nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
62<br />
Marzena Paszkowska<br />
[62]<br />
Generalną tendencję powrotu do instytucji izb obrachunkowych w państwach<br />
Europy Środkowo-Wschodniej po 1989 r. potwierdza Konstytucja Federacji<br />
Rosyjskiej z 12 grudnia 1993 r., stanowiąca, iż „w celu sprawowania kontroli nad<br />
wykonaniem budżetu federalnego Rada Federacji wspólnie z Dumą Państwową”<br />
powołuje Izbę Obrachunkową. <strong>Izba</strong> niższa parlamentu, czyli Duma Państwowa,<br />
powołuje przewodniczącego Izby Obrachunkowej oraz połowę jej składu, natomiast<br />
izba wyższa – Rada Federacji – jego zastępcę i połowę składu Izby Obrachunkowej.<br />
W konstytucji rosyjskiej, przyjmując zasadę trójpodziału władz, nie<br />
wyodrębniono osobnej części poświęconej Izbie Obrachunkowej, a odpowiednie<br />
postanowienia zamieszczone są w rozdziale V – „Zgromadzenie Federalne”,<br />
odnoszącym się do najwyższego organu przedstawicielskiego. Ustawę federalną<br />
o Izbie Obrachunkowej uchwalono 18 listopada 1994 r. W ten sposób ostatecznie<br />
zerwano z tradycją organów kontroli państwowej istniejących w różnych formach<br />
instytucjonalnych od 1917 r. 53 Zadaniem Izby Obrachunkowej jest kontrola polityki<br />
finansowej państwa.<br />
Na podstawie zarysowanego obrazu organów kontroli państwowej w krajach<br />
Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej po 1989 r. można wskazać<br />
kilka prawidłowości. Po pierwsze, w zasadzie powszechna jest tendencja ujęcia<br />
organów kontroli państwowej w samej konstytucji 54 . Po drugie, wszystkie ustawy<br />
zasadnicze przyjmują monteskiuszowską zasadę trójpodziału władz i w tej<br />
płaszczyźnie stosowane są różne rozwiązania – od umieszczenia Izby Obrachunkowej<br />
w Konstytucji Federacji Rosyjskiej z 1993 r. w części mówiącej o władzy<br />
ustawodawczej, do rozwiązań Konstytucji Republiki Słowackiej z 1992 r., rozbudowującej<br />
tradycyjny katalog władz (ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza)<br />
o nowe władze – kontrolujące. Po trzecie, wszystkie konstytucje, zmierzając do<br />
połączenia aktywności organów kontroli państwowej z nadzorczymi zadaniami<br />
parlamentu, gwarantują im jednocześnie niezawisłość czy niezależność funkcjonowania.<br />
Po czwarte, zdecydowana większość konstytucji opiera się na instytucji<br />
absolutorium dla rządu za wykonanie budżetu, przewiduje także przygotowanie<br />
przez organy kontroli stosownych sprawozdań.<br />
dr Marzena Paszkowska<br />
adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji<br />
Uniwersytetu Warszawskiego<br />
53<br />
Por. A. Sylwestrzak: Kontrola państwowa w ZSRR, „Studia Prawnicze” <strong>nr</strong> 4/1976.<br />
54<br />
Nie mówi o organach kontroli państwowej konstytucja chorwacka z 22.12.1992 r.
Change language