Handboek patiëntenparticipatie in wetenschappelijk onderzoek

Evaluatieonderzoek – Onderzoek waarbij de effecten van een (beleids)programma
of een (beleids)maatregel worden gemeten. De uitkomsten ondersteunen bij het
voorbereiden en nemen van besluiten in de toekomst.
Evidence based – Een aanpak (bijvoorbeeld een richtlijn of therapie) waarvan
bewezen is dat deze werkt.
Evidence based medicine – Het expliciet en oordeelkundig gebruikmaken van het
beste bewijs dat beschikbaar is bij het maken van een keuze van behandeling voor
een individuele patiënt. Het gaat niet per se om harde bewijzen, maar om
bevindingen die op systematische wijze zijn geselecteerd en gewogen. Daaronder
valt ook de expertise van de behandelaar.
Externe validiteit – De mate waarin de onderzoeksbevindingen ook gelden voor
een grotere groep mensen en binnen andere settings dan de oorspronkelijke
onderzoeksgroep.
Focusgroep – Onderzoeksmethode waarbij informatie wordt verzameld terwijl
mensen in kleine groepen over een bepaald onderwerp discussiëren.
Fundamenteel onderzoek – Onderzoek dat antwoord zoekt op vragen die
voortkomen uit de wetenschapsbeoefening zelf. Bedoeld om een bepaald
verschijnsel te kunnen verklaren. Het verkrijgen van nieuwe kennis staat voorop. De
onderzoeker bestudeert daarbij fundamentele principes. Vaak bestrijkt
fundamenteel onderzoek een langere termijn.
Gerandomiseerd onderzoek – Dit onderzoeksdesign wordt vaak ingezet om te
toetsen of een bepaalde behandeling werkt of zinvol is. De behandeling wordt
uitgevoerd bij een testgroep en vergeleken met een controlegroep. Kenmerk van dit
onderzoeksdesign is dat het toeval bepaalt in welke groep mensen worden
ingedeeld. Door deze randomisatie worden de groepen beter vergelijkbaar: Met de
‘aselecte toewijzing’ voorkomt de onderzoeker dat hij misschien onbewust mensen
selecteert voor een van beide groepen.
Hypothese – Een veronderstelde wetmatigheid (bijvoorbeeld: na A volgt altijd B).
Vaak is zo’n hypothese gekoppeld aan een bepaalde tijd en plaats.
Implementatie – Het proces om een vernieuwing (waarvan de waarde is bewezen)
te verspreiden én in te voeren in de praktijk. Dat gebeurt op een planmatige en
systematische wijze. Vaak zijn dit langdurige processen, omdat de vernieuwing een
95