Wskrzeszenia na pograniczu dwóch światów - Iwieniec

Rozdział
sławny nauczyciel Dimitr Żukowski, mający uczyć ję zyka rosyjskiego i prawosławnej religii miejscowe dzieci. 90
Kolejni duszpasterze jakich nazwiska odnajdujemy w księgach metryk, to kapłani pełniący tu obowiązek wikarych, i
tak pracowali tu w latach 1863-1868 r. następujący duszpasterze: 1863 - ks. Konstanty Szyszka, 91 1864 - ks. Antoni Andrzejewski,
1865-1866 - ks. Jan Kotkiewicz, 92 m-ce: V-X.1867 - ks. Konstanty Kością, 93 1867-1868 - ks. Abdon Andrzejkowicz.
94 Wiele danych zachowało się w księgach metryk z tego okresu. 95
1868- 1870 - p robos zc ze m ks . Ab don A NDRZ EJ KOW I CZ . 96
Na podstawie wpisów do ksiąg metrycznych wiadomo, że pracował wraz z nim w parafii jeszcze jeden kapłan, i tak wikarym
w latach 1868-1876 r. był: ks. Paweł Ignatowicz. 97
Ciekawie przedstawia się statystyka parafialna, gdzie na podstawie ksiąg metrycznych 98 wiadomo, że urodzin było bardzo
dużo – statystycznie co 1,5 dnia narodziny jednego dziecka – ale nadal występował mały przyrost naturalny wobec
wielkiej śmiertelności zarówno dzieci jak też dorosłych. Przeciętnie było to tylko ok. 30% wzrostu liczbowego, jeśli porównać
zgony i narodzenia od urodzonych. Parafia jest w tym czasie jedna z większych na terenie dekanatu wilejskiego 99 ,
gdyż w 1870 r. liczyła 5.306 katolików. 100
PARAGRAF 2: Wołkołata – ostatnie dwa wieki istnienia parafii (murowana świątynia).
Wprowadzenie
Wydzielenie tego paragrafu jako osobnej części dziejów parafii św. Jan Chrzciciela w Wołkołacie wydaje się konieczne ze
względu na oddzielenie starszej historii parafii przy (drewnianej świątyni) od jej współczesnych cza sów (murowany kościół),
tak by łatwiej było rozpoznać obecne oblicze świątyni. Niestety czytelnik musi wybaczyć że rozpoczniemy ten paragraf
jeszcze opisem lat 70 XIX w., czyli od przyjścia do parafii ks. Cycena, który zastał ją jeszcze „drewniana‖.
90 Był to jeden z absolwentów działającego w Mołodecznie prawosławnego seminarium nauczycielskiego, jakie w dwuletnim cyklu edukacji wy chowywało
nauczycieli dla wiejskich szkół na terenie Rosji.
91 Ks. Konstanty SZYSZKA, ur. 1839, kapł. 1862 [R-wil-1872 = 33 lat, 10 kapł jako administrator parafii w Nijedzingi], wg IAW sygn. 694-1-2200,
jako neoprezbiter był wyznaczony do Wołkołaty w V.1863 r. Na podstawie zaś zapisu umieszczonego pod krzyżem na ścianie kościo ła w Lacku [rej.
Szczuczyn] wiadomo, że ur. 1837 r. zm. 1885, kapł. 1862, czytamy tam bowiem: „S+P. Tu spoczywa w Bogu Kapłan Konstanty Szyszko +18, 2/VII, 85 r.
Proboszcz Kościoła Lackiego w wieku 48 kapłaństwa, 23 probostwa w Lacku 12, poleca się modlitwą wiernych. Pamiątkę tą wznawia Proboszcz Lacki
ks. Joachim Raczkawski".
92 Ks. Jan KOTKIEWICZ s. Jana; ur. 1820, kapł. 1844, [B-woł-1866 = lat 46, kapł. 22], jako wikary Wołkołacki był pod nadzorem policji [por.: Boj.
T l, s. 598]. W Wołkołacie od II.1864 do V.1866. Później w 1867 r. jako mansjonarz w Wilnie u „BMV ad Portam Anial", 1868 - pod nadzorem policji.
Od maja 1866 w księdze chrztów pojawiają się już podpisy samego proboszcza co świadczyć może o nagłym odejściu wikarego bez p ozostawienia czasu
na wyszukanie następcy.
93 Ks. Konstanty KOŚCIĄ ur. 1838, kapł. 1863, czas jego pracy określono wg zapisów w księdze metryk z 1866 r. [GAB sygn. 1781-31-4], jeszcze w
maju tego roku był wikarym w Wołkołacie i później, po pewnej nieobecności, pracował tu dalej (5 m-cy), 1872 Olkowicze, 1903 Świsłocz.
94 R-wil-1868.
95 Tabela 80 – Statystyka udzielanych sakramentów w parafii Wołkołata 1865-1869 r.
Inne dane znaleźć można w Państwowym Historycznym Archiwum Białorusi w Grodnie, [ABG sygn. 924: 1850 r. = 924-1-1, 1851 r. = 924-1-2, 1852 r. =
924-1-3, 1853 r. = 924-1-4, 1854 r. = 924-1-5, 1855 r. = 924-1-6, 1856 r. = 924-1-7, 1857 r. = 924-1-8, 1858 r. = 924-1-9, 1859 r. = 924-1-10, 1860 r. =
924-1-11, 1861 r. = 924-1-12, 1862 r. = 924-1-13, 1863 r. = 924-1-14, 1864 r. = 924-1-14].
Rok Chrzty Śluby Pogrzeby Nr dokumentu
1865 276 34 194 GAB sygn. 1781-37-1
1866 230 50 187 GAB sygn. 1781-37-4
1867 284 66 134 GAB sygn. 1781-37-5
1868 230 50 218 GAB sygn. 1781-37-8
1869 268 36 GAB sygn. 1781-37-10
96
Ks. Abdon ANDRZEJKOWICZ, ur. 1842, kapł. 1864 [R-wil-1872 = 30 lat, 8 kapł.], 1889 Dzierkowszczyzna, 1891-1894 Konstantynowo, zm.
1904 w Konstantynowie i tam pochowany.
97
Ks. Paweł IGNATOWICZ, ur. 1797, kapł. 1830 [R-wil-1872 = 75 lat, 42 kapł., gdzie jako wikary w Łuczaju; natomiast wg R-wil-1877 = 44 lata];
pierwszy zapis w metrykach 1868 r. z dnia 12. V (k. 175).
98
GAB sygn. 1781-37-8 oraz 1781-37-11.
99
Tabela 81 – Statystyka udzielanych sakramentów w parafii Wołkołata 1870-1889 r.
R-wil-1872 podaje 5.586 katolików i kaplice w Teresdworze, natomiast R-wil-1892 podawała kaplice: Teresdwor i Stara Żosna.
Rok Chrzty Śluby Pogrzeby Nr dokumentu
1870 250 47 201 GAB sygn. 1781-37-11
1871 GAB sygn. 1781-37-13
1872 253 51 197 GAB sygn. 1781-37-16
1873 GAB sygn. 1781-37-18
1874 GAB sygn. 1781-37-19
1885 241 42 143 GAB sygn. 1781-37-42
1886 GAB sygn. 1781-37-43
1887 268 57 179 GAB sygn. 1781-37-45
1888 273 67 162 GAB sygn. 1781-37-47
1889 308 187 GAB sygn. 1781-37-50
100 KWD s. 275.
228