Bedreigingen in Nederland - Politie & Wetenschap

Nadat hij zijn boosheid op mijn kantoor had laten merken, ging
hij bij mij thuis langs. Er was niemand thuis. Hij belde later
en kreeg mijn vrouw aan de telefoon. De man zei: “God verhoede
dat u aanwezig was, anders was er iets gebeurd.” Ik heb
onmiddellijk de officier van justitie ingeschakeld; het bleek
een recidivist te zijn, hij had zich al aan vier van zulke
bedreigingen schuldig gemaakt. De man is later tot enkele weken
gevangenisstraf veroordeeld.’
Het is op basis van het kleine aantal respondenten niet
goed mogelijk om antwoord te geven op de vraag of bedreigingen
van het type ‘emotionele uitbarstingen van eenlingen’
tegenwoordig vaker voorkomen dan vroeger. Bij enig doorvragen
kunnen de oudere notarissen zich allemaal ten minste één geval
in hun praktijk herinneren dat zij als bedreiging zouden kunnen
interpreteren. Cliënten hebben met een vuurwapen gedreigd,
geschreeuwd, met hun vuist op tafel geslagen en openlijke of
verholen bedreigingen geuit. Ze hebben de indruk dat dit nu wel
vaker voorkomt en hun veronderstelling past goed in de hypothese
van de algemene maatschappelijke verruwing zoals wij die in de
discussie aan het einde van dit boek zullen beschrijven. De
maatschappij wordt minder beschaafd, en dat merk je dus ook in
de notarispraktijk.
Het tweede soort bedreigingen hangt samen met de opkomst
van de georganiseerde misdaad in Nederland sinds het midden van
de jaren tachtig van de vorige eeuw. Hier gaat het niet om het
agressieve gedrag van eenlingen, maar om personen die deel
uitmaken van criminele verbanden (de notaris denkt bij een
cliënt uit zo’n organisatie aan ‘banden met de onderwereld’).
Het optreden van de bedreigers is niet primair emotioneel, maar
ten minste voor een deel berekenend en bedoeld een concreet
financieel doel te bereiken. De notaris merkt dat de cliënt,
iets wil of nalaat dat onwettelijk is. De bedreiging volgt om
hem te dwingen. De notaris kan ervoor kiezen de opdracht uit te
voeren of te weigeren.
Een notaris die weigert om een Amsterdamse
onroerendgoedhandelaar tegemoet te komen in zijn onwettige wens,
krijgt via de telefoon te horen: ‘Ik hang je op aan de hoogste
boom.’ Hij volhardt in zijn weigering en de handelaar moet een
173