SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

40
16 www.destaddraaitdoor.
web-log.nl, 2008
17 www.keicentrum.nl, 2008
18 Verbraeken in FD: Hoogtevrees
in de Polder, 17
november 2007
19 Keicentrum, ibid, 2008
20 Florida gelezen in Franke
en Verhagen, Creativiteit
en de stad, 2005
21 ibid.
BEWEEGREDENEN
processen van activiteiten en functies in de stedelijke ontwikkeling
en groei van de lokale economie, wat vervolgens de kans
op nieuwe innovaties weer doet toenemen. Bovendien danken
steden omgekeerd ook hun omvang aan diversiteit. 16
Volgens Jacobs moeten stedenbouwers zich daarom concentreren
op het maken van goede straten. Langs een goede straat
liggen verschillende functies, zodat er gedurende zo veel mogelijk
uren per dag iets te beleven is. Anders gezegd, het zijn de
fysieke condities die het sociaaleconomische profiel bepalen.
Stedenbouwers moeten zich concentreren op het maken van wijken
met genoeg gelaagdheid en diversiteit om tegen een stootje
te kunnen. Voor de wijken die hiervoor in aanmerking komen
- let wel: niet iedere wijk kan of hoeft per se te verstedelijken - is
een uitgekiend stedenbouwkundig concept, dat organische groei
en flexibiliteit toestaat, van groot belang. 17
Tegelijkertijd willen ondernemingen met het oog op hun corporate
identity meer uitstraling en vragen ze om hoge imposante
kantoortorens zoals op de Amsterdamse Zuidas, bij Amstel,
Sloterdijk en op Noordelijke IJ-Oevers, en Overhoeks (overzijde
IJ).
Pi de Bruijn, tot 2006 acht jaar stadsontwerper voor de
Amsterdamse Zuidas, signaleert een nieuw élan in de Randstad;
hoogbouw was in Nederland jarenlang impopulair, maar vertegenwoordigt
nu voor veel ondernemingen een dynamische
uitstraling. Hij pleit ervoor om deze ontwikkeling de ruimte te
geven, want de Randstad met zijn 6 a 8 miljoen mensen moet
concurreren met Parijs, Milaan. Hoogbouw heeft inderdaad een
machoaspect, dat valt niet te ontkennen. De wereld verandert
snel en we moeten reageren anders belanden we in de provinciale
hoek 18
5.3 Zakelijke dienstverlening in de
publieke ruimte
Over het begrip publieke ruimte bestaan verschillende opvattingen,
waarvan ik er allereerst enkele kort zal noemen die specifiek
ingaan op de functie van de publieke ruimte in steden.
Het boek van Jane Jacobs, The Death and Life of Great American
Cities (met de veelzeggende ondertitel The failure of town planning)
inspireerden velen tot nieuwe visies op stadsontwikkeling.
Ze maakt gebruik van de bestaande stad: There is no new world
that you make without the old world.
In de publieke ruimte is het van belang dat mensen zich dusdanig
thuisvoelen, dat ze er makkelijk sociale contacten (weak ties)
kunnen opdoen en onderhouden en bij de ruimtelijke inrichting
moet er dus rekening mee gehouden worden, dat er informele
ontmoetingen kunnen plaatsvinden, vindt Jacobs. Gewone
straten met restaurants, cafeetjes, (buurt)winkels en terrasjes
die fungeren als plekken waar mensen zich kunnen ophouden,
waar ze wat kunnen rondhangen en praten, vergroten het gevoel
van saamhorigheid tussen burgers - die tegelijkertijd volkomen
vreemden voor elkaar kunnen blijven. Diversiteit en interactie
vormen volgens Jacobs de belangrijkste voorwaarden voor een
economisch gezonde en leefbare stad. 19 Zij beschouwt de stad
als de belangrijkste motor van de economie, belangrijker zelfs
dan landen, een visie waar Florida zich bij aansluit.
Richard Florida: De vraag of het om banen of mensen gaat, is
uiteindelijk een valse tegenstelling. Die twee treffen elkaar op een
plaats, die als dwarsverband fungeert. Echte plaatsen zorgen voor
drukke arbeidsmarkten waar mensen een passende baan vinden,
voor relatiemarkten waar mensen een partner voor het leven vinden
en voor sociale markten waar vriendschappen ontstaan; er
zijn voorzieningen die mensen in staat stellen om zich een eigen
manier van leven aan te meten en er is een weelde aan dagelijkse
keuzemogelijkheden waardoor mensen gestimuleerd worden om
hun identiteit op een holistische manier op te bouwen en te onderbouwen.
20
Ook Peter Hall ziet de stad als de belangrijkste motor van de
economie, al legt hij vooral nadruk op de invloed van de informatietechnologie
die volgens hem de samenleving verandert en
de stad transformeert. 21