteem van de hedendaagse
hoogmoderne samenleving. Het systeem van relationele netwerken
en het creëren en overdragen van innovatieve kennis zijn
essentiële economische factoren geworden.