nr 1(1) - NajwyÅ¼sza Izba Kontroli

More documents

Recommendations

Info

22 Jacek Jagielski [22] w regulacjach prawnych przymiotu kontroli państwowej innym organom i instytucjom (czy też wykonywanym przez nie funkcjom kontrolnym) występuje rzadko i z reguły w sposób pośredni, tj. przez podkreślenie państwowego charakteru podmiotu sprawującego kontrolę. Przykładem takiej pośredniej identyfikacji kontroli państwowej mogą być państwowe inspekcje (nadzory, dozory), jak m.in. Państwowa Inspekcja Pracy, Państwowa Inspekcja Sanitarna, Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna. W doktrynie prawniczej podejmującej problematykę kontroli administracji pojęcie „kontroli państwowej” również odnoszone jest przede wszystkim do Najwyższej Izby Kontroli, choć równocześnie większość autorów zwraca uwagę na możliwości postrzegania kontroli państwowej także w szerszym kontekście 2 . W piśmiennictwie pojawia się więc na przykład wskazanie na państwowe organy kontroli jako składniki systemu kontroli 3 , wyodrębnienie kontroli państwowej jako jednego z zasadniczych filarów systemu kontroli 4 czy też określenie kontroli państwowej, która obejmuje całokształt państwowych organów i innych podmiotów wykonujących kontrolę 5 . W świetle istniejących regulacji prawnych, jak i poglądów doktryny, o kontroli państwowej można mówić w znaczeniu wąskim oraz w znaczeniu szerokim. Kontrola państwowa wąsko rozumiana oznacza kontrolę sprawowaną przez Najwyższą Izbę Kontroli. Termin „kontrola państwowa” stanowi tu konwencjonalną, swoistą nazwę (terminus technicus), służącą do określenia jednej z zasadniczych instytucji (form) kontroli administracji publicznej. Źródłem zastosowania tej terminologii nie są przy tym przesłanki o charakterze merytorycznym, lecz historyczna tradycja łączenia przez przepisy prawne (często w samej nazwie) organu typu NIK z przymiotem kontroli o państwowym charakterze 6 . 2 Por. np. M. Jaroszyński [w:] M. Jaroszyński, M. Zimmermann, W. Brzeziński: Polskie prawo administracyjne. Część ogólna, Warszawa 1956, s. 450 i nast.; J. Starościak: Prawo administracyjne, Warszawa 1975, s. 357; E. Ura, E. Ura: Prawo administracyjne, Warszawa 2006, s. 267 i nast.; J. Zimmermann: Prawo administracyjne, Zakamycze, s. 410. 3 Por. np. E. Ochendowski: Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 1999, 372 i nast.; E. Ura, E. Ura: Prawo administracyjne, op. cit., s. 267. 4 Por. J. Lang [w:] M. Wierzbowski, J. Jagielski, J. Lang, M. Szubiakowski, A. Wiktorowska: Prawo administracyjne (red. M. Wierzbowski), Warszawa 2008, s. 327 i nast. 5 Por. J. Zimmermann: Prawo administracyjne, jw.; J. Filipek: Prawo administracyjne. Instytucje ogólne, cz. II, Zakamycze 2001, s. 233 – autor dość oryginalnie zaznacza, że kontrola państwowa „jest to kontrola, jaką władza ustawodawcza może podejmować w stosunku do władzy wykonawczej”. 6 Już w dekrecie Naczelnika Państwa z 7.02.1919 r. ustanowiona została Najwyższa Izba Kontroli Państwa (Dz. Praw nr 14, poz. 183), z kolei ustawa z 3.06.1921 r. o Kontroli Państwowej (DzURP nr 51, poz. 314) kontrolę państwową wprost łączyła z NIK. Podobnie czyniła to ustawa z 9.03.1949 r. o kontroli państwowej (DzU nr 13, poz. 74). Bardzo szeroko i wnikliwie na temat rodowodu NIK jako kontroli państwowej pisze A. Sylwestrzak w obszernej monografii Najwyższa Izba Kontroli (Warszawa 1997), zob. zwłaszcza rozdz. I; zob. też tego autora: Najwyższa Izba Kontroli. Studium prawnoustrojowe, Warszawa 2006, s. 30 i nast.
[23] Instytucje kontroli państwowej w Polsce 23 W przeciwieństwie do pojmowania „kontroli państwowej” w ścisłym sensie, sprowadzającym ją do jednej wyłącznie instytucji w postaci NIK, „kontrolą państwową” w szerokim znaczeniu obejmować można każdą kontrolę wykonywaną przez podmioty o charakterze państwowym (przez jednostki państwowe). Trudno byłoby wszakże odmówić waloru „państwowego” na przykład kontroli wykonywanej przez parlament, kontroli prokuratorskiej czy też sądowej. Innymi słowy, kontrola państwowa w szerokim sensie – to kontrola wykonywana, w ramach zadań i kompetencji określonych prawem, przez państwowe jednostki organizacyjne. W ramach kategorii kontroli państwowej sensu largo mogą znaleźć się podmioty o różnym statusie prawnym (organy, urzędy, jednostki organizacyjne mające osobowość prawną itd.), pod warunkiem że mają charakter podmiotów państwowych i że są wyposażone na podstawie obowiązującego prawa w funkcję kontroli. Jak