Handboek patiëntenparticipatie in wetenschappelijk onderzoek

dat wonden geïnfecteerd raken. De ervaringen van de (ex-)patiënten hebben
we gebundeld in een boek waarmee professionals hun visie en benadering
kunnen bijstellen.”
3.9 Vernieuwing implementeren
Onderzoek heeft pas zin als de uitkomsten ervan worden benut. Daarom is het
belangrijk dat de onderzoeksresultaten doelgericht worden gecommuniceerd. Toch
is het verstrekken van informatie alleen niet voldoende om alles uit onderzoek te
halen. Het is immers de bedoeling dat nieuwe inzichten tot een verbetering of
vernieuwing leiden. Maar hoe bereik je bijvoorbeeld dat een effectief gebleken
therapie of protocol in de zorg wordt toegepast? Door te investeren in de
implementatie.
Het implementeren van een nieuwe aanpak of een nieuw inzicht is vaak een
langdurig proces. Dat komt omdat de vernieuwing een structurele plek moet krijgen
in het (beroepsmatig) handelen van mensen of in het functioneren van organisaties.
Soms moeten er zelfs processen of structuren in de zorgsector voor veranderen.
Implementeren is vaak niet eenvoudig. Een vernieuwing vraagt bijvoorbeeld om
oude gewoonten af te leren, weerstanden te overwinnen en om de nieuwe
werkwijze vol te houden ondanks de grote drukte op de werkvloer. Uiteenlopende
factoren kunnen in dat proces helpen of juist belemmeren. Eén ding is duidelijk:
implementeren gaat nooit vanzelf. Het vraagt om tijd, aandacht, draagvlak, kennis,
strategie, middelen en nog heel veel meer.
Veel onderzoeksvoorstellen besteden te weinig aandacht aan het implementeren.
En dat terwijl nu net de implementatie het onderzoek zo waardevol helpt maken.
Een belangrijke oorzaak is dat over de implementatie vaak laat wordt nagedacht.
Wie daarmee aan het einde van het onderzoeksproject begint, is feitelijk te laat. Het
is belangrijk om al in een zo vroeg mogelijk stadium na te denken over de
implicaties van de uitkomsten. Zo heeft het bijvoorbeeld weinig zin om een
ingewikkelde werkwijze voor verpleegkundigen uitgebreid te gaan testen, als die
vanwege de complexiteit toch niet uitvoerbaar is.
Het leek ons lastig
“Wij kregen op een gegeven moment een onderzoeksvoorstel voorgelegd om
met een zakcomputertje migraineaanvallen tijdig te voorkomen. De bedoeling
is dat het middel de patiënten helpt om een opkomende aanval tijdig te
herkennen en te keren. Het computertje stuurt twee keer per dag een seintje.
De patiënt stuurt vervolgens op een aantal vragen het antwoord terug.
39