nr 1(1) - Najwyższa Izba Kontroli

78
Wykłady Zenobjusza Rugiewicza
[78]
gospodarcze Kontrola Państwowa winna mieć jak największe baczenie i kontrolować
je w miarę możności jak najskrupulatniej.
Badając dokonane przez wszelkie organa państwowe zakupy i roboty, należy
przede wszystkim ustalić, czy na dokonanie tych czynności był przyznany w budżecie
kredyt, a następnie, jak te czynności są wykonywane […].
Ponieważ, jak wyżej mówiliśmy, o odbiorze znacznych robót i dostaw władze
i urzędy winny zawiadamiać właściwe organa Kontroli, to o ile delegat Kontroli
nie brał udziału w odbiorze, należy stwierdzić, czy Kontrola była powiadomiona
o tym odbiorze we właściwym czasie […].
Konieczność [...] ścisłego powiązania kontroli następnej wydatków na roboty
i dostawy z kontrolą faktyczną t ych samych robót i dostaw
– nie może ulegać żadnej wątpliwości. Przytaczam tu tylko jeden przykład
z dawnych rosyjskich czasów – a takich moglibyśmy przytoczyć więcej, do czego
doprowadziło stwierdzenie tylko przez kontrolę następną prawidłowości rozrachunku
z przedsiębiorcą za budowę niedużego mostu. W ten sposób stwierdzono,
że zgodnie z umową, korzystnie zawartą, zapłacono pewną, dość znaczną sumę,
za wykonanie jakiegoś mostu. Ponieważ wszystkie dowody były w porządku,
a więc: projekty, kosztorysy, akt odbioru, rachunki, Kontrola zatem nie miała żadnych
powodów do kwestionowania wydatków. Przedsiębiorca otrzymał pieniądze
i był oczywiście zadowolony. Po jakimś czasie, przy kontroli następnej stwierdzono,
że zgodnie z dokumentami, dokonywano wypłat za naprawę nawierzchni
(nasypu kolejowego) w tym samym miejscu, gdzie był most. Zwrócił na to uwagę
kontroler i zakomunikował komu należy. Władze pojechały sprawdzić i stwierdziły,
że na tym miejscu mostu wcale nie było. Okazało się, że zapłacono legalnie
– za wykonaną oszczędnie robotę, która zupełnie nie była uskuteczniona […].
Miejsce dokonywania kontroli następnej i jej wyniki.
Kontrola następna, jak zaznaczyliśmy wyżej, wykonywana jest w znacznej
mierze przez przedstawicieli Kontroli Państwowej, delegowanych do właściwego
urzędu, w którym przechowywane są dowody kasowe i rachunkowe.
Kontrola tych dowodów w biurze urzędu nie może być żadną miarą zaliczona
do kontroli faktycznej (kontrola na miejscu) tylko dlatego, że jest wykonywana
nie w biurze Kontroli, a w biurze kontrolowanej władzy, gdyż nie ma ona na celu
dwustronnego stwierdzenia nieulegającego żadnej wątpliwości stanu rzeczy
– co jest wymagane przy kontroli faktycznej.
Czy kontrola dowodów jest wykonywana przez urzędnika Kontroli w biurze
Kontroli, czy w lokalu biura urzędu, zachowuje ona ściśle charakter prac rewizyjnych
– jednostronnych.