wynika z powyższych uwag, wyodrębnienie kontroli państwowej oraz rozróżnienie jej postrzegania w ścisłym sensie bądź też w znaczeniu szerokim odwołuje się do kryterium podmiotowego (jednostki organizacyjne sprawujące funkcje kontroli). Trudno byłoby natomiast próbować wydzielić kontrolę państwową na podstawie charakterystycznych cech przedmiotowych, tj. dotyczących specyfiki funkcji kontrolnych realizowanych przez podmioty państwowe. Co najwyżej, przedmiotową stronę, traktowaną jako właściwą i wyróżniającą kontrolę państwową, można w pewnym stopniu wskazywać w odniesieniu do kontroli Najwyższej Izby Kontroli, a więc w stosunku do kontroli państwowej w tym wąskim, technicznym ujęciu. Jak już wspomniałem, kategoria kontroli państwowej może być przecież widziana szerzej niż tylko przez pryzmat NIK 7 . W kolejnych rozważaniach kategoria kontroli państwowej traktowana więc będzie w rozumieniu szerokim i według kryterium podmiotowego. W tym miejscu trzeba przyjąć pewne założenie także co do określenia „instytucje” odnoszonego do kontroli państwowej. Pojęcie „instytucja” niesie bowiem ze sobą różny sens. Na przykład, mówiąc o instytucji, można mieć na uwadze kategorię „instytucji prawnej”, przez którą rozumie się zespół norm prawnych wyodrębnionych w funkcjonalną całość, regulujących określony typ stosunków prawnych 8 . W tym sensie mówi się o instytucji własności, instytucji małżeństwa, instytucji mianowania itd. Termin „instytucja” może mieć też treści organizacyjne i służyć do oznaczenia określonych, opartych na regulacjach prawnych 7 Biorąc jednak pod uwagę wielość podmiotów, które można zakwalifikować do rzędu podmiotów realizujących kontrolę państwową, niezwykle trudno byłoby ustalić wspólną charakterystykę (wspólne cechy) działań kontrolnych podejmowanych przez te podmioty, np. odnoszącą się do zakresu kontroli, jej kryteriów czy istnienia procedur kontrolnych. 8 Por. S. Wronkowska: Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005, s. 117.
Page 1 and 2: [1] 1 WARSZAWA ROCZNIK LIV - NUMER
Page 3 and 4: [3] 3 Fot. KPRP Lech Kaczyński Pre
Page 5 and 6: [5] 5 Nie należy zapominać, że s
Page 7 and 8: [7] Plan pracy NIK 7 Fot. PAP/Micha
Page 9 and 10: [9] 9 przekonać, ile naprawdę są
Page 11 and 12: [11] Plan pracy NIK 11 Mirosław Se
Page 13 and 14: [13] 13 uproszczenia. Stąd też pr
Page 15 and 16: [15] 15 Jacek Jezierski Prezes Najw
Page 17 and 18: [17] 17 okolicznościami tak znacz
Page 19 and 20: [19] Plan pracy NIK 19 „KONTROLA
Page 21: [21] 21 Jacek Jagielski KSZTAŁTOWA
Page 25 and 26: [25] Instytucje kontroli państwowe
Page 45 and 46: [45] Emigracja zarobkowa Polaków 4
Page 47 and 48: [47] NOK w Europie 47 zorganizowane
Page 49 and 50: [49] NOK w Europie 49 w regionie w
Page 51 and 52: [51] NOK w Europie 51 w procesie us
Page 53 and 54: [53] NOK w Europie 53 Ze względów
Page 55 and 56: [55] NOK w Europie 55 Izba Obrachun
Page 57 and 58: [57] NOK w Europie 57 W Czechosłow
Page 59 and 60: [59] NOK w Europie 59 Podsumowując
Page 61 and 62: [61] NOK w Europie 61 przez parlame
Page 63 and 64: [63] Sport niepełnosprawnych 63 Wy
Page 65 and 66: [65] 65 KONTROLA PAŃSTWOWA WYKŁAD
Page 67 and 68: [67] Wykłady Zenobjusza Rugiewicza
Page 73 and 74:
[73] Wykłady Zenobjusza Rugiewicza
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
[87] Naruszenie uczciwej konkurencj
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
[91] Refleksje o urzędnikach Izby
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
[97] Listy do redakcji 97 97 Fot. A
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
[103] Wypowiedź Prezesa NIK 103 10
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
[111] Współpraca międzynarodowa
Page 113 and 114:
[113] 113113
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
[121] Kolegium NIK 121 121 - 9 - pr
Page 123 and 124:
[123] 123 123 - 11 - Przechodząc d
Page 125 and 126:
[125] Recenzja 125 125 - 13 - W Poz
Page 127 and 128:
[127] Recenzja 127 127 - 15 - na kt
Page 129 and 130:
[129] Sygnały o książkach 129 12
Page 131 and 132:
[131] 131 145131 - 19 - organów ur
Page 133 and 134:
[133] 133 133 - 21 - lono na odpowi
Page 135 and 136:
[135] 135 135 - 23 - Kolegja Depart
Page 137 and 138:
[137] 137 SPIS TREŚCI Lech Kaczyń
Page 139 and 140:
[139] 139 Lech Kaczyński - Preside
Page 141 and 142:
162 Leon Kobyłecki [141] 141 165 K
show all

nr 1(1) - NajwyÅ¼sza Izba Kontroli

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?