Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
- TAGS
- xviii
- akadmvd.uz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
КОНСТИТУЦИЯ – МУКАММАЛ ДЕМОКРАТИК ЖАМИЯТ<br />
ҚУРИШ ПОЙДЕВОРИ<br />
Х. Т. Одилқориев*<br />
Истиқлолнинг беназир неъмати, халқимиз<br />
даҳоси ва тафаккурининг ҳосиласи, давлатимиз<br />
мустақиллигининг ҳуқуқий рамзи,<br />
фуқаролар ҳуқуқ ҳамда эркинликларининг<br />
ишончли кафолати бўлган Конституциямиз<br />
қабул қилинганига йигирма йил тўлди. Буюк<br />
келажак, нурли истиқбол сари шахдам<br />
одимлаб боришимизнинг ушбу шонли<br />
йиллари даврида Асосий қонунимиз<br />
Ўзбекистонда барпо этилаётган демократик<br />
ҳуқуқий давлат ва инсонпарвар фуқаролик<br />
жамиятининг мустаҳкам ҳуқуқий пойдевори<br />
бўлиб хизмат қилмоқда.<br />
Айни вақтда, Конституция давлат ва<br />
жамият ҳаётининг ҳуқуқий замини, мамлакатимизда<br />
ҳукм сураётган тинчлик, осойишталик<br />
ва миллатлараро тотувликнинг асосидир.<br />
Давлатимиз раҳбари И.А.Каримов<br />
таъкидлаганидек, «Конституция биз учун...<br />
ҳуқуқ, бурч ва мажбуриятларимиз мажмуасигина<br />
эмас. Балки, у ҳаётимизни фаровон этиш,<br />
уни чинакам қонуний асосда қуриш, ўз ҳақҳуқуқларимизни<br />
таъминлаш, жамиятда қонун<br />
ва адолат устуворлигини ўрнатишнинг ҳаётбахш<br />
манбаидир» 1 .<br />
Конституциянинг аҳамиятига умумбашарий<br />
нуқтаи назардан баҳо бериладиган бўлса,<br />
у нафақат алоҳида давлат учун беқиёс қадрли<br />
ҳужжат, балки дунёвий миқёсда, бутун<br />
инсоният тараққиёти учун жиддий эътиборга<br />
молик қадриятдир. Конституция – инсоният<br />
тамаддунининг беназир маҳсули, кишилик<br />
жамияти ўз турмуши ва ижтимоий ҳаётини<br />
барқарор изга солиш мақсадида кашф этган<br />
буюк тарихий ютуқларидан бири. Инсоният<br />
ўзининг кўп асрлик тарихий тажрибасида шунга<br />
амин бўлдики, жамият ва давлат ҳаётининг<br />
мақсадли ҳамда режали кечишини таъминловчи,<br />
муҳим ижтимоий муносабатларни<br />
оқилона меъёрловчи тартиб-қоидалар мажмуи<br />
бўлмиш Конституцияга эҳтиёж мавжуд. Унда<br />
инсониятнинг ҳуқуқий онги ва тафаккурида<br />
шаклланиб, сайқал топган ҳуқуқий қоида ва<br />
мезонлар ўз ифодасини топади. Ҳар қандай<br />
конституция муайян жамият ва давлат олдида<br />
турган жуда муҳим ижтимоий-сиёсий,<br />
маданий ва ҳуқуқий вазифаларни ҳал этиш<br />
учун яратилса-да, ундаги ҳуқуқий ғоялар,<br />
принциплар, юридик қоида ва ечимлар, меъёр<br />
ҳамда мезонлар, бир томондан, алоҳида<br />
олинган давлат ва жамият манфаатларига<br />
хизмат қилса, иккинчи томондан, жаҳон<br />
ҳамжамиятининг ҳуқуқий-маънавий мулки,<br />
умумбашарий ҳуқуқий мерос ҳамда умумий<br />
конституциявий таълимотнинг таркибий<br />
қисми сифатида намоён бўлади.<br />
Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси<br />
мамлакатимизда юритилаётган ҳуқуқий<br />
сиёсатнинг мазмун-моҳиятини ташкил этгани<br />
ҳолда, давