Wskrzeszenia na pograniczu dwóch światów - Iwieniec

Dokszyce – parafia p.w. Trójcy Przenajświętszej
głoszący wtedy nauki o. Józef Synowiec OCD 33 jako: „ciepłą atmosferę i wielką życzliwość ludzi, która wtedy na Białorusi,
w początkowej fazie odradzania Kościoła była czymś wyjątkowym‖. Szczególnie pod kreślał wielką ufność dzieci, ich
dobre przygotowanie do Mszy św. i znajomość języka polskiego, w jakim wtedy sprawowana była cała liturgia, gdyż język
białoruski nie był wtedy mile widziany przez ogół wiernych, co więcej nie zachęcał do tych „eksperymentó w‖ ordynariusz
diecezji.
Liturgia praktycznie odprawiana była tylko w języku polskim, powoli pojawiały się natomiast kazania w języku rosy jskim
czy białoruskim [w miarę zdobywania doświadczenia mówienia w tych językach przez proboszcza], ale trzeba pamiętać,
że wszelkie innowacje w tym zakresie, by wprowadzać nowe języki do liturgii, spotykały się z niechętnymi uwagami
starszych parafian, przywiązanych do liturgii po łacinie i do polskich kazań.
W ramach prac duszpasterskich wznowiono pielgrzymki do pobliskiego sanktuarium w Budsławiu. Pierwsza z nich wyszła
30.VI.1993 r., a przewodniczył jej ks. Mieczysław Janczyszyn, proboszcz z Lepiela. Udało się także zaprowadzić
zwyczaj świętowania Mikołaja dnia 6.XII, zamiast sowieckiego „Dieda Maroza‖. Podarki dla dzieci, pomimo trudności z
zakupem słodyczy [system kartkowej reglamentacji], organizował proboszcz o. Tadeusz wraz z gorliwymi parafianami.
Podobnym sukcesem było przygotowanie i wystawienie w czasie świat Bożego Narodzenia inscenizacji Jasełek z udziałem
najmłodszych parafian.
1992 – no wy Koś c ie lny Ko mitet [p re zes e m Jó ze f Mas ło ws ki].
W obliczu trudności personalnych wewnątrz „dwadcatki‖, w końcu 1992 r., koniecznym stało się dokonanie zmian składu
Kościelnego Komitetu. Nowym prezesem został Józef Masłowski, 34 a wraz z nim podjęli się tej pracy: Jan Łaskin, W iktor
Rypczyński, Antoni Zienkiewicz, Antoni Pluta, Stanisław Sawicki, Bronisław Nieścieronek, Czesław Sałodki, Piotr A lchimowicz,
Stanisław Cierech i Paulina Janowicz. 35 Koordynację prac przy budowie prowadziła firma „SANTO‖, jaką
reprezentował wspomniany już inż. S. Kozłow, a finansowanie budowy organizowali „za użebrane‖ poza granicami Białorusi
pieniądze bracia kapucyni. Warto pamiętać, że niemałe ofiary składali sami parafianie i, odwiedzający swoje mie jsce
urodzenia lub wychowania, goście z Polski. Stronę finansową nadzorował prowincjał o. Kazimierz Synowczyk, a na mie jscu
o. Piotr 36 i o. Tadeusz.
Ten nowy etap odbudowy parafii wspomina cytowany już wcześniej J. Łaskin następująco: „Dano zamówienie w Respałkomie
na cegłę i rozpoczęła się budowa całą mocą, przyjechali budowniczy i zamieszkali u p. Wandy Swarcewicz,
wszyscy wierni przynosili [produkty żywnościowe] masło, żywność, jajka..., kto co miał.; p. Wanda karmiła robotników
przyjezdnych, a niektórzy wierni Dokszyckiej parafii pomagali fizycznie jak kto mógł.‖ 37 Właśnie taką nieocenioną pomoc
świadczyli sami parafianie, bo zdobyte przez nich doświadczenie życiowe, z zakresu prac ciesielskich, kowalskich, budo wlanych,
wykorzystywane było przy wielu pracach. Trudno policzyć godziny pracy tych prostych ludzi, którzy zatrudniali
się przy pracy z łopatami czy przenoszeniu materiałów budowlanych [np. rozładunek cegły, kopanie transzei pod fund amenty,
składaniu desek do suszenia], oddając bezpłatnie czas dla budowy nowej świątyni. Jeden z nich wspomina: „Tak jak
(...) wiele innych rodzin chodziło na budowę podawać cegły czy materiały budowlane, przenosić deski, czyścić kościół.‖ 38
Starsi parafianie, zwłaszcza aktyw związany z kościelnym chórem, wykazywali najwięcej zainteresowania powstającą
świątynią, ale w tym czasie wszyscy chodzący do kapliczki ludzie: „przynosili produkty żywnościowe, gotowali jedzenie
dla robotników na budowie, a także księdzów (...); przyjmowali pielgrzymów, którzy idą do Budsławie na 2 lipca‖. 39 Angażowało
to jednocześnie i młodsze pokolenie. Dzieci i młodzież pojawiała się z dziadkami i rodzicami na budowie i coraz
częściej wykazywała zainteresowanie już nie tylko nauką katechizmowych prawd wiary, ale szerszą formacją chrześcija ńską.
