Advies Sociale vorming en sociale netwerken in het ... - Onderwijsraad

Huisbezoek op het mbo
“Bij ons komt niemand uit zichzelf naar school, dus we gaan naar de ouders toe. En
dat werkt als een tierelier. Er waren drie ouders die zeiden, je komt er bij mij niet in.
Nou ja, prima, het is op basis van vrijwilligheid. Maar op de andere ouders heeft het
veel effect. Die ouders durven niet goed naar school te komen. Ze zeggen dan dat
ze het toch niet verstaan. Het bezoek heeft ook positief effect op de relatie met mijn
leerlingen. Het kost veel tijd, maar levert veel op. Ik zou het goed vinden als dat veel
gestructureerder wordt aangepakt, juist in het mbo voor leerlingen boven de achttien.
Maak het maar verplicht, als we er maar wel tijd voor krijgen. Bureaucratie en regelgeving
is schrikbarend. Daarom is er geen tijd voor huisbezoeken.“
Bron: citaat mbo-docent uit lerarenpanel
Tot slot: wanneer ouders zich niet zelf melden op het afgesproken tijdstip, doet een
school er goed aan naar hen op zoek te gaan via telefoon en huisbezoek. De school kan
nagaan of inzet van een schoolmaatschappelijk werker, een oudercontactpersoon of een
leraar met deze specifieke taak een haalbare optie is. Misschien zullen niet alle ouders
bereide zijn tot contact, maar soms zal blijken dat het geen onwil is van ouders maar
onmacht. Het gaat dan om ouders met taalproblemen, ouders die niets weten van het
onderwijssysteem of ouders die financiële kopzorgen hebben en niet weten hoe ze aan
hulp kunnen komen.
Ontmoetingsmomenten ouders onderling
De raad is ook van mening dat scholen (bijvoorbeeld op initiatief van oudercommissies)
er goed aan doen, ontmoetingsmomenten tussen ouders onderling te organiseren. Ouders
kunnen elkaar onderling helpen met de opvoeding van jongeren en gezamenlijke
normen stellen, bijvoorbeeld over tijden van thuiskomst. Maar dat kan alleen als ouders
van leerlingen die met elkaar omgaan, elkaar ook (leren) kennen. Omdat de school veel
baat heeft bij een ‘verenigde kracht’ van ouders, zou zij het op zich moeten nemen om
ontmoetingskansen voor ouders te creëren. Dat kan bijvoorbeeld door bijeenkomsten
te beleggen over puberteitsproblemen, geldbesteding of andere onderwerpen waarvan
ouders aangeven dat ze er meer over zouden willen weten, en daarbinnen veel ruimte
te reserveren voor onderling overleg en voor uitwisseling van ideeën. Een verdergaand
idee is het oprichten en onderhouden van een ouderkamer. 130
Opvoedingsondersteuning
De raad is, met het NIZW en andere deskundigen op dit terrein, van mening dat ouders
toegang zouden moeten hebben tot laagdrempelige opvoedingsondersteuning. Passende
opvoedingsstijlen en opvoedersgedrag (autoritatief opvoeden) zouden daarbij als norm
aangehouden kunnen worden. Ouders leren dan om de controle over hun kinderen te
verkrijgen door duidelijke en consequente regels te stellen en te handhaven, door eisen
en grenzen te stellen, maar hun kinderen ook liefdevol en positief tegemoet te treden en,
bij oudere kinderen, steeds meer ruimte voor autonomie te bieden. Onderzoek laat zien
dat deze opvoedingsstijl de ontwikkeling van het kind bevordert. Echter: hoe geef je als
ouder autonomie zonder de controle over het kind te verliezen? Hoe pas je de opvoeding
aan als het kind ouder wordt, hoe ga je om met tieners? Kennis over (autoritatief)
opvoeden en over vaardigheden om het in praktijk te brengen, zou onderdeel moeten
56 Onderwijsraad, juli 2005