nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
[43] Instytucje kontroli państwowej w Polsce<br />
43<br />
W ostatnich latach omawianego etapu zaczęto też podejmować próby skonstruowania<br />
nowego modelu kontroli wewnętrznej w najściślejszym sensie, tj.<br />
w ramach podstawowych jednostek organizacyjnych, jakimi są poszczególne<br />
urzędy administracyjne (na przykład urząd gminy, urząd wojewódzki, ministerstwo).<br />
Próby te zatrzymały się jednak na wstępnych projektach i jak dotąd nie<br />
przyniosły zamierzonych rezultatów. Nieudane okazały się też koncepcje unormowania<br />
procesów kontroli w skali całego aparatu administracji publicznej 48 .<br />
Równocześnie od 2002 r. w regulacjach prawnych dotyczących jednostek finansów<br />
publicznych wprowadzono rozwiązania normujące sprawowanie kontroli<br />
finansowej oraz audytu wewnętrznego 49 .<br />
Refleksja końcowa<br />
Przedstawione uwagi nie wyczerpują podjętej problematyki i z pewnością nie<br />
pokazują kształtowania się instytucji kontroli państwowej w sposób zupełny i niepozostawiający<br />
żadnych luk. Pomijając trudność szczegółowego ujęcia tak szerokiej<br />
materii w ramach artykułu, nie było moim zamiarem wyczerpujące opisanie<br />
procesu rozwojowego kontroli państwowej w Polsce. Celem i ideą przewodnią<br />
niniejszego opracowania było jedynie zarysowanie złożonego procesu kształtowania<br />
się kontroli państwowej i wskazanie najważniejszych punktów krystalizowania<br />
się podstawowych instytucji tej kontroli. W wyniku naszkicowanych procesów<br />
rozwojowych, w obecnym obrazie kontroli państwowej, w szerokim tego<br />
słowa znaczeniu, można wyróżnić następujące podstawowe elementy: kontrolę<br />
państwową sprawowaną przez NIK (kontrola państwowa sensu stricto), kontrolę<br />
parlamentarną, kontrolę trybunałów (Trybunał Konstytucyjny i Trybunał Stanu),<br />
kontrolę sądową, kontrolę specjalistyczną (inspekcje, dozory i nadzory, straże).<br />
Obraz ten uzupełniają różne rozwiązania organizacyjne w zakresie kontroli<br />
resortowej i wewnętrznej w administracji, w różnych jej sektorach i na różnych<br />
poziomach, a także kontrola prokuratorska wykonywana głównie przez udział<br />
prokuratora w procedurach administracyjnych i sądowo-administracyjnych.<br />
Oczywiste jest, że system kontroli państwowej nie jest zamknięty i stoi przed nim<br />
wiele problemów organizacyjnych, funkcjonalnych, jak i kadrowych.<br />
prof. dr hab. Jacek Jagielski<br />
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego<br />
48<br />
Por. np. projekt ustawy o przeprowadzaniu kontroli w administracji publicznej z 9.10.2002 r.<br />
49<br />
Por. ustawa z 26.11.1998 r. o finansach publicznych (DzU z 2003 r., <strong>nr</strong> 15, poz. 148, ze zm.);<br />
ustawa z 30.06.2005 r. o finansach publicznych (DzU <strong>nr</strong> 249, poz.2104, ze zm.).