SOSYAL-GUVENLIK-SISTEMINE-BAKIS-RAPORU

Þekil 5.18. Sosyal Güvenlik Sistemine Kayýtlý Kadýn Ýstihdamýnýn
Yaþ Daðýlýmý: 2030-2050
5.3.2. Pasif Aktörler: Emekliler
Sosyal güvenlik sistemi giderlerinin yýllara göre seyrinin hesaplanmasý için yaþ gruplarýna
göre emekli sayýsýnýn 2050'ye kadar gidiþatý kestirilmelidir. Burada göz önüne alýnmasý
gereken kritik husus, emeklilik yaþýnda yapýlan kademeli artýþ düzenlemeleridir. Gerek
1999 reformu, gerekse son sosyal güvenlik reformu çerçevesinde, emekliliðe hak kazanmak
için gereken asgari yaþta, zaman içerisinde kademeli biçimde yapýlan artýþlar, bazý yaþ
gruplarýndaki pasif sayýsýnýn belli yýllardan itibaren sýfýra düþeceðini ima eder. Aþaðýda
da açýklandýðý üzere, herhangi bir yýldan itibaren en düþük emeklilik hak ediþ yaþýnýn
yasal olarak, söz gelimi 50'ye çýkartýlmasý, belli bir süre sonra emekli maaþý alan 50 yaþ
altý hiçbir bireyin kalmamasý anlamýna gelecektir.
Bu nedenle, bu bölümde ilk olarak ilgili mevzuattan emeklilik yaþýnýn nasýl seyrettiði
ve bu yaþ seyrinin emekli sayýlarý ile ilgili olarak ne ima ettiði tartýþýlmýþtýr. Farklý yaþ
gruplarýndaki pasif sayýlarýnýn hangi yýllarda sýfýra düþtüðü tartýþýldýktan sonra, bu yaþ
gruplarý için emekli sayýlarýnýn 2050 yýlýna kadar olan seyri hesaplanmýþtýr.
5.3.2.1. Emekliliði hak ediþ yaþýndaki deðiþiklikler
1999 reformundan önceki Türk sosyal güvenlik mevzuatýnda, emekli maaþý baðlatmak
için belirli bir asgari yaþý geçmeyi zorunlu kýlan bir hüküm yer almýyordu. Emekliliði
hak etmek için gerekli ve yeterli olan koþul, erkekler için asgari 25 yýl, kadýnlar için ise
20 yýl prim ödemiþ olmaktý. Dolayýsýyla sisteme giriþini 18 yaþýnda yapmýþ bir bireyin,
prim ödemelerinde kesinti olmadýðý varsayýmý altýnda, kadýn ise 38, erkek ise 43 yaþýnda
emekli olma ve maaþ almaya baþlamasý mümkündü. 1999'da çýkan 4447 Sayýlý Kanun,
emekliliði hak etmek için belirli bir yaþta olma zorunluluðunu Türk sosyal güvenlik
91