SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

56
1 Van Lent in NRC: Azië
wordt voor advocatenfirma’s
het slagveld, 07-05-08
2 Stand van Zaken, 2007
3 advocatie: nieuwssite voor
de advocatuur, 2007
BEWEEGREDENEN
bedienen door al deze specialisaties in een full service kantoor
te hebben. Verscheidene respondenten hebben hun praktijk dan
ook gecentraliseerd en andere vestigingen opgeheven. Ik heb
ervoor gekozen om het onderstaande citaat, hoewel het betrekkelijk
lang is, op te nemen, omdat het de overwegingen die aan
deze beslissing ten grondslag hebben gelegen, exact illustreert:
In het moderne Europa gaat alles via e-mail en de korte reistijd
maakte dat het helemaal niet meer nodig was om een kantoor in
Brussel te hebben. We hebben toen al onze Europese mensen,
onze mededingingsmensen, bij elkaar gezet. Dat was op zich
zelf een eye opener, omdat het veel makkelijker bleek mensen
met één speciale discipline op dezelfde plaats te huisvesten.
Samenwerken gaat zo veel beter en er vindt ook veel makkelijker
kruisbestuiving plaats. [...] De tweede helft van de jaren negentig
hebben we de discussie gevoerd of het überhaupt verstandig
is dat wij in deze wereld, die steeds kleiner wordt, op drie
plaatsen in Nederland mensen hebben zitten. Oorspronkelijk
waren juridische problemen eendimensionaal; het was óf een
arbeidsprobleem, óf een ondernemingsrechtelijk probleem, óf
een Europeesrechtelijk probleem. We merkten echter dat problemen
complexer werden en door deze complexiteit werden wij in
toenemende mate geconfronteerd met problemen waar allerlei
facetten aan zitten. Daarom werd het belangrijk om snel teams te
kunnen samenstellen. Teams waarin de verschillende disciplines
zitten om een probleem goed op te lossen. Plus de wendbaarheid
van het kantoor, dat veel meer in staat is op de wensen van de
cliënten in te spelen, wanneer alle mensen op één plaats bij elkaar
zijn gehuisvest. (r5) [In de internationaal georiënteerde advocatuur
bundelen de juridische dienstverleners de krachten om
internationaal opererende klanten overal ter wereld van dienst te
kunnen zijn in: 4.2]
Dit had uiteraard consequenties voor de huisvesting. R4 verduidelijkt:
We vonden het belangrijk zo snel mogelijk onder één dak
te gaan zitten om de fusie tot een succes te maken, daarom zijn
we op zoek gegaan naar een andere meer geschikte locatie.
Door de schaalvergroting kwamen ook veel nieuwe cliënten
vanuit de regio naar de gespecialiseerde en gedifferentieerde
kantoren in de stad. En omdat de binnenstad intussen steeds
voller werd, werd de bereikbaarheid problematisch. Men ging
zoeken naar een nieuwe standplaats om beter bereikbaar te zijn
vanuit andere steden en landen. Internetverkeer en de videovergaderingen
bestonden in de jaren negentig nog niet, men maakte
hooguit gebruik van de fax, dus men was aangewezen op fysiek
contact met cliënten om goed te kunnen communiceren.
Doordat de kantoren groter werden moest men zich ook intern
anders gaan organiseren. Van kleine eenheden waarbinnen individuele
vrije beroepsuitoefenaars met elkaar werkzaam waren
op basis van persoonlijke affiniteit, groeiden de kantoren uit tot
bedrijfsmatige organisaties teneinde in de verschillende niches
te kunnen voorzien. Het romantische en vrije van de advocaat
was geen vanzelfsprekendheid meer. (r8) Dejonghe Managing
Partner van Allen & Overy in een recent interview: Je kon vroeger
partners hebben, omdat het goede vrienden waren. Nu is de
kwaliteitsnorm bepalend. 1
In plaats van de maatschap als platte organisatie ontstonden
bedrijfsmatige structuren van vennoten en hun medewerkers,
die een continue omzet moesten draaien om het kantoor aan de
praat te houden. (r8) Van de top vijftig kantoren ondergingen in
2007 zeven kantoren deze organisatiewijziging. In 2007 is voor
het eerst meer dan de helft van alle top 50-kantoren georganiseerd
in een NV of een Limited Liability Partnership (LLP). 2
Inspelend op dit alles heeft de Stichting Leerstoel Advocatuur
recentelijk een nieuwe leerstoel in het leven geroepen aan de
Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam,
waar Hoogleraar Dr. Rob van Otterlo zich zal gaan richten op
de economisch organisatorische kant van juridische dienstverlening.
3 [Economisch kapitaal in: 2.2.3]
Advocaten zijn inmiddels concurrenten van elkaar. R5 zegt:
Iedereen wordt altijd geacht zijn mannelijke collega’s met ‘geachte
confrère’ aan te spreken en de vrouwelijke collega’s met ‘geachte
collega’. Dat is een beetje van de vorige eeuw. De markt-