Lees het rapport - Reith | Hendriks & partners

van de samenwerking. De partijen in Laak Noord begeven zich immers op onontgonnen
terrein. Er is geen format voor wat zij willen doen. Niet één partij weet op voorhand waar
ze zal uitkomen. Er zijn natuurlijk wel ideeën, verwachtingen en redeneringen, maar uiteindelijk
is het zoeken, proberen en gaandeweg leren. Deze onzekerheid, net als iedere
andere onzekerheid, gaat gepaard met risico’s: wat zijn de gevolgen van de plannen voor
de reguliere bedrijfsvoering? Om deze onzekerheid te temperen zoeken ze naar zekerheden
waar dat mogelijk is. Een manier om de risico’s te beperken is het krijgen van instemming
van de gemeente, de dienst OCW, wiens goed- en afkeuren belangrijk is voor het
legitimeren en financieren van het dagelijkse werk. Deze goedkeuring kan het vertrouwen
geven om te experimenteren met nieuwe denk- en werkwijzen.
5.2 De agenda als aangrijpingspunt voor meer vrijheid
26
Zodra Esloo weet dat zij een school kan bouwen, is zij in eerste instantie gericht op het
realiseren van het eigen nieuwe onderwijsconcept. OCW Vastgoed (OCW-V) biedt hier
geen ruimte voor vanwege afspraken met bestaande regimes (verantwoording richting
andere scholen, Ministerie van OCW etc.) en de risico’s die aan het gewenste schoolgebouw
kleven. Esloo wordt zo ‘gedwongen’ om zelf de benodigde handelingsruimte te verkrijgen
voor het realiseren van het onderwijsconcept. Hoewel er bij Esloo intern hard
wordt gewerkt aan de inhoud van het onderwijsprogramma vraagt het verkrijgen van de
benodigde ruimte om naar eigen inzicht te handelen steeds meer tijd en aandacht. Esloo
legt zich steeds meer toe op regimebuilding. Esloo moet de eigen agenda samen met
andere partijen (in Laak Noord) vertalen naar gezamenlijke agenda’s van anderen (buiten
Laak Noord) en zo een coalitie samenstellen waartegen – zo is de gedachte – de gemeente
wel ‘ja’ moet zeggen. De agenda is het primaire aangrijpingspunt voor de partijen in Laak
Noord omdat zij op de andere elementen die nodig zijn voor verandering van het Governance
Regime geen of veel minder direct grip hebben. De agenda wordt daarom gebruikt
om de andere elementen te verkrijgen.
In het realiseren van de gewenste gezamenlijke agenda speelt de mate van aansluiting op
de ‘formele’ beleidsagenda van externe partijen een belangrijke rol. Onderling hanteren
de betrokkenen in de werkgroep de termen die zij in hun beleidsdocumenten schrijven
niet of nauwelijks. Tijdens en na overleg spreekt men over de leuke ontmoetingen tussen
de medewerkers van verschillende organisaties en de ideeën die daaruit voortkomen, over
de verassende interactie tussen scholieren en cliënten van de zorginstelling, over de bijdrage
die men kan leveren aan de eigenwaarde van bewoners en de trots van Laak Noord.
Pas als realisatie van de voorwaarden aan de orde is gaat men in een andere taal spreken:
die van directieleden of beleidsmedewerkers. Zij bepalen immers of de blokkerende regel
wordt afgeschaft en of de benodigde middelen beschikbaar komen. Om hen te bereiken
wordt de vertaalslag gemaakt van de eigen achterliggende interesses en de abstracte gezamenlijke
overtuiging naar de concepten uit een formele beleidsagenda van andere instellingen.
Door de eigen plannen in andermans termen te formuleren vergroot men de kans