Lees het rapport - Reith | Hendriks & partners

12
Echter waar het gaat om ontwikkelingstaken zien we een ander beeld. De communicatie
is moeilijker, bevoegdheden zijn niet altijd even duidelijk en het is lastig om duidelijke
afspraken te maken (idem).
En stedelijke ontwikkeling is nu precies de opgave waar de kerndienst OCW een
ambitieuze agenda heeft neergezet. De achtergrond hiervan is het collegeprogramma
‘MeeDoen’ uit 2006 en de notitie ‘Mensen Maken de Stad’ uit 2005 (Gemeente Den Haag,
2006; 2005). In deze notitie staat de opgave van het moderne stedelijk bestuur als volgt
omschreven:
“ De acceptatie van de overheid als ‘gezag’ en als vanzelfsprekende autoriteit neemt af.
Tegelijkertijd wordt vanuit de Rijksoverheid de gemeente steeds vaker als regisseur
aangemerkt. Aan de andere kant loopt de overheid steeds vaker tegen de grenzen
aan van wat hij wel en niet kan regelen of beïnvloeden. Om in deze spagaat de maatschappelijke
ontwikkelingen in Den Haag gericht te kunnen beïnvloeden hanteren
we een aantal sturingsprincipes die we ook met alle relevante actoren in stad en
regio willen delen.”
(Gemeente Den Haag, 2005, pp. 5)
Dan volgen acht sturingsprincipes waaronder: ‘kiezen voor ruimte voor burger en organisatie’,
‘uit zijn op effectieve bondgenootschappen’, ‘deconcentratie en integraliteit als
organisatieprincipe’. Het zijn deze sturingsprincipes die ten grondslag liggen aan de
beleidsstrategie van OCW. Beleidsontwikkeling moet “meer gebiedsgericht, meer integraal,
en meer horizontaal” plaatsvinden. Daarnaast moet er een ‘transformatie plaatsvinden
van government (overheidssturing) naar governance (zelfsturing)’. Governance
wordt verder omschreven als “het stimuleren van zelfinitiatief, eigen verantwoordelijkheid
en maatschappelijk ondernemerschap” (Universiteit Leiden, Campus Den Haag,
2007).
We plaatsen gebiedsgericht werken in de context van het Haagse deconcentratiebeleid
om dit onderscheid tussen beheer en ontwikkeling duidelijk te maken. Bij deconcentratie
denken wij uitdrukkelijk aan een andere organisatie van beheers- en uitvoeringstaken. Bij
beheer gaat het om redelijk overzichtelijke, in min of meer duidelijke organisatieroutines
en –procedures vervatte uitvoeringstaken. De taakverdeling en verantwoordingsstructuur
zijn daarbij voor alle betrokkenen duidelijk. Bij stedelijke ontwikkeling gaat het om iets
heel anders. De maatschappelijke problemen die ten grondslag liggen aan stedelijke ontwikkeling
zijn zowel onduidelijk gedefinieerd als weerbarstig. (In de bestuurskundige literatuur
komt dit tot uitdrukking in het onderscheid ‘wicked’ versus ‘tame’ problems.) Denk
aan het verval van een buurt, jeugdcriminaliteit, schooluitval, etnische integratie, radicalisering,
dakloosheid, structurele werkloosheid, klimaatbeheersing et cetera. Zowel de
probleemdefiniëring als de oplossing zijn onduidelijk; verschillende betrokkenen hebben
uiteenlopende opvattingen over oorzaak en aard van het probleem. Verder is ook onduidelijk
wie er bij het probleem betrokken zijn en waar de verantwoordelijkheden liggen.
Ongestructureerde problemen snijden meestal dwars door institutionele beleidssectoren
heen.