SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

Recommendations

Info

Gadet heeft in zijn studie naar jonge, alleenwonende Amsterdammers 24 vastgesteld dat met name zij voor de stad als centrum van cultuur, vermaak en vertier kiezen en deze groep vooral de passantenopenbaarheid van de publieke ruimte waardeert. Wanneer het om feitelijk activiteiten gaat, zijn ze geneigd tot domeinvorming. De publieke oriëntatie van werkende jongeren is breder dan van bijvoorbeeld studenten; werkers hebben weinig behoefte aan daadwerkelijke interactie met ander sociaalculturele groepen en willen ongestoord dingen doen met vrienden in de hiertoe geëigende publieke gelegenheden. 5.3.1 Groeifactoren voor het publieke leven van Amsterdam Het publieke leven in Amsterdam groeit de laatste jaren sterk; niet alleen als toeristische trekpleister, maar ook als winkel-en uitgaanscentrum voor de eigen ingezetenen. Toerisme, cultuur en handelscontacten gaan hand in hand. Het draagvlak voor musea, Het Nationale Ballet of het Concertgebouworkest wordt sterker als er meer bezoekers komen en omgekeerd maakt dit soort voorzieningen een stad als Amsterdam aantrekkelijk voor hoofdkantoren of de internationale creatieve industrie. 25 Uit veldwerkstudies van Gadet en Müller onder (vooral) jonge, hoog opgeleide en carrièregerichte stadsbewoners kwam naar voren, dat hun voorkeur voor hooggespecialiseerde producten en diensten en voor exclusieve gebeurtenissen zwaarwegende motieven zijn voor het bezoeken van publieke gelegenheden. Daarnaast maken ze veelvuldig gebruik van de publieke voorzieningen om nieuwe kennis op te doen; kennis die niet alleen bijdraagt aan uitbreiding van het persoonlijke ‘culturele’ kapitaal maar die ook de professionele en financiële positie ten goede kan komen. En bovendien kunnen vriendschappelijke en zakelijke relaties makkelijk en op informele wijze aangegaan en onderhouden worden in de talrijke uitgaansgelegenheden die de Amsterdamse binnenstad rijk is. Deze groep zelfstandige, jonge (veelal) alleenstaanden heeft dan ook een groot aandeel in de re- cente groei van het stedelijke publieke leven. Voor hen is uitgaan de manier bij uitstek om nieuwe relaties aan te knopen. 26 Steden zijn broeikassen waar sociale experimenten worden uitgedacht, uitgeprobeerd en gerealiseerd, waar nieuwe culturele uitingen zijn geconcentreerd en waar de dynamiek tot stand komt die de economie in beweging zet en opjaagt, constateert ook de Amerikaanse socioloog Lofland, (1973) die naast openbare en private, een derde ruimtelijke categorie van ‘parochiale’ ruimten onderscheidt. Hij doelt hiermee op openbaar toegankelijke plaatsen die echter duidelijk bestemd zijn voor een specifieke groepen. 27 Een drietal factoren lijkt vooral van invloed op de mate waarin een stad floreert: ten eerste, de aanwezigheid universiteiten en HBO-opleidingen, (dit betekent immers veel jonge mensen in de stad!) ten tweede, een grote diversiteit aan (kennisintensieve) bedrijven en instellingen en in de derde plaats een (liefst oude) stadskern die voor een sfeervolle omgeving zorgt. 28 Ook de Franse antropoloog Marc Augé wijst erop dat het stedelijk leven ‘gehecht’ is aan authenticiteit; nieuwe locaties ontberen vaak de essentiële kenmerken om van non-places werkelijk uit te groeien tot places. 29 5.4 Nieuwe trends De belangrijkste tendensen in de hedendaagse ruimtelijke inrichting van de publieke ruimte zijn parochialisering, functionalisering en esthetisering, stellen Maarten Hajer & Arnold Reijndorp vast. Deze publieke ruimte wordt meer en meer een transportzone tussen de ‘enclaves’ en verliest haar functie als ‘plaats van ontmoeting’. 