nr 1(1) - NajwyÅ¼sza Izba Kontroli

More documents

Recommendations

Info

48 Marzena Paszkowska [48] Współcześnie charakter francuskiego Trybunału pozostaje – tak jak w XIX wieku – złożony. Nie jest to tylko instytucja o uprawnieniach kontrolnych, ale stanowi swoisty organ sądowy, kierowany przez prezesa, a w jego skład wchodzą niezawiśli sędziowie. Trybunał Obrachunkowy nie został jednak wymieniony w konstytucji jako organ należący do władzy sądowniczej, a od orzeczeń Trybunału służy skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Członków powołuje prezydent Republiki i są oni nieodwoływalni. Trybunał Obrachunkowy wydaje wyroki, podlegające kontroli Rady Stanu w trybie postępowania kasacyjnego. Zakres spraw, którymi zajmuje się Trybunał, jest różnorodny. Dotyczą one prawidłowości przedkładanych rachunków księgowych i wykonywania ustawy finansowej (budżetowej), ekonomicznego działania przedsiębiorstw państwowych. Trybunał ma także uprawnienia do nakładania kar i grzywien zarówno z tytułu wykrytych nieprawidłowości, jak i opóźnień oraz braku terminowości w rozliczaniu się. „Izba nie we wszystkich przypadkach występuje jako organ orzekający – w charakterze organu sądowego. Zajmuje się bowiem także, zresztą ostatnio coraz częściej, oceną prawidłowości interpretacji merytorycznej poszczególnych aktów normatywnych przez ministrów, dyrektorów administracji i jednostek publicznych, w tym przedsiębiorstw publicznych, merów, prefektów itp. Izba sama nie orzeka w przypadku stwierdzenia braków i wad występujących w tym przedmiocie, ale zwraca się do określonej sekcji dyscypliny budżetowej i finansowej w parlamencie, która wszczyna odpowiednie kroki. Jak zatem widać, przedmiot działania izby jest rozległy, a uprawnienia sądownicze i kontrolne łączą się z opiniodawczymi i administracyjnymi, co powoduje, iż jednoznaczna ocena jej charakteru jest trudna. Ma ona bowiem wielorakie zadania, które stawiają ją w randze instytucji o wielkim znaczeniu w całokształcie zarządzania i kontroli gospodarki publicznej” 6 . We Francji istotne zmiany organizacyjne dotyczące kontroli państwowej zostały wprowadzone ustawą z 10 lipca 1982 r. oraz dekretem z 11 lutego 1985 r. W 1982 r. powołano regionalne izby obrachunkowe i spowodowało to zmiany w zakresie działania Trybunału Obrachunkowego, który przestał zajmować się bezpośrednio kontrolą terenu. Powrócono tym samym do idei zarzuconej za czasów Wielkiej Rewolucji Francuskiej – kontroli sądowej rachunków i wyników finansowych na szczeblu lokalnym. „Od uchwalenia ustawy decentralizacyjnej w 1982 r. Trybunał Obrachunkowy dzieli swoje kompetencje kontrolne z regionalnymi izbami obrachunkowymi, wobec których pełni rolę instancji odwoławczej w zakresie orzeczeń. Do zadań izb regionalnych należy kontrola działających 6 N. Gajl: Cour des Comptes, Izba Obrachunkowa i izby regionalne we Francji, ,,Samorząd Terytorialny” nr 4/1992 , s. 53.
[49] NOK w Europie 49 w regionie władz samorządowych i podlegających im instytucji, lokalnych przedsiębiorstw państwowych oraz subsydiowanych podmiotów prywatnych. Nadzór nad działalnością izb regionalnych sprawuje pierwszy prezes Trybunału Obrachunkowego” 7 . Organizacja i postępowanie izb regionalnych są w znacznej mierze wzorowane na organizacji i postępowaniu Trybunału 8 . Przy Trybunale Obrachunkowym działa Urząd Prokuratora Generalnego, mianowanego przez prezesa Rady Ministrów spośród członków Trybunału lub wysokich funkcjonariuszy państwowych. Prokurator reprezentuje rząd wobec Trybunału. Jego głównym zadaniem jest prowadzenie dochodzeń na podstawie ustaleń kontroli i stawianie zarzutów pod adresem kontrolowanych jednostek oraz formułowanie wniosków końcowych, między innymi o ewentualne ukaranie winnych. Prokurator Generalny czuwa nad celowością ewidencji księgowej oraz rozliczeniami finansowymi sporządzonymi przez biegłych księgowych. Zawiadamia Trybunał o podjętych działaniach, a także sprawuje nadzór nad wykonywaniem orzeczonych kar. Nadzoruje też poczynania rzeczników interesu publicznego (odpowiednik Prokuratora Generalnego) działających przy regionalnych izbach obrachunkowych. Dla współczesnej Francji charakterystyczne jest to, że kontrolę sprawowaną przez Trybunał wspiera system innych organów kontrolnych, między innymi Izba Dyscypliny Budżetowej i Finansów, Rada ds. Podatków 9 . W Belgii, jeszcze podczas panowania francuskiego, kontrola państwowa w formie Izby Obrachunkowej została utworzona w 1807 r. Nawiązywała do francuskiej Cour des Comptes 10 . Zadaniem belgijskiej Izby było badanie legalności i rzetelności rachunków państwa. Belgia – jako samodzielne państwo – powstała w 1830 r., ale już ustawą z 30 grudnia tego roku, a więc przed uchwaleniem konstytucji z 7 lutego 1831 r., ustanowiono Izbę Obrachunkową. Belgijska ustawa zasadnicza przyjęła powiązania kontroli z Izbą Deputowanych, odchodząc od ówczesnego rozwiązania francuskiego – usytuowania kontroli państwowej w strukturach władzy wykonawczej państwa i określiła zakres jej działalności jako: badanie i likwidowanie rachunków ogólnego zarządu państwowego oraz rachunków osób, które mają zobowiązania finansowe wobec Skarbu Państwa; wydawanie wyroków o rachunkach różnych władz; przedstawianie izbom parlamentu uwag o ogólnym zestawieniu rachunków państwa. Ustawę o Trybunale 7 Z. Dobrowolski: Ciągłość i zmiana…, s. 74. 8 N. Gajl: Cour des Comptes…, s. 53 i nast. 9 Por. szerzej N. Gajl: Cour des Comptes, Izba Obrachunkowa…, s. 52; J. Mordwinko: Kontrola państwowa we Francji, biuletyn „Ekspertyzy i Opinie Prawne”, Kancelaria Prawna, Biuro Studiów i Ekspertyz, Wydział Opinii Prawnych, nr 2/1994, s. 56-63. 10 Podobnie jak we Francji, początki kontroli państwowej Belgii sięgają XIV w.
Page 1 and 2: [1] 1 WARSZAWA ROCZNIK LIV - NUMER
Page 3 and 4: [3] 3 Fot. KPRP Lech Kaczyński Pre
Page 5 and 6: [5] 5 Nie należy zapominać, że s
Page 7 and 8: [7] Plan pracy NIK 7 Fot. PAP/Micha
Page 9 and 10: [9] 9 przekonać, ile naprawdę są
Page 11 and 12: [11] Plan pracy NIK 11 Mirosław Se
Page 13 and 14: [13] 13 uproszczenia. Stąd też pr
Page 15 and 16: [15] 15 Jacek Jezierski Prezes Najw
Page 17 and 18: [17] 17 okolicznościami tak znacz
Page 19 and 20: [19] Plan pracy NIK 19 „KONTROLA
Page 21 and 22: [21] 21 Jacek Jagielski KSZTAŁTOWA
Page 23 and 24: [23] Instytucje kontroli państwowe
Page 45 and 46: [45] Emigracja zarobkowa Polaków 4
Page 47: [47] NOK w Europie 47 zorganizowane
Page 51 and 52: [51] NOK w Europie 51 w procesie us
Page 53 and 54: [53] NOK w Europie 53 Ze względów
Page 55 and 56: [55] NOK w Europie 55 Izba Obrachun
Page 57 and 58: [57] NOK w Europie 57 W Czechosłow
Page 59 and 60: [59] NOK w Europie 59 Podsumowując
Page 61 and 62: [61] NOK w Europie 61 przez parlame
Page 63 and 64: [63] Sport niepełnosprawnych 63 Wy
Page 65 and 66: [65] 65 KONTROLA PAŃSTWOWA WYKŁAD
Page 67 and 68: [67] Wykłady Zenobjusza Rugiewicza
Page 87 and 88: [87] Naruszenie uczciwej konkurencj
Page 91 and 92: [91] Refleksje o urzędnikach Izby
Page 95 and 96: [95] Refleksje o urzędnikach Izby
Page 97 and 98: [97] Listy do redakcji 97 97 Fot. A
Page 99 and 100:
[99] Refleksje o urzędnikach Izby
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
[103] Wypowiedź Prezesa NIK 103 10
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
[111] Współpraca międzynarodowa
Page 113 and 114:
[113] 113113
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
[121] Kolegium NIK 121 121 - 9 - pr
Page 123 and 124:
[123] 123 123 - 11 - Przechodząc d
Page 125 and 126:
[125] Recenzja 125 125 - 13 - W Poz
Page 127 and 128:
[127] Recenzja 127 127 - 15 - na kt
Page 129 and 130:
[129] Sygnały o książkach 129 12
Page 131 and 132:
[131] 131 145131 - 19 - organów ur
Page 133 and 134:
[133] 133 133 - 21 - lono na odpowi
Page 135 and 136:
[135] 135 135 - 23 - Kolegja Depart
Page 137 and 138:
[137] 137 SPIS TREŚCI Lech Kaczyń
Page 139 and 140:
[139] 139 Lech Kaczyński - Preside
Page 141 and 142:
162 Leon Kobyłecki [141] 141 165 K
show all

nr 1(1) - NajwyÅ¼sza Izba Kontroli

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?