Bedreigingen in Nederland - Politie & Wetenschap

uitstekend worden toegepast op het verschijnsel bedreigen. Het
instrumentele bedreigingsbegrip komt aardig overeen met de
omschrijving in het strafrecht. De dreiger wil een concreet
resultaat afdwingen. Bij expressieve bedreiging wil de dader
zich vooral demonstratief uiten. Dat kan zijn uit pure
frustratie of omwille van ideologische bevlogenheid. Juist die
expressieve vorm trekt thans sterk de aandacht: de bedreigers
van Nederlandse prominenten willen vaak niet meer dan hun
politieke opinie of hun ideologische afkeuring duidelijk
maken. Hun demonstratieve acties hebben vooral een symbolische
bedoeling. Tot de groep daders die zich schuldig maken aan
instrumentele bedreigingen behoren bijvoorbeeld afpersers en
de leden van georganiseerde misdaadbenden die de overheid
buiten spel willen zetten. Tot de expressieve dadergroep
behoren bijvoorbeeld gewelddadige demonstranten, stalkers van
politieke kopstukken en terroristen.
Er is verschil tussen de objectieve bedreigingsgraad bij
intimiderende handelingen en het subjectief ervaren
bedreigingsniveau. Alleen al de stille aanwezigheid van een
persoon met een dwingende blik kan als een bedreiging worden
opgevat; een protestdemonstratie kan bedreigend zijn vanwege
het geweldspotentieel dat zich in een mensenmassa ontwikkelt.
De grens tussen wat wel en wat niet als bedreiging wordt
bedoeld en opgevat verschilt per cultuur, per tijdvak, per
bevolkingscategorie en per persoon, en is bovendien
afhankelijk van de context. Het verschil tussen bedreiging en
het werkelijk toepassen van geweld is voorts niet absoluut.
Een beetje geweld kan bedoeld zijn als een waarschuwing dat er
meer komt wanneer bijvoorbeeld de eisen niet worden
ingewilligd, en veel geweld kan de aankondiging zijn van héél
veel geweld.
In dit onderzoek zijn we uitgegaan van de subjectieve
beleving van personen aan wier adres geweldsbedreigingen zijn
geuit. Serieuze bedreigingen van de eigen persoon (en diens
naasten) zijn alle acties die als zodanig door de betrokkenen
worden ervaren. Helemaal bevredigend is deze keuze voor het
subjectieve bedreigingsbegrip niet, omdat er misschien wel
fantasten zijn die alleen maar verzinnen dat zij worden
10