30 In veel nieuwe steden worden woonwijken, kantorenparken en winkelcentra min of meer los van elkaar gerealiseerd. Deze monofunctionele inrichting leidt tot sociaal-culturele enclaves en tot een toename van gevoelens van onveiligheid. Hierdoor ontstaat een tendens waarin burgers de voorkeur geven aan veilige, sociaal homogene plekken, die gemakkelijk met de auto te bereiken 24 Gadet, Publieke Ruimte, Parochiale plekken en Passantenopenbaarheid, 1999 25 Groot in FD: Dorps denken Amsterdam frustreert toerismebeleid, 2008 26 Gelezen in Van Engelsdorp Gastelaars, ibid, 2006 27 Van Aalst en Ennen Openbare ruimten: tussen activiteit en attractiviteit, 2002 28 Van Engelsdorp Gastelaars, ibid, 2006 29 Hajer en Rijndorp, Op zoek naar publiek domein, 2001 30 ibid. BEWEEGREDENEN 41
42 31 http://www.urbanxchange. nl, Kloosterman (H), ‘De intelligente netwerkstad en het belang van de plek’, 2002 32 Huisjes in FD: De waarde van vrije vogels, 17 mei 2008 BEWEEGREDENEN zijn. Het spreekt voor zich dat deze ontwikkeling in de inrichting en het gebruik van publieke ruimte ook grote gevolgen heeft voor de zakelijke dienstverlening. Met name in de zakelijke, financiële en creatieve dienstverlening spelen zich momenteel een drietal economische revoluties af: ten eerste ontstaan er nieuwe vormen van economische productie en management (kenniseconomie), ten tweede is er de formatie van een geïntegreerde wereldeconomie (globalisering) en in de derde plaats vindt er een technologische revolutie plaats ten gevolge van de ingrijpende veranderingen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie. Met name die laatste factor heeft een enorme invloed op de functie van ‘het kantoor’. Tegenwoordig wordt in principe overal gewerkt; thuis of onderweg hebben kenniswerkers de beschikking over telefoon en internet, afspraken vinden plaats in restaurants of cafés, cursussen, trainingen of vergaderingen worden gehouden in conferentieruimtes van hotels, etc. The City is the Office. Het kantoor krijgt hierdoor een andere functie; de nadruk komt er vooral te liggen op innovatie en kennisoverdracht. Het volledig vervangen van kantoorwerken door thuiswerken heeft echter niet plaatsgevonden. Dit heeft met name te maken met het grote belang van menselijke contacten, zoals in hoofdstuk twee beschreven is. Een inspirerende werkomgeving is dan ook een serieuze productiefactor geworden en de eisen die hierdoor gesteld worden aan zowel de ‘clubachtige’ inrichting van het kantoor zelf, als die van de omgeving waar dit kantoor zich bevindt, worden steeds groter. En dat laatste heeft zeker niet alleen betrekking op bereikbaarheid en parkeren. De plek moet niet anoniem zijn; de organisatie wil zich kunnen identificeren met de omgeving. Men wil een kantooromgeving met een stedelijk karakter, ook op de locaties buiten de binnenstad. Van the city is the office wordt er steeds meer een trend zichtbaar naar the office is the city – organisaties willen al die ‘stedelijke’ elementen in en om hun locatie, dus onder handbereik hebben. 31 In het artikel De waarde van vrije vogels 32 wordt van deze ontwikkeling een aardig voorbeeld gegeven: een technologisch georiënteerd bedrijf haalde, in plaats van binnenhuisarchitecten, kunstenaars in huis om vergaderzalen te transformeren in product launch rooms. Men zette dus bewust creatief talent in om een inspirerende werkruimte te realiseren waarin de fantasie wordt geprikkeld en hierdoor blijken medewerkers sneller tot besluitvorming te komen. 