Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
- TAGS
- xviii
- akadmvd.uz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
жўшқин фаолияти натижасида юздан ортиқ<br />
қонунларнинг қабул қилиниши бунинг яққол<br />
далилидир.<br />
Президент иккинчи вазифани қуйидагича<br />
белгилаб берган эди: «Жамиятимизда қонун<br />
устуворлигига эришиш учун ҳокимиятнинг уч<br />
тармоғи – қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд<br />
ҳокимиятининг ҳақиқий мустақиллигини<br />
таъминлаш зарур. Шундагина ҳокимият тармоқлари<br />
орасида том маънодаги мувозанат<br />
қарор топади, содда қилиб айтганда, адолат<br />
тарозиси бузилмайди».<br />
Бу борада Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг<br />
89-моддасига киритилган<br />
ўзгартишга мувофиқ, эндиликда «Ўзбекистон<br />
Республикасининг Президенти Ўзбекистон<br />
Республикасида давлат ва ижро этувчи<br />
ҳокимият бошлиғи» эмас, балки «давлат<br />
бошлиғидир ва давлат ҳокимияти органларининг<br />
келишилган ҳолда фаолият юритишини<br />
ҳамда ҳамкорлигини таъминлайди»ган бўлди.<br />
Шунингдек, мамлакатимизда ҳокимият тизимини<br />
ислоҳ этиш борасида қатор янги<br />
қонунлар қабул қилинди, Конституция ва<br />
қонунларга республикамизда кечаётган<br />
демократлаштириш жараёнларини акс<br />
эттирувчи бошқа ўзгартиш ва қўшимчалар ҳам<br />
киритилди.<br />
2010 йил ноябрь ойида Ўзбекистон<br />
Президенти Ислом Каримовнинг «Мамлакатимизда<br />
демократик ислоҳотларни янада<br />
чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини<br />
ривожлантириш концепцияси» 3 номли маърузасида<br />
таклиф этилган устувор йўналишлардан<br />
бири ҳам давлат ҳокимияти ва бошқарувини<br />
демократлаштиришдир. Ушбу йўналишдаги<br />
ишлар давлат ҳокимиятининг учта<br />
субъекти, яъни давлат бошлиғи бўлган Президент,<br />
қонун чиқарувчи ва ижро этувчи ҳокимиятлар<br />
ўртасидаги ваколатларнинг янада<br />
мутаносиб тақсимланишини таъминлаш учун<br />
зарур шарт-шароитларни юзага келтирмоқда.<br />
Шунингдек, суд тизимини ислоҳ этиш борасида<br />
қўйилган қатор вазифалар ҳам ўз ечимини<br />
топди.<br />
<br />
Суд-ҳуқуқ тизимини ислоҳ этишни шартли<br />
равишда бир неча босқичга ажратишимиз<br />
мумкин. Биринчи босқичда (1991–2000 йилларда)<br />
амалга оширилган ислоҳотлар натижасида,<br />
янги одил судлов тизими тузилиб,<br />
судлар ихтисослаштирилган бўлса, ислоҳотларнинг<br />
2-босқичида (2001–2010 йилларда)<br />
инсон ҳуқуқ ва эркинликлари ҳимоясида<br />
суд ҳокимиятининг ролини ошириш, жиноий<br />
жазони либераллаштириш, судга қадар бўлган<br />
босқичда суд назоратини кучайтириш ҳамда<br />
амнистия актини қўллашда суд тартибини<br />
ўрнатиш; адвокатура институтини, ижро иши<br />
юритишни ва процессуал қонунчиликни<br />
такомиллаштириш ва шу каби бир қанча муҳим<br />
масалалар ҳал қилинди.<br />
«Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни<br />
янада чуқурлаштириш ва фуқаролик<br />
жамиятини ривожлантириш концепцияси»да<br />
таклиф этилган иккинчи устувор йўналиш судҳуқуқ<br />
тизимини ислоҳ этиш билан боғлиқ<br />
бўлиб, бу борада белгиланган вазифалар<br />
амалга оширилганида суд нaзoрaтининг<br />
кучaйиши, жинoят прoцeссидa «Хaбeaс<br />
кoрпус» институтининг қўлланиш сoҳaси янaдa<br />
кeнгaйишига эришилади; энг муҳими,<br />
фуқaрoлaрнинг ҳуқуқ вa эркинликлaрини<br />
ҳимoя қилиш бoрaсидa умумэътирoф этилгaн<br />
принциплaр вa xaлқaрo ҳуқуқ нoрмaлaрининг<br />
aмaлгa oширилиши тaъминлaнади.<br />
Шунингдек, суд мажлисида aйблoв<br />
xулoсaсини ўқиб эшиттириш мaжбуриятини<br />
фaқaт прoкурoр зиммaсигa юклaтиш ва<br />
ЖПКдан суднинг жинoят иши қўзғaтишгa<br />
дoир вaкoлaтини чиқaриш каби нормалар<br />
суднинг мустaқиллиги, xoлислиги вa беғaрaзлигини<br />
тaъминлaшгa, жинoят прoцeссидa<br />
тoртишув принципини кучaйтиришгa<br />
xизмaт қилaди.<br />
Учинчи вазифа «ижро ҳокимияти ва<br />
идораларининг, яъни бу ҳокимлик ёки вазирлик<br />
бўладими – умуман мансаб курсисида<br />
ўтирганларнинг ўзига юкланган вазифани адо<br />
этишда масъулияти ва жавобгарлигини янада<br />
ошириш» деб белгиланган, айни вақтда бу<br />
1<br />
Каримов И.А. Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик<br />
жамиятини ривожлантириш концепцияси. – Т., 2010.<br />
Ўзбекистон Республикаси ИИВ <strong>Академия</strong>сининг ахборотномаси. — 2012. — №4.<br />
27