tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü resim ... - Kütüphane

12
Sanatta doğa ve nesneleri gerçekçi imgelerle ifade etme yerine daha soyutlamacı
ve şematik bir biçimleme anlayışı Ortaçağ kültürünün ve bu kültürün parçaları olan
Ortaçağ felsefesinin de özelliklerini açıklayıcı niteliktedir.
“Ortaçağ’da sanat da ana nitelikleri bakımından doğadan kopuktur.
Gotik mimarlık, bu dünya ve doğayla ilişkili olmayarak, tamamen akla
seslenen soyut bir strüktürü amaç edinmiştir. Bu soyut tasarım, pratik
ve dünyasal amaçların ve gereksinimlerin ötesindedir. 12. ve 13.
yüzyılların resim ve heykeli de, onda figürlerin sembolik anlatımı,
doğaya öykünmesinin önündedir. Sanatçı doğaya benzetmeyi değil,
soyut, sembolik bir “anlatım şeması” oluşturmayı amaçlardı. Ortaçağ
sanatında insan “insan” olarak yoktur. Onun bedeni, dinsel
kompozisyonların, bir öykünün anlatılmasına yardımcı olan “sembolik”
bir öğesidir. Sanat, kendisine konu olarak başlı başına insanı
seçmemiştir. Mimarlıkta ölçüler insansal ölçüleri aşar; tasarım, onun
gereksinimlerine göre yapılmamıştır. Tersine, Gotik yapı heybetiyle
insanı ezer, iyice küçültür. Sanatçılar için, çağın en büyük sanatsal
performansı olan katedraller, kolektif ürünlerdi. Ortaçağ sanatçısı da,
düşünürü gibi, eserine “imzasını” atmaz, kişiliğini, duygularını eserinde
ön plana çıkarmazdı” (Akyürek, 1994, 160-161).
Resim.14. Bosch, The Haywain, no date, oil on panel, 135x190cm., The Parado.