5.4.1 De Zuidas Onderzoekers van de Jan van Eyck Academie in Maastricht hebben naar de symbolische waarde van de Zuidas gekeken. Deze locatie slaagt er namelijk in om bedrijven aan te trekken, ondanks het feit dat meer dan genoeg vergelijkbare kantoorruimtes leegstaan aan dezelfde ringweg van Amsterdam. Toch is de Zuidas nauwelijks te kwalificeren als ‘bruisende nieuwe stadswijk’; de dynamiek van de Zuidas berust volgens de onderzoekers dan ook vooral op afspraken en codes waarbij met name de daar gevestigde banken en advocatenkantoren belang hebben en die vooral draaien om representatie, voorspelbaarheid en kwaliteit. In de publieke ruimte van de Zuidas komen veel gelijkgestemden die zich prettig voelen in food courts (een verwijzing naar de Engelse benaming voor rechtbank?) noodle-bars, fitnesscentra, etc. De indruk ontstaat dat de Zuidas tot een moderne creatieve stad wil uitgroeien, maar volgens Van der Velden et al. gaat de vergelijking met Florida’s concept om twee redenen mank: allereerst zijn de (huur)prijzen op de Zuidas veel te hoog voor de creatieve klasse en ten tweede is hier geen sprake van het ‘reanimeren’ van een verloederde stadswijk door kunstenaars en dergelijke, maar van een duur zakencentrum dat door een geheel ander soort ‘creatieve’ klasse op een totaal andere wijze gebruikt wordt. Het argument van goede bereikbaarheid, waarmee de Zuidas zich als stedelijk gebied wil profileren, impliceert in feite al dat het hier juist niet om een stedelijk gebied gaat. Het heeft meer weg van een ‘reservaat’ voor advocaten en bankiers en de werkelijke maatschappij bevindt zich op grote afstand. Vergeleken met bijvoorbeeld the City of London waant de Zuidasser die in het weekend werkt, zich in een spookstad; alles is dicht, zelfs de
Page 1 and 2: Studie naar het reallocatieproces v
Page 3 and 4: BEWEEGREDENEN
Page 5 and 6: BEWEEGREDENEN
Page 7 and 8: 2 BEWEEGREDENEN
Page 9 and 10: 4 2 Janssen-Jansen, Regio’s uitge
Page 11 and 12: 6 BEWEEGREDENEN delgroot en de ande
Page 15 and 16: 10 3 Raspe &Van Oort, Kennis op de
Page 17 and 18: 12 14 Florida, The Rise of the Crea
Page 19 and 20: 14 2o Wikipedia, 2007 21 www.rechte
Page 21 and 22: 16 25 www.rechtenstudie.nl, 2008 26
Page 25 and 26: 20 BEWEEGREDENEN 3.1.3 Positie van
Page 27 and 28: 22 5 Janelle, Spatial reorganisator
Page 29 and 30: 24 17 Meester, gelezen in Atzema et
Page 31 and 32: 26 28 ibid. 29 Kloosterman, ‘Face
Page 35 and 36: 30 2 Sassen, The Global City: New Y
Page 37 and 38: 32 13 Wuijster in FD: Sluit aan bij
Page 39 and 40: 34 20 Van Dam in NRC: O Nederland,
Page 41 and 42: 36 29 Gelezen in Cherfontaine, Gove
Page 43 and 44: 38 6 Kloosterman, ‘De taaie lagen
Page 45: 40 16 www.destaddraaitdoor. web-log
Page 49 and 50: 44 BEWEEGREDENEN boventoon voeren.
Page 51 and 52: 46 2 www.europa-nu.nl, 2008 3 Minis
Page 53 and 54: 48 11 Battes in FD: Promoten financ
Page 55 and 56: 50 19 www.metropoolregioamsterdam.n
Page 61 and 62: 56 1 Van Lent in NRC: Azië wordt v
Page 63 and 64: 58 5 ibid. 6 Stand van Zaken, 2008
Page 65 and 66: 60 BEWEEGREDENEN beschikt. En de ad
Page 67 and 68: 62 BEWEEGREDENEN Het contact verloo
Page 69 and 70: 64 9 In FD: Advocaten starten een e
Page 71 and 72: 66 10 Van Lent in NRC: Het is nu Sh
Page 73 and 74: 68 BEWEEGREDENEN de groeiende belan
Page 75 and 76: 70 BEWEEGREDENEN [Embeddedness in:
Page 77 and 78: 72 BEWEEGREDENEN Amsterdamse advoca
Page 79 and 80: 74 3 Kohsiek, ibid. 2006 4 Bedrijfs
Page 81 and 82: 76 BEWEEGREDENEN Amsterdam en komen
Page 83 and 84: 78 BEWEEGREDENEN de mensen ook vaak
Page 85 and 86: 80 BEWEEGREDENEN maal niks, alleen
Page 87 and 88: 82 BEWEEGREDENEN het emotionele asp
Page 89 and 90: 84 BEWEEGREDENEN bijgekomen en er h
Page 93 and 94: 88 BEWEEGREDENEN 9.3 Harde factoren
Page 95 and 96: 90 BEWEEGREDENEN van de A10 om verd
Page 97 and 98:
92 BEWEEGREDENEN historie om zich h
Page 99 and 100:
94 BEWEEGREDENEN waarin r11 zich ge
Page 101 and 102:
96 BEWEEGREDENEN van de dynamiek in
Page 103 and 104:
98 BEWEEGREDENEN bruik van de stad
Page 105 and 106:
100 BEWEEGREDENEN Hooggespecialisee
Page 107 and 108:
102 Bronnen Interviews • Mr. C.T
Page 109 and 110:
104 Bronnen Amsterdam: Dienst Onder
Page 111 and 112:
106 Bronnen catie.nl, geraadpleegd
show all

SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?