tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü resim ... - Kütüphane

24
Dışardan ve her şeyi birbiriyle ilişkilendiren bütünlüklü bakış, Jan van
Eyck’ın Arnolfini’nin Nişan Portresi adlı resminde de kendini gösterir.
Atlar ressamlığının en önemli tür olduğu ülke de, bu dünyevi konu ve
mizansenin mahrem karakteri, kuşkusuz resmi sipariş eden kişinin
milliyeti ile ilişkilidir. Van Eyck ön ve arka planlardaki nesneleri
olağanüstü detaycı ve dikkatli bir yaklaşımla betimlemiştir.
Kompozisyonunun bütünlüğü her şeye damgasını vuran bir ışık ve renk
uyumuyla sağlanır. Resmi homojenleştiren bu teknik, özellikle
Kuzey’de çok erken yaygınlaşan yağlıboyanın bir yansımasıdır.
Yumuşak ve geç kuruyan yağlı boya, ressamın her nesnesini yavaş
yavaş işlemesine ve sürekli değiştirebilmesine, kapatmasına olanak
veriyordu. Çok ince renk tonlamaları ve geçişler mümkündü.
Kumaşların kıvrımları, koyudan açığa mükemmel renk geçişleriyle üç
boyutlu hale getiriliyor, parlak malzemelere noktasal vuruşlarla aydınlık
hissi veriliyordu. Kıyafetler, bedenler ve yüzler o zamana kadar hiç
görülmemiş bir doğallık, üç boyutluluk kazanıyordu” (Krausse, 2005,
26).
XVI. yüzyılın başlangıcı Yüksek Rönesans Dönemi dünya sanat tarihinin en
önemli en parlak dönemlerinden biridir. Bu çağ İtalya’da Leonardo da Vinci,
Michelangelo, Raffaello, Tiziano, Correggio, Kuzeyde ise Dürer, Holbein gibi bir çok
sanatçının kişisel üsluplarıyla sanatı da kişiselleştirdikleri çağdır.
“Sanatçılar artık mekâna, renge, bedenlere, ışığa ve harekete nasıl biçim
vereceklerini mükemmel öğrenmişlerdi. Bundan sonra, 15. yüzyıldaki
gibi gerçekliğin birebir temsili değildi makbul olan. Yaratıcılık,
mucitlik bekleniyordu. Sanatçı doğanın güzelliklerine şiirsel bir tat
katmalıydı; onları sanatıyla yoğurarak yeniden yorumlamalıydı.
Ressamlar, tecrübelerini ve idealizmlerini becerikli bir senteze
kavuşturarak başardılar bunu. Doğa hakkındaki gözlemlerini sanatın
kendi kurallarıyla ve bireysel bakış açılarıyla harmanladılar.
Gerçekliğin izdüşümüyle sanatsal yorum eserlerinde artık öylesine iç
içe geçiyordu ki, kompozisyon kuralları bir yana, resimler asla
yapmacık bir hava taşımıyordu; tersine, her bir eser adeta başka türlü