Bedreigingen in Nederland - Politie & Wetenschap

was gepubliceerd in hun ‘top-500’. Wetenschapsmensen, zoals
die welke gebruik maakten van dierproeven of die zich
bezighielden met het vaststellen van de leeftijd van jonge
asielzoekers aan de hand van de mate van volgroeiing van hun
sleutelbeen, liepen tegen bedreigingen aan. Ook een kunstenaar
zoals de Marokkaanse schilder Rachid Ben Ali werd op straat
door Marokkaanse jongens agressief bejegend naar aanleiding
van zijn expliciete werk, en al eerder zag de Rotterdamse
toneelgroep onder leiding van Gerrit Timmers ervan af de
muziekvoorstelling Aïsja door te laten gaan na te zijn
bedreigd. Zelfs vrijwilligers die voorzitter waren van
belangenverenigingen, zoals een mevrouw die de
antirokersvereniging Stivoro leidde, kregen met bedreiging te
maken.
Al deze slachtoffers ontvingen dreigementen per e-mail,
via kogel- en poederbrieven of via de telefoon. Deze methoden
zijn geschikt voor mensen die met de anonieme dreiging een
ander willen kwetsen zonder dat zijzelf in de kraag gevat
kunnen worden. Slachtoffers werden ‘getaart’ en met ketchup
bespoten, en ook daar ging zoveel dreiging van uit dat het
Openbaar Ministerie een moment heeft overwogen een extreem
lange gevangenisstraf te eisen.
Tot 6 mei 2002, de dag waarop Pim Fortuyn werd vermoord,
konden bedreigingen worden afgedaan als weinig meer dan een
teken van gebrek aan beschaving; de bedreigers voerden hun
voorgenomen acties immers zelden uit. Dit inzicht was in
overeenstemming met de criminologische literatuur die zegt dat
bedreigers en politieke moordenaars twee verschillende
dadertypen zijn: dreigers moorden niet en moordenaars dreigen
niet. 1 De Commissie-Van der Haak, die onderzocht hoe de moord
op Pim Fortuyn had kunnen plaatsvinden, kwam eveneens met de
Amerikaanse onderzoeksbevinding dat politieke moorden haast
nooit vooraf werden gegaan door bedreigingen 2 . Fortuyn is door
zijn moordenaar niet bedreigd. Maar met de moord op Pim
Fortuyn op die datum, en daarna de moord op Theo van Gogh op 2
november 2004, zijn bedreigingen in een volkomen ander
1
Dietz e.a. 1991a; Malsch 2002
2
Commissie Feitenonderzoek Veiligheid en Beveiliging Pim Fortuyn 2002: 338; Fein en Vossekuil 1998: 4 en 15.
7