Verzameld werk - Tropische jaren - De open ruimte

Cornets de Groot www.cornetsdegroot.com
Tropische jaren 79
goot die door de brandgang achter het huis liep, en via die goot, onder de grond, stak ze
de spoorbaan over.
Wij hadden het zoeken naar haar al opgegeven. Maar om vijf uur in de morgen, ieder van
ons nog klaar wakker, stil en verslagen, kwam ze aan, huilend en uitgeput, vervuild.
'Ik leef en ik stink,' riep ze onophoudelijk, terwijl wij haar troostten, 'ik leef en ik stink' -
met van die lange, gierende halen.
Je moet altijd alles schoonmaken, heel schoon.
Een kegel as valt van mijn sigaret op het parket in de
[p. 126]
woonkamer in Delft.
Het veroorzaakt nogal wat beroering. Er komen verwijten aan te pas en sussende
woorden.
En een stoffer en blik en een sponsje.
'Zeep,' riep ik nog, 'zeep!'
Je moet altijd alles opruimen.
Maar opruimen is de pest voor de terugbrenging der dingen - wist u dat?
Soms - en steeds vaker de laatste tijd - maken hartkloppingen me midden in de nacht
wakker.
Dan is er iets met de rikketik of met de droom.
Aan déze kant van de demarcatielijn stond een kapitaal huis.
Stond. Want het vloog de lucht in op een dag.
De Indonesische bewoners hadden het verlaten, omwonende Nederlanders hadden het
geplunderd.
Met Inge dring ik er binnen. Twee crayon-tekeningen aan de wand (schitterend gedaan!)
tonen ons het portret van de bewoners: een man en een vrouw, heel zelfbewust en, naar
de kleding te oordelen, van Javaanse adel.
Het glas dat voor de portretten hing, ligt in splinters op de grond.
Op de tafel staat een Duitse handgranaat - zo'n fles.
Dan steekt Inge er haar hand naar uit, bij voorbeeld, en schrik ik wakker, badend in
zweet.
Met grote tussenruimten en met het wapen in de aanslag lopen de Ghurka's achter elkaar
door de straat.
Het gebouw van Verkeer en Waterstaat daarginds in de hoogte, met die op het dak
aangebrachte pinakels, is in handen van de Indonesiërs.
Die moeten eruit.
Met een paar vrienden zit ik op de muur, om geen moment van het schouwspel te
missen. Opeens breekt de hel los. De kogels vliegen ons om de oren, met fluitend geluid.
We bleven daar zitten. Ik weet dat het krankzinnig klinkt, maar we bleven daar zitten.
[p. 127]
Ria en ik lopen langs de demarcatielijn
Uit de afgebrande kampong aan de overkant schuifelt een man, een stok- en stokoude
man met bloot bovenlijf over de weg - de veiligheid der belanda's tegemoet.
We lopen naar hem toe, bereid hem hulp te bieden, want hij lijkt uitgeput. Voetje voor
voetje gaat het.