tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü resim ... - Kütüphane

95
düşlere ve nesnelere anlatımcı bir üslupla eğilirken ve sanrılı imajlarla
dolu saçma bir evren kurarken, diğer sanatçılar bilincin
yönlendirmediği bir yaratma sürecine konsantre oldular” (Krausse,
2005, 101, 102).
Gerçeküstücülerin oluşturduğu yeni dünyada nesnel dünyanın
yabancılaştırılarak izleyiciye daha derinlerdeki bilinç katmanlarına erişmesi için
yardım etmek ve görünür gerçeğin ardındaki gerçekliğin yolunu açmaya çalışmak
önemlidir. Ancak Gerçeküstücülerin gerçekleştirdiği bu eylem doğası itibariyle sadece
bireysel bir çabadan öteye gitmez. Gerçeküstücüler, dünyada olan o anki olayların
siyasal, toplumsal, hemen hemen hiç birine değinmezler. Tutumları yalnızca kendi iç
dünyalarıyla ilgilidir, kendilerini böyle kabul ettirmişlerdir. Aslında bu da ayrı bir
siyasi tavır olarak kabul edilebilir. Gerçeküstücü resimler 1940’ların başında toplumu,
dünyayı değiştiren, büyük savaşların öncesinde, en parlak dönemini yaşamış, savaş
sonrasında ise gelişmeye önemli katkılarda bulunmuştur.
2.5. Soyut Sanattan Güncel Sanata Kadar Değişen Gerçeklik Algıları Ve Doğa
Mekân Yorumlamaları
İkinci Dünya Savaşı’nda Avrupa, dehşet veren, yok edici bir mücadele
yaşamıştı. Yıkılanları toparlamak, ayağa kaldırmak her alanda zor olacaktı. Savaşın
hemen ardından Avrupa’da, sanat alanında önce bir belirsizlik hâkim oldu. Savaşın
yıkıcı, umutsuzluğa sürükleyici etkisinden sanat da kendi payına düşeni almıştı çünkü.
Savaş sırasında sanatçıların bir çoğu çözümü, savaşın çok zor ulaştığı Amerika’ya
kaçmakta buldular. Savaş sonrasında Amerika’nın çağdaş sanatın yeni merkezi olarak
görülmesinde bunun da payı vardır. Bu süreçte New York’ta açılan Guggenheim
Müzesi’nin tercihleri yeni dönemin ve Amerikan sanatının yönünü işaret etmiştir.
Guggenheim Müzesi kendini “somut olmayan sanatın müzesi” olarak tanımlamıştır ve
koleksiyonunu tamamen soyut eserler üzerine kurmuştur. Avrupa’da hiçbir sanat ekolü
ya da sanat merkezi, savaştan sonraki Amerika kadar dikkatleri üstüne toplamamıştır.
Batı’da savaşın ardından estetik nedenlerden çok ideolojik nedenlerle her türlü
nesneci, somut sanat reddedildi diyen Krausse’ye göre, biraz abartılı bir
değerlendirmeyle, Hitler faşizmi ile veya Doğu Bloğu ülkelerinde devletçe emredilen
“sosyalist gerçeklik” akımlarıyla bir tutuldu: