nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli

[19] Plan pracy NIK
19
„KONTROLA PAŃSTWOWA” NA JUBILEUSZ
Z okazji dziewięćdziesiątej rocznicy utworzenia Najwyższej Izby Kontroli
przekazujemy Czytelnikom dwuzeszytowy numer jubileuszowy „Kontroli Państwowej”.
Przypominamy w nim dzieje NIK, godne naśladowania standardy pracy
Izby oraz ludzi, którzy tworzyli jej historię.
Wydawać by się mogło, że o instytucji mającej tak długą tradycję nie można
powiedzieć nic nowego, tym bardziej że wiele cennych pamiątek zaginęło w czasie
wojennej zawieruchy. To wydanie „KP” dowodzi, że jest inaczej. W prezentowanych
artykułach i zgromadzonych archiwaliach, obok znanych już faktów czy
dokumentów, znajdą Państwo i takie, których nigdy nie publikowaliśmy.
System kontroli państwowej tworzą różne instytucje. Oprócz mającej fundamentalne
znaczenie Najwyższej Izby Kontroli warto wymienić między innymi
– kontrolę parlamentarną, sądową, specjalistyczne inspekcje i straże. Podsumowując
dziewięćdziesiąt lat istnienia naszego naczelnego organu kontroli, postanowiliśmy
prześledzić ewolucję tego systemu w Polsce, biorąc pod uwagę trzy
podstawowe etapy – lata międzywojenne, czasy PRL oraz okres po 1989 r. Niezakłócone
funkcjonowanie wszystkich instytucji kontroli państwowej oraz współpraca
jej poszczególnych ogniw jest przecież jednym z mierników demokracji.
Obraz polskich instytucji kontroli państwowej nie byłby pełny, gdyby został
zaprezentowany w oderwaniu od rozwiązań stosowanych w innych krajach, dlatego
wracamy także do tradycji i współczesności naczelnych organów kontroli
w Europie. Pozwala to porównać modele kontroli wypracowane w różnych państwach
i odpowiednio usytuować wśród nich Najwyższą Izbę Kontroli.
Unikatowy charakter ma umieszczony w zeszycie pierwszym wybór wykładów
Zenobiusza Rugiewicza – wiceprezesa NIK w latach 1925–1939, wygłoszonych
w gmachu Sejmu na kursach doszkalających dla urzędników Kontroli Państwowej.