tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü resim ... - Kütüphane

98
“Soyut ressamlar kimseye bir şey açıklamak niyetinde olmamışlardır.
İzleyici ikinci bir sanatçı gibi resmi anlamak, yorumlamak zorundadır.
Böylece “kendi özel resmi”ni oluşturacaktır. Boyanmış tuval sadece bir
dürtüden, bir çıkış noktasından ibarettir. Böyle yaratıcı bir
anlamlandırma sürecine davet çıkaran resim elbette daima güncel
kalacak, hiç eskimeyecektir; çünkü izleyici her bakışında ve yorumunda
yeniden doğar. Ancak, izleyici üzerindeki renkleri ve şekilleri
anlamlandıramadığında, tuval gözümüze pekala kısmen boyanmış bir
bez parçası gibi de görünebilir. Buna “sanat”tan çok “zanaat” olarak
bile bakmak mümkündür. Gene de resim bir emeğin ürünüdür aynı
zamanda ve o yüzden “gerçek”tir, gerçekliğe gönderme yapmaktadır.
Dolayısıyla soyut olmasına rağmen her zaman gerçek, reel bir karakteri
de vardır. Renkler yaşamın ürünüdür, canlıdır. Resim artık bir hayal
ürününden çok somut bir eylemin (action) kanıtı, göstergesi olarak
algılanmaya başlar. Soyut Dışavurumcuların çoğu, resimlerinin gerçeğe
yakınlığını daha da vurgulayabilmek için eseri çevresinden yalıtmaya
yarayan kalın çerçevelerden kaçınmışlardı”(Krausse, 2005, 109).
Gerçekliğin bir yaşantı olarak maddi varlığı ile ürünü oluşturan sanat eylemi
arasındaki bağın terk edilmek istenmesi sanat ürününü ayakta tutacak başka bir
gerçeklik düzeyini tarif etmeyi kaçınılmaz hale getirmiştir. Ancak, izleyiciye ürünle
olan ilişkisi için açılan geniş yorumlama alanı bu düzeyi daha baştan belirsiz ve
kaygan bir karaktere büründürmüştür. Kendisini soyut sanat düşüncesine bağlayan
arayışları soyut sanat düşüncesi üzerine hem içerde yürütülen tartışmaların hem de
dışarıdan gelen eleştirilerin payı olduğunu saptamak gerekir. Pollock’un ya da
Kooning’nin şiirsel dışavurumcu soyutlamasının karşı ucunda, aşağı yukarı aynı
dönemde ‘Geometrik Soyutlama’ akımının doğduğunu söyleyen Krausse’ye göre, bu
akımın ürünlerinde de ressamın bireysel düşünceleri veya resmin oluşum süreci
hakkında hiçbir ipucu bulunamaz:
“Geometrik Soyutlamacı ressamlar resim sanatından bireysel imzayı
silmişler ve tuvali baştan aşağı renkli geometrik alanlarla
doldurmuşlardır. Artık resim figüratif hiçbir şeyi hatırlatmayacaktır,
yalnız kendine, resme gönderme yapacaktır. İzleyici kendine onun nasıl