SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU

Þekil 6.7 emeklilik sistemi gelirlerinin giderlerine oranýný (bir baþka deyiþle, gelirlerin
giderleri karþýlama oranýný) göstermektedir. Alternatif senaryolarda gözlemlenen ortak
nokta, gelirlerin 2018 yýlýna kadar giderlerden daha hýzlý arttýðýdýr. Gelirler giderleri hiçbir
zaman yakalayamasa da, emekliliði hak ediþ yaþý artýþlarý sayesinde gelirlerin giderleri
karþýlama oranýnda 2018 yýlýna dek sürecek bir düzelme beklenmektedir. Fakat ilerleyen
dönemlerde, yaþlanan nüfus ve artan pasif sayýsý ile birlikte, giderlerin artýþ hýzý daha
yüksek olmaktadýr. Nitekim Þekil 6.7, 2010-2050 döneminin baþýnda yükselen gelir-gider
oranýnýn dönemin son yýllarýna kadar kararlý biçimde düþeceðine, dönem sonunda tekrar
toparlanmaya baþlayacaðýna iþaret etmektedir. 2043'ten sonra ortaya çýkan bu toparlanma,
2000'lerin baþýnda yürürlüðe giren emeklilik hak ediþ yaþý artýþlarýnýn etkilerinin de artýk
tam olarak görülmesinin bir sonucudur. Nitekim Tablo 5.1'den görülebileceði üzere,
2043 sonundan itibaren 60 yaþ altýnda emekli kalmayacaktýr. Ayrýca artan emeklilik yaþý
ile birlikte 2034 sonrasýnda yaþ etkinlik endeksi ve dolayýsýyla ücret geliri nispeten düþük
50-54 yaþ grubunun da çalýþmaya devam etmesi, yaþam boyu ortalama gelirin düþmesine
ve dolayýsýyla baðlanan emekli maaþlarýnýn düþmesine yol açacaktýr. Bu nedenlerle,
gelirlerin giderleri karþýlama oranýnda 2018'e kadar gözlenen düzelmenin, 2018 yýlýndan
2043 yýlýna dek sürecek bir dönem boyunca tersine döndükten sonra, 2050'ye doðru
tekrar yukarý yönlü bir trende dönmesi beklenmelidir. Bu geç yükselmeden sonra, prim
gelirlerinin giderleri karþýlama oranýnýn 2050 deðeri, 2010'dakinden 2 puan kadar yüksek
olacaktýr.
Þekil 6.7. Sosyal Güvenlik Gelir/Gider Oraný
112