Lees het rapport - Reith | Hendriks & partners

het overheidshandelen op dit moment vooral afhangt van haar vermogen tot vruchtbare
samenwerking met anderen.
Maar daarnaast drukken de begrippen uit figuur 3 ook een zoektocht naar samenhang
en doelgerichtheid uit. Als het beleidsveld gefragmenteerd is, hoe breng je dan toch
iets tot stand? Hoe bereik je je beleidsdoelen? En om wiens doelen gaat het dan eigenlijk?
Hoe breng je de verschillende partijen bij elkaar? Hoe breng je vooruitgang tot stand? Kun
je een beleidsnetwerk eigenlijk nog wel besturen? Verschillende auteurs denken daar op
hun eigen wijze over, gebaseerd op verschillende beschrijvingen van het beleidsveld. In dit
rapport duiden we deze spanning tussen fragmentatie en samenhang aan met de term
multistakeholder governance (MSG) (Hemmati, 2002). MSG moet gezien worden als een
meer algemene aanduiding waaronder een initiatief als het Haagse gebiedsgericht werken
begrepen wordt.
De wetenschappelijke literatuur is belangrijk omdat hierin getracht wordt verwarrende
en onduidelijke ontwikkelingen in het openbaar bestuur te beschrijven en te duiden.
Deze literatuur helpt ons afstand te nemen van en te reflecteren op de dagelijkse werkelijkheid
van het gebiedsgerichte werken. Maar zij heeft helaas slechts beperkte directe
relevantie voor de beleidsmakers in het veld. Niet alleen is de meeste literatuur nogal
abstract, maar wat er aan onderzoek is gedaan is dikwijls te grofmazig om er duidelijke
lessen uit te trekken voor de dagelijkse praktijk van stedelijke beleidsformulering en -uitvoering.
Daarnaast is veel van het onderzoek gebaseerd op onrealistische aannamen. Die
betreffen vooral de mate van samenhang en de mate waarin het versnipperde beleidsveld
is te beheersen of te managen. Beiden worden stelselmatig overschat. De wereld zoals die
zich voordoet aan bijvoorbeeld een afdelingshoofd van het departement OCW, een in de
wijk gedetacheerde ambtenaar, of het hoofd van een zorginstelling in de wijk, herkennen
we niet of nauwelijks in de wetenschappelijke literatuur. Daarnaast komt de normatieve
dimensie van governance nauwelijks aan de orde. Daarmee bedoelen we dat vragen naar
democratische en financiële verantwoording, bestuurlijk ethos, maatschappelijke waarden
en bestuurlijk gezag onderbelicht blijven. Hoe versnipperd het beleidsveld ook is, de
samenleving blijft – terecht – grote verwachtingen koesteren ten aanzien van de overheid.
De vraag is hoe het openbaar bestuur daaraan tegemoet komt. Desalniettemin biedt de
wetenschap inzichten, geeft denkrichtingen aan en suggereert hier en daar een oplossing.
8.2 Multistakeholder governance als bestuurlijke realiteit
46
Er bestaat brede overeenstemming onder ambtenaren, politici en academici dat het stedelijke
bestuurlijke landschap bestaat uit een complex netwerk van onderlinge betrekkingen
tussen een grote verscheidenheid van stakeholders of belanghebbenden (Stone e.a.,
2003; Bevir & Rhodes, 2003; Pierre & Peters, 2000). Stakeholders zijn partijen die een –
ook door anderen erkend – belang hebben in een bepaald beleidsonderwerp. Zij kunnen
een beslissing beïnvloeden of ervaren de impact van een beslissing op hun bestaan (Hemmati,
2002). Daardoor kunnen ze uit praktische en democratische overwegingen niet
genegeerd worden bij het formuleren en uitvoeren van beleid. Praktisch omdat veel stake-