Verzameld werk - Tropische jaren - De open ruimte

Cornets de Groot www.cornetsdegroot.com
Tropische jaren 17
Indonesiërs met Japanse vlaggetjes te zwaaien: waar haalden ze die nou weer vandaan?
Gisteren deden ze nog hetzelfde met het roodwitblauw.
'Kom,' zei Carla. 'We gaan naar meneer Van Rijswijk', de vriend van haar vader.
De deur stond aan. In Indië stonden de deuren altijd aan. Voor de spiegel, hij had
zichzelf gadegeslagen, had hij zich verhangen. Een hoge keukenkruk lag ver terzijde. Hij
had bij een stap in het lege zijn ene slof verloren, en bij een volgende de andere. Bij elke
stuiptrekking had de strop zich verder dichtgetrokken en zijn tong, die zwart geworden
was, verder naar buiten gedrongen. Een spoortje bloed liep uit zijn mondhoek naar de
kin: had de strop zijn nek gebroken bij de val? Hij droeg een pyjamajasje; zijn broek
hing netjes dubbelgevouwen over de rand van het bed, bij een pot groene zeep. Onder
hem lag een drol in een plas.
We staarden ontzet naar zijn kruis, die ballen, die wirwar van haren en, tragisch
voorover gezwikt, zijn paarse, sterk gezwollen lul.
[p. 29]
Ze verborg haar gezicht in een elleboog en begon afgrijselijk te gillen, Carla. Zo rende ze
het huis uit - gillend, gillend.
Duizelig en badend in zweet werd ik wakker. Waarom? - dacht ik paniekerig. De morgen
was pril. Ver weg, in Stamboel, Beyogul en Üsküdar moest de muezzin begonnen zijn de
lof van God te zingen, met hoge stem:
Geprezen zij de volmaaktheid Gods, de eeuwig bestaande -
De volmaaktheid Gods, de ene, de enige -
Zijn volmaaktheid zij geprezen!
Ergens, veel verder weg, reed een vrachtwagen vol gevangenen mijn droom uit. Iemand
daarop zwaaide naar mij: mijn vader.
Zij sliep.
Een bad, dacht ik. Ik draaide de kranen in het ligbad open en droomde wakker verder
: Straten, schots en scheef tegen elkaar aanleunende huizen; balkons, zonneschermen -
een theeverkoper met zijn roep. Het nasale schreien van een ghazel, schrille kwarttonen,
de klanken van een fluit.
We liepen een eethuis binnen. Onmiddellijk kwamen er een paar katten op ons af -
mauwend.
'Zijn er bordelen in Istanboel, Mr. Edip?' had ik gevraagd.
'Er is van alles in Istanboel, meneer,' zei hij ontoeschietelijk. Hij voelde er weinig voor
me hierover in te lichten, en ik zette de plagerij niet verder door. Narda nam, fijngevoelig
als ze is, het gesprek over, en intussen herinnerde ik me dat hij ons de eerste dag al
naar de stadswallen aan de landzijde had gebracht.
'Hier wonen de zigeuners,' zei hij toen, wijzend op in de muur uitgehakte gaten, die soms
met een tentdoek afsluitbaar waren gemaakt. 'Hier komen onze bereleiders en
buikdanseressen vandaan. Kijk zelf maar in wat voor dorp ze wonen - wat een troep het
hier is.'
Wel, ieder landschap, ieder stadsgezicht heeft zijn eigen ziel. Een missigit, in zelfbeklag
verzonken. Een vesting-
[p. 30]
wal die triest, maar niet om vroegere grootheid hoor, haar kinderen beschutting biedt,
die in de kunst van de dans en van de verleiding hun heil moeten zoeken. Was het soms
anders in de kampong?