Advies Sociale vorming en sociale netwerken in het ... - Onderwijsraad

Wat vinden leraren van ouders?
Zouden wel wat meer belangstelling mogen hebben 44%
Ik word soms gek van hun bemoeizucht 35%
Bij ons op school loopt alles op rolletjes 22%
Bron: website AOB – peiling januari 2005, 412 uitgebrachte stemmen
Zowel ouders als mentoren in het voortgezet onderwijs geven aan, dat ze meer contact
met elkaar zouden moeten hebben. Dit is echter minder gemakkelijk dan in het basisonderwijs.
Ouders komen, omdat de kinderen zelfstandig naar school gaan, eigenlijk
nooit zomaar op de school voor voortgezet onderwijs, en ook zijn er veel meer leraren
om mee te spreken. Leraren oordelen positief over ouderavonden, maar deze vergen wel
veel tijd. Zowel ouders als leraren geven aan, deze avonden liever te besteden aan een
gedachtewisseling over opvoeden dan aan informatieoverdracht. 64
Weinig ouderbetrokkenheid in voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs
Ouders met een kind op de basisschool staan vaak dichterbij de school en de schoolloopbaan
van hun kind dan ouders met een kind in het voortgezet onderwijs. In totaal
participeert in het primair onderwijs 48% van de ouders wel eens in schoolactiviteiten;
in het voortgezet onderwijs is dit gedaald naar 7%. 65 Voor ouders met een kind in
het middelbaar beroepsonderwijs zijn geen cijfers bekend over ouderbetrokkenheid.
Waarschijnlijk nemen zij nog meer afstand dan de ouders met een kind in het voortgezet
onderwijs.
Het SCP onderscheidt vier groepen ouders: twee actieve (‘partners’ en ‘participanten’) en
twee passieve (‘overdragenden’ en ‘onzichtbaren’). Partners zijn ouders die zeer betrokken
zijn bij het onderwijs en die gericht zijn op invloed via formele schoolorganen en
op samenwerking met de school. Ook participeren deze ouders vaak in schoolactiviteiten.
Rond 10% van alle ouders met een kind op de basisschool en 3% van ouders met
een kind in het voortgezet onderwijs behoren tot deze groep. Participanten zijn eveneens
betrokken en actief bij schoolactiviteiten, zij nemen wat minder deel aan formele
schoolorganen. Actieve ouders zijn vaker moeders en hebben vaak een middelbare tot
hoge sociaal-economische positie. Ook zijn actieve ouders vaak op meerdere fronten in
de school actief, zowel in formele als informele verbanden. Deze mondige ouders schromen
niet om in discussie te gaan met de leraar en de school over hun beslissingen. De
school typeert een deel van deze ouders soms als te veeleisend. Overdragende ouders
zijn ouders die de directie en leraren als aangewezen deskundigen zien aan wie zij het
onderwijs kunnen overlaten. Zij hebben weinig behoefte aan dagelijkse invloed op de
gang van zaken en participeren minder in bijzondere activiteiten. Het gaat om een kleine
groep ouders met een (streng-)christelijke levensbeschouwing. Onzichtbare ouders participeren
zeer weinig in schoolactiviteiten. Het betreft veelal laagopgeleide autochtone
en allochtone ouders. Zij komen relatief weinig naar formele contactmomenten zoals
ouderavonden. Tegelijkertijd hebben juist deze ouders vaak andere opvattingen over het
onderwijs en de opvoeding dan de school, maar de drempel om te participeren ligt voor
hen blijkbaar te hoog. 66 Leraren geven aan, grote moeite te hebben met de ouders die
helemaal nooit reageren op signalen van de school. 67 Daarbij speelt dat sommige leerlingen
zelf niet willen dat hun ouders zich met de school bemoeien.
30 Onderwijsraad, juli 2005