Moda na religijny styl życia ustępowała miejsca dojrzałym postawom preferującym wyrzeczenie i ofiarność w życiu.
Dla tej młodej grupy wiekowej zaczęły z doraźną pomocą pojawiać się w parafii Siostry Służki NM Panny, mieszkające w
tym czasie w Wołkołacie. Były to s. Elżbieta Uziębło i s. Anna Janowska. 40
Pierwszy raz od lat wojennych kapłani przeszli domy z wizytacją kolędową. Ponad dwieście domów zaprosiło duszp asterzy,
a wielu z nich obiecało przystąpić w najbliższym czasie do sakramentów ślubu czy też przysłać dzieci na katechizację.
Natomiast odpust Wniebowzięcia NMPanny w dniu 15 sierpnia 1993 r., odprawiono już na placu budowy, wewnątrz
33
O. Józef SYNOWIEC OCD, ur. 1936 r., w latach 1991-2003 pracował na Białorusi, ostatnio pomagając w klasztorze swojego zakonu [Karmelici
Bosi] w Naroczy gdzie w wywiadzie z XI.2002 podzielił się swoimi spostrzeżeniami.
34
Józef MASŁOWSKI, ur. 1934 r. w wiosce Nowa Wioska. Rodzice mieli dwanaścioro dzieci, a on był czwartym z kolei, „pracowałem o d 13 roku
życia a w 15 roku byłem już pomocnikiem traktorzysty. W 1954 mnie pozwali do wojska gdzie służyłem trzy lata. Po wojsku wróciłem do rodzinnej
wioski, pracowałem w kołchozie najpierw na koniach a później na traktorze i kombajnie. Później się ożeniłem i razem z żoną pr zejechaliśmy do Dokszyc.
Tutaj pracowałem w kuźni i w 1992 przeszedłem na rentę.‖ W 2001 r. odznaczony został orderem nadawanym przez Stolice Apostolską: „Pro Ecclesise et
Pontifice‖. [cyt. za: S. Byczkow, Ad imia Papy Rymskogo, w: „Rodne Wytoki‖, Dokszyce 2001. Ostatnie lata życia jako ciężko schorowany przebywa w
domu. Zmarł 2.XII.2005 r.
35
Zastąpiła ją później na stanowisku sekretarza nowa osoba - Anna Malko.
36
O. Piotr będąc przełożonym wspólnoty zakonnej i mając obywatelstwo białoruskie pośredniczył w wielu sprawach związanych z budową, załatwiając
problemy, które w tym czasie zbyt trudne były dla obcokrajowców np. poszukiwanie materiałów budowlanych.
37
J. Łaskin, Zeszyt 2, s. 4-5.
38
R. Łaskin, Zeszyt
39
J. Łaskin, Zeszyt 2
40
Zgromadzenie Sióstr Służek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej, powstało 7.X.1878 r. dzięki działalności bł. Honorata Koźmińskiego, celem
powołania sióstr „jest praca nad odrodzeniem wiary i moralności chrześcijańskiej w środowisku wiejskim. Służki realizują to powołanie poprzez szerzenie
wiedzy religijnej i kształtowanie sumień chrześcijańskich, zwłaszcza w wiejskich parafiach.‖ Leksykon zakonów w Polsce KAI, 1998 s. 326-327 Wspomniane
siostry należały do prowincji Łomżyńskiej, s. Elżbieta Uziębło pracowała w rej. dokszyckim w latach 1992 -1995 mieszkając w Wołkołacie natomiast
s. Anna Janowska mieszkała w latach 1992-1995 r. w Wołkołacie, a później 1995-1996 r. w Parafianowie, 1996-98 w Dokszycach od IX.1998-2003
w Grodnie, aktualnie w Gietrzwałdzie na terenie Polski.
96