SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU
SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU
SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kamu programlarý sosyal güvenliðin gelir daðýlýmý ve sigorta fonksiyonlarýný karþýlarken<br />
tasarruf fonksiyonu zayýf kalmakta, özelleþtirilmiþ sistemlerde ise tasarruf fonksiyonu<br />
öne çýkarken sosyal güvenliðin gelirin yeniden daðýlýmý ve sigorta fonksiyonu zayýf<br />
kalmaktadýr.<br />
Dünya Bankasý, bu 3 temel fonksiyonu birlikte gerçekleþtirecek yeni ve çok ayaklý<br />
bir sosyal güvenlik sistem yapýlanmasý önermiþtir. Üç ayaklý bir kurumsal yapý ve iþleyiþ<br />
üzerine oluþturulan bu yeni sistemde her bir ayak birbirinin alternatifi deðil, tamamlayýcýsýdýr.<br />
Birbirlerini tamamlayan, bütünleyen ve birlikte iþleyen bir yeni yapýlanma söz konusu<br />
olacaktýr.<br />
Amaçlar-Hedefler<br />
Kurumsal Yapý ve<br />
Düzenleme<br />
Finansman<br />
Kaynaklarý ve<br />
Yönetimi<br />
Tablo 3.1. Çok Ayaklý Sosyal Güvenlik Sistemi<br />
Zorunlu Kamu<br />
Programlarý<br />
Gelirin yeniden daðýlýmý<br />
ve sigorta<br />
Yoklamalý, asgari veya sabit<br />
oranlý bir gelir garantisi<br />
Vergilerle finansman ve<br />
daðýtým metodu<br />
Kaynak: World Bank (1994); Averting The Old Age Crisis: Policies to Protect The Old and Promote Growth, World<br />
Bank Policy Research Report, Oxford University Pres (Summary).<br />
42<br />
Zorunlu Özel<br />
Programlar<br />
Özel tasarruflar<br />
ve sigorta<br />
Ferdi tasarruf planlarý veya<br />
mesleki programlar<br />
Primlerle finansman ve<br />
düzenlenmiþ fon metodu<br />
Gönüllü Özel<br />
Programlarý<br />
Özel tasarruflar<br />
ve sigorta<br />
Ferdi tasarruf planlarý veya<br />
mesleki programlar<br />
Sigortalý primleri ile<br />
finansman ve tam fon<br />
metodu<br />
• Birinci ayak sosyal güvenlik kurumlarý: Aðýrlýklý olarak sosyal güvenliðin gelirin<br />
yeniden daðýlýmýný saðlama fonksiyonunu gerçekleþtirecek olan bu ayakta, kýsmen<br />
prim ve vergilerle finanse edilen, daðýtým esaslý finansman yapýsýna zorunlu<br />
sigortalýlýðýn esas olduðu bir iþleyiþ söz konusu olacaktýr. Herkese asgari bir gelir<br />
garantisi saðlama amacý öne çýkacaktýr.<br />
• Ýkinci ayak sosyal güvenlik kurumlarý: Kurumsal yapý ve yönetimde özel sektör<br />
inisiyatifi hakim olmakla birlikte çok yönlü bir kamu müdahalesi vardýr. Kapsamýn<br />
zorunlu veya gönüllü olmasý bakýmýndan tartýþmalar söz konusudur. Ancak sosyal<br />
güvenliðin sigorta ve tasarruf fonksiyonlarýný öne çýkaran, primle finansmanýn<br />
aðýrlýklý olduðu, finansman yapýsý fon yöntemine dayanan bir iþleyiþ hakim olacaktýr.<br />
Ödenen primlerle saðlanan haklar arasýnda, sigortacýlýk ilkesinin izin verdiði ölçüde<br />
güçlü bir bað kurulacaktýr.<br />
• Üçüncü ayak sosyal güvenlik kurumlarý: Gönüllü katýlýmýn esas olduðu, özel<br />
sektör giriþimi ile oluþturulan ve tamamen fon esaslý bir finansman yapýsýna sahip<br />
olan, sosyal güvenliðin tasarruf fonksiyonunu yerine getirecek ayaktýr. Tanýmlanmýþbelirli<br />
(defined) prim esasýna göre çalýþan sistem ödenen primler ve getirileri<br />
oranýnda gelir garantisi saðlayacaktýr.
Change language