Advies Sociale vorming en sociale netwerken in het ... - Onderwijsraad

eenheid hebben waarop zij hun loyaliteiten konden richten. Garrod hoopte ook dat
jongens, door deel uit te maken van een kleinere groep, zich meer bewust zouden
worden van het belang van de school als geheel, omdat zij zich niet langer onbeduidende
individuen in een grote gemeenschap zouden voelen. Een bijkomend voordeel
zou zijn, dat jongens die niet getalenteerd genoeg waren om de school te representeren
in sport en andere activiteiten buitenshuis, toch de kans zouden krijgen mee te
doen via competitie tussen de huizen. En ten slotte was er het voordeel dat veel van
de rompslomp van het runnen van de huizen op de schouders van de leerlingen zelf
zou rusten. Dit zou een belangrijke leerervaring zijn, waarvoor leiderschap en initiatief
nodig is.
Bron: website Royal Belfast Academical Institution
Maar ook ‘doorsnee’-scholengemeenschappen kennen steeds vaker een huizensysteem.
Kelso High School in Schotland
De school heeft een huizensysteem waardoor leerlingen zich kunnen identificeren
met een kleinere groep leerlingen van verschillende leeftijden. Een maandelijkse
‘interhouse’-competitie versterkt de sociale rol van dit systeem. Het biedt leerlingen
de kans om met elkaar om te gaan, plezier te maken en eigen talenten en vaardigheden
te demonstreren. Leerlingen bepalen samen om welke activiteiten het gaat. Het
programma van dit jaar omvat onder andere een sportcompetitie tussen leraren en
leerlingen, een ‘megabowl’-uitstapje voor de house captains, een interhouse-quiz, een
taartversierwedstrijd en winter- en zomersportdagen.
Bron: website Scottish Schools Ethos Network
De doelen van het huizensysteem zijn op scholen in Groot-Brittannië niet nauwkeurig
omschreven. Het systeem is gebaseerd op de aanname dat sportieve competitie en het
ergens bij horen bevorderlijk zijn voor de sociale ontwikkeling van kinderen. De positieve
en negatieve effecten van het huizensysteem worden, voor zover de raad bekend is,
niet systematisch onderzocht. De raad is benieuwd of scholen aan Nederland aangepaste
varianten van het huizensysteem zouden kunnen inzetten om invloed uit te oefenen
op de contacten tussen jongeren. Hij stelt voor de gedachte van het huizensysteem als
manier voor scholen om de sociale ontmoetingsplekken van leerlingen te beïnvloeden, in
Nederland systematisch te verkennen.
Samengevat: hoe kan het onderwijs aansluiten bij de sociale wereld van jongeren?
Scholen kunnen door aansluiting te zoeken bij de sociale wereld van jongeren hun socialiserende
rol versterken. Dat kan op de volgende manieren:
• (1) in gesprek blijven met leerlingen, leerlingen laten meedenken, meepraten en
organiseren;
• (2) zoeken naar didactische werkvormen die discussie en samenwerking bevorderen;
• (3) gezamenlijke sociale activiteiten ondernemen met leerlingen;
• (4) begeleiding door leeftijdsgenoten inzetten (peer coaching);
Sociale vorming en sociale netwerken in het onderwijs
61