Themanummer over criminaliteit, migratie en etniciteit - Tweede Kamer

Tijdschrift voor Criminologie 2010-05-01
52(2010)2 : 105-217
Afrikaanse/Caribische mannen, hoewel zij slechts 8 procent van de bevolking uitmaakten.
Uit de studie kwam echter niet naar voren of deze disproportionele vertegenwoordiging
ontstaan was door discriminerende praktijken of dat deze groep
mannen in verhouding ook daadwerkelijk meer overlast veroorzaakte. Een onderzoek
van The Youth Study Board (zie National Audit Office, 2006) waarbij een
jaar lang de opgelegde ASBO's werden bestudeerd, bleek dat 22 procent van de
betrokken personen van zwarte/Aziatische afkomst was (in verhouding 2,5 keer
zoveel als de rest van de Engelse bevolking). Samenvattend blijkt dat oververtegenwoordiging
van zwarten in het justitiële Britse systeem statistisch is aangetoond
en er langzaam meer aandacht ontstaat voor de mogelijke problemen rond
etniciteit en overlast.
Enkele geïnterviewde politiemanagers vertelden dat in bepaalde etnische gemeenschappen
overlast anders wordt ervaren dan in van oorsprong blanke wijken. 'Ze
zijn toleranter ten aanzien van overlast', verklaarde het hoofd van de afdeling veiligheid
van Leeds City Council. 'Ze zien gedragingen niet als overlast die in blanke
wijken wel worden gemeld.'
De senior politieofficier van de West Yorkshire Police verklaarde het gebrek aan
overlastmeldingen anders: 'Sommige groepen minderheden hebben absoluut geen
vertrouwen in de overheid. Zij hebben traumatische ervaringen met autoriteiten
elders en zullen bijvoorbeeld geen aangifte doen omdat ze niet verwachten dat de
politie daadwerkelijk iets kan uitrichten.' Daardoor ontstaan zogenoemde cold
spots, waar geen overlastmeldingen zijn, maar of in die wijken met minderheden
daadwerkelijk geen problemen bestaan, is onduidelijk. Zoals het hoofd van de
ASBO-unit van Birmingham het raak typeerde: 'Binnen de meeste etnische
gemeenschappen zijn weinig klachten van overlast, maar of dat betekent dat ze er
niet zijn, of dat het tolerantieniveau lager ligt of dat het vertrouwen in politie
minder is, we weten het gewoon niet. En dat kan niet langer. Onderzoek is hard
nodig. Ook om eventueel racisme bij de politie in kaart te brengen.'
Een andere verklaring werd gegeven door het voormalig hoofd van de Leeds
ASBO-unit, die vertelde dat binnen het Engelse discours de ASBO als maatregel
zelf zo omstreden is dat daar de negatieve aandacht naar uitgaat. 'Ruimte voor
discussie rond mogelijke problemen rond overlast en minderheden is er simpelweg
niet.'
Vergelijkende analyse, discussie en conclusie
Wat bij de vergelijking meteen opvalt, is dat zowel in Engeland als in Nederland
overlast door politici en de media als een groot en groeiend probleem wordt aangemerkt
dat hard aangepakt dient te worden, terwijl de ervaren overlast daalt en/
of gelijk blijft. Bovendien zijn in beide landen minderheden in het justitiële systeem
oververtegenwoordigd, maar duidelijke cijfers over een vergelijkbare situatie
bij overlast ontbreken. De wel beschikbare onderzoeken (met name kwalitatief)
wijzen in de richting van een oververtegenwoordiging.
Het is natuurlijk waar dat de hier gepresenteerde data niet via exact dezelfde
methodes zijn verzameld. Vanwege praktische problemen (tijd en geld) en ver-
105