nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli

[85] Wykłady Zenobjusza Rugiewicza
85
Zakończenie.
[...] Celem działalności Kontroli powinno być, by komunikując Rządowi
bezstronnie i obiektywnie wyniki kontroli, żądając usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości,
braków lub nieporządku w gospodarce finansowej, żądając pociągnięcia
do odpowiedzialności tych, co przez nieudolną gospodarkę stratę spowodowali,
i pokrycia przez nich strat; żądając pociągnięcia do odpowiedzialności
karnej i materialnej tych, co dopuścili się nadużycia – pomagać administracji
do wprowadzenia ładu i porządku i dążyć do osiągnięcia uczciwej, prawidłowej
i oszczędnej finansowej gospodarki państwowej, a więc prawidłowego wykonywania
budżetu.
Aby kontrola spełniła swe zadania i osiągnęła zamierzony cel, musi być:
a) niezależna od tych, których czynności finansowo-gospodarcze kontroluje,
b) musi być fachową, tj. być odpowiednio przygotowaną do kontroli danej
czynności,
c) musi być przeprowadzona z największą dokładnością, intensywnością
i oszczędnością czasu,
d) musi być najzupełniej obiektywną, nie powinna być uprzedzona do administracji
i uważać ją a priori za niezdolną do prawidłowego i sumiennego wykonywania
powierzonych jej czynności, a tym więcej, nie mając do tego dostatecznych
dowodów, podejrzewać, że administracja działa ze złą wolą i robi nadużycia,
e) powinna być najzupełniej apolityczną, niezależną od jakichkolwiek
wpływów partyjnych.
[…] Ani wskazówki, ani instrukcje, o których była mowa, nie mogą, oczywiście,
objąć wszystkich bez wyjątku czynności kontroli i wszelkich okoliczności,
w jakich mogą się one odbywać, nie mogły więc objąć przepisów co do tego, w jaki
sposób ma być wykonywana kontrola we wszystkich bez wyjątku wypadkach […].
[…] Wiedząc, jak należy dane czynności wykonywać, i opierając się na ogólnych
zasadach kontroli, kontroler zawsze znajdzie odpowiedni sposób, by należycie
te czynności sprawdzić i właściwie je ocenić, co da mu jednocześnie moralne
zadowolenie ze spełnionego sumiennie obowiązku.
Kontrola nad groszem publicznym, o ile jest wykonywana dobrze, sumiennie
i uczciwie, wywiera dobroczynny wpływ na dobrobyt ogólny i na pomyślność
finansową kraju. A więc i działalność Kontroli Państwowej i jej pracowników
będzie dla Państwa pożyteczna, o ile zadania, do których została powołana, będą
wykonywane z całą wiedzą i pełnym poczuciem odpowiedzialności. Byście wy,
młodzi kontrolerzy, powiększając grono pracowników Kontroli Państwowej, kroczyli
tą właśnie drogą i jak najgorliwiej pracowali dla dobra Państwa, ja, stary
kontroler, życzę wam z całego serca.