SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU
SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU
SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
esnek ve a-tipik çalýþma þekillerinin artmasý, bu kesimlerin sosyal güvenlik ihtiyacýnýn<br />
karþýlanmasýnda sanayi toplumu sosyal güvenlik sistemlerini yetersiz kýlmýþtýr.<br />
• Deðiþen sosyal güvenlik anlayýþý ve bireysel inisiyatifin artýþý: Sanayi toplumu<br />
sosyal güvenlik sistemlerinin fazla eþitlikçi anlayýþla iþleyen sosyal güvenlik sistemi,<br />
1980'li yýllarda baþlayan liberalleþmeye baðlý olarak bireysel inisiyatifi artýrmaya<br />
yönelik taleplere cevap verememiþtir. Daha fazla prim ödeyerek daha fazla aylýk<br />
almak isteyen, kendi sosyal güvenlik talebini çeþitlendirmek ve farklýlaþtýrmak<br />
isteyen gruplarýn istekleri karþýlanamamýþtýr.<br />
• Küreselleþme ve artan uluslararasý rekabet: Küreselleþmenin sosyal güvenlik<br />
sistemlerine etkisi doðrudan deðildir. Artan uluslararasý rekabetle birlikte rekabetin<br />
belirli ölçülerde düþük girdi ve emek maliyeti üzerinden yürütülmesi, özellikle<br />
primli rejimlerde sosyal güvenliði mali yükü azaltýlmasý gereken bir maliyet unsuru<br />
haline getirmiþtir. Bu yalnýzca yatýrým yapan uluslar arasý sermayenin bir talebi<br />
olarak ortaya çýkmamýþ, yatýrýmlar bakýmýndan ülkelerini cazip hale getirmek isteyen<br />
hükümetlerin de etkisi olmuþtur.<br />
• Sosyal yapýda ve aile yapýsýnda meydana gelen deðiþiklikler: Sanayi toplumu<br />
sosyal güvenlik sistemi çekirdek aileyi esas alan, erkeðin aile reisi olarak çalýþan<br />
ve gelir saðlayan, kadýnýn ise ev iþlerini yapan ve çocuk yetiþtiren, aralarýnda medeni<br />
kanun hükümlerine göre resmi evlilik baðý bulunan ve sosyal güvenlik haklarýnýn<br />
evlilik baðýna göre saðlandýðý bir iþleyiþ sistemine sahip olmuþtur. Ancak, boþanmalarýn<br />
artýþý, yalnýz anne ve çocuklar veya baba ve çocuklardan oluþan tek ebeveynli<br />
ailelerin sayýsýndaki artýþ ile ortaya çýkan yeni yapýnýn sosyal güvenlik ihtiyaçlarýnýn<br />
karþýlanmasýnda güçlükler doðmuþtur.<br />
• Demografik yapýdaki deðiþim ve sosyal güvenlik için tahsis edilen<br />
kaynaklarda üst sýnýra gelinmesi: Nüfusun yaþlanmasý, doðum oranlarýnýn<br />
düþmesi ve nüfusun kendisini yenileme gücünü kaybetmesi ile ortaya çýkan, daha<br />
az çalýþan ve prim ödeyen ancak daha fazla aylýk alan bir nüfus yapýsý sosyal<br />
güvenlik ihtiyacýnýn primli sosyal güvenlik sistemleri ile karþýlanmasýný güçleþtirmiþtir.<br />
Birçok ülkede, sosyal güvenlik için ayrýlan kaynaklarda üst sýnýra gelinmiþtir.<br />
3.1.3. Sanayi Toplumu Sosyal Güvenlik Sistemini Ýyileþtirme ve<br />
Yeniden Yapýlandýrma Arayýþlarý<br />
ILO, bir yandan sanayi toplumu sosyal güvenlik sistemlerine yönelik eleþtirilere cevap<br />
vermek, diðer yandan yeni toplumsal yapýnýn ihtiyaçlarýna cevap verecek bir sosyal<br />
güvenlik sisteminin iþleyiþ esaslarýný belirlemek üzere 1984 yýlýnda çok sayýda uzmana<br />
21. Yüzyýla Doðru Sosyal Güvenlik (Into the twenty-first century: The development of<br />
social security) baþlýklý bir rapor hazýrlatmýþtýr. ILO, bu rapordaki görüþlerle; sanayi<br />
toplumu sosyal güvenlik sistemlerinin sil-baþtan deðiþtirilmesine karþý çýkmakla birlikte<br />
40
Change language