SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU

Yýllar itibarýyla finansman açýklarý ve gelirlerin giderleri karþýlama oraný ve finansman
açýklarýnýn artýþý mali sorunlarýn devam ettiðini göstermektedir. Burada dikkat çekilmesi
gereken nokta, süreç içinde çýkan prim aflarý veya borçlarýn yeniden yapýlandýrýlmasý
ile elde edilen ilave gelirlere raðmen beklenen iyileþmenin saðlanamamýþ olmasýdýr.
Nitekim, 6111 sayýlý Kanun kapsamýnda borçlarýn yeniden yapýlandýrýlmasý ile ortaya
çýkan ilave gelir artýþý 2011 yýlý için gelirlerin giderleri karþýlama oranýný yükseltmiþ, bütçe
transferlerinin GSYÝH'na oranýný düþürmüþ olsa da bu geçici olmuþ, 2012 yýlýnýn ilk 5
aylýk döneminde kötüye gidiþ devam etmiþtir.
Tablo 4.5. SGK Gelir- Gider Dengesi ve Açýklarýn GSYÝH'ya Oraný (%)
Yýllar
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012 (Haziran)
Toplam Gelirlerin
Giderleri Karþýlama Oraný
78
75
71
67
68
68
75
69
72
73
78
88
77
Kaynak: www.sgk.gov.tr/istatistikler (Eylül 20120)
64
Bütçe Transferlerinin
GSYÝH'na Oraný
1,94
SGK'nýn finansman açýklarýnýn büyüklüðü yanýnda açýklarýn kaynaklarý da önemlidir.
Nitekim, farklý çalýþan gruplarý SGK bünyesinde birleþtirilmeden önce 2007 yýlý itibarýyla
GSYÝH'nýn % 3,92'sine eþit olan finansman açýðýnýn 1,68'i SSK, 0,74'ü Bað-Kur ve 1.50'si
Emekli Sandýðý ile ilgilidir. SSK'lýlarýn toplam sigortalýlar içindeki payý % 59; Bað-Kur'lularýn
% 24 ve Emekli Sandýðý mensuplarýnýn % 17'dir. Bir diðer ifade ile toplam sigortalýlarýn
% 17'sini oluþturan Emekli Sandýðý için yapýlan bütçe transferi % 59'luk bir toplum
kesimini kapsamýna alan SSK'ya çok yakýndýr.
Bir baþka deðerlendirme SGK'nýn toplam harcamalarýnýn kaynaklarý bakýmýndan
yapýlabilir. 2011 yýlý itibarýyla emekli aylýðý ödemeleri toplam harcamalarýn % 66'sýný,
saðlýk harcamalarý da % 26'sýný oluþturmaktadýr. Diðer bütün giderlerin payý ise % 8'dir.
2,30
2,76
3,49
3,37
3,59
3,02
3,92
3,68
5,52
5,01
4,12
-