nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
[51] NOK w Europie<br />
51<br />
w procesie ustawodawczym (wiosenna nowelizacja „dostosowawcza” i dalsze<br />
ustawy w sprawie dodatkowych kredytów) oraz przez obowiązki przekazywania<br />
informacji, nałożone na rząd i Trybunał Obrachunkowy. Niektóre z tych<br />
obowiązków mają charakter warunkowy, na przykład zmiany podziału wydatków<br />
pomiędzy poszczególne pozycje klasyfikacji ekonomicznej w ramach programów,<br />
odmowa kontrasygnaty Trybunału Obrachunkowego dla wydatku nieprzewidzianego<br />
w budżecie. Inne realizowane są niezależnie od sytuacji – <strong>Izba</strong><br />
Reprezentantów trzykrotnie otrzymuje od ministrów ds. finansów i budżetu sprawozdanie<br />
z wykonania budżetu, opracowane według szczegółowych programów<br />
i klasyfikacji ekonomicznej, w maju (stan na 30 kwietnia), w listopadzie (stan na<br />
31 października) i w marcu roku następnego (stan na 31 grudnia).<br />
Kontrola a posteriori spoczywa głównie na Trybunale Obrachunkowym,<br />
który ocenia prawidłowość zamknięcia rachunków państwowych. W maju roku<br />
następującego, po zamknięciu roku budżetowego, Trybunał przekazuje Izbie<br />
Reprezentantów wstępne wyniki wykonania budżetu, które mogą być przedmiotem<br />
wniosku w sprawie prowizorycznego zatwierdzenia budżetu. W październiku<br />
z kolei rząd przedstawia projekt ustawy w sprawie ostatecznego zamknięcia budżetu.<br />
<strong>Izba</strong> Reprezentantów, być może z powodu rozbudowanej kontroli bieżącej,<br />
wykazuje niewielkie zainteresowanie kontrolą a posteriori 14 .<br />
Włoska <strong>Izba</strong> Obrachunkowa (Corte dei Conti) 15 powstała na podstawie ustawy<br />
z 14 sierpnia 1862 r. 16 W ciągu XIX wieku przekształciła się z organu kontrolnego,<br />
który badał poprawność księgowania rachunków, w organ kontrolny<br />
i orzekający w sprawach finansów publicznych – Trybunał Obrachunkowy.<br />
Trybunał był organem niezależnym od rządu, powiązanym z parlamentem, któremu<br />
miał być „pomocą”, kontrolował dochody i wydatki instytucji państwowych,<br />
badał sprawozdawczość finansową. Kontrolując poszczególne instytucje, nie<br />
do wiadomości Izby reprezentantów i Izby Obrachunkowej. Inną formą dokonania wydatków bez autoryzacji<br />
parlamentarnej w razie skrajnej konieczności, w związku z zagrożeniem interesów Skarbu Państwa,<br />
są zaliczki skarbowe. Wydatki w tej postaci wstępnie kontrolowane są przez Izbę Obrachunkową (odmowa<br />
Izby Obrachunkowej wstrzymuje procedurę wydatkowania środków) i wiąże się z obowiązkami<br />
informacyjnymi (rządu i Izby Obrachunkowej) względem Izby Reprezentantów.<br />
14<br />
Z przygotowanych corocznie od 1990 r. przez Izbę Obrachunkową wstępnych wyników wykonania<br />
budżetu jedynie dwa sprawozdania (z 1990 r. i 1993 r.) stały się przedmiotem obrad.<br />
15<br />
Początki kontroli państwowej sięgają we Włoszech okresu wcześniejszego, gdy w poszczególnych<br />
państwach włoskich tworzono na wzór francuski instytucje kontroli państwowej. W Królestwie<br />
Sabaudii ustawą organiczną w 1859 r. został utworzony Trybunał Obrachunkowy, po czym uległ przekształceniom<br />
formalnoprawnym, stając się Trybunałem Obrachunkowym Królestwa Włoch (1862 r.).<br />
W okresie faszystowskim ustrój i organizacja Trybunału określone były ustawą z 12.07.1934 r.<br />
16<br />
Por. ustawa z 14.08.1862 r. w przedmiocie utworzenia Izby Obrachunkowej w Państwie<br />
Włoskim – J. Żarnowski: Organizacja kontroli państwowej we Francji…, s. 85 i nast. Następnie częściowo<br />
zmieniona ustawą z 15.08.1867 r. i dekretem z 18.11.1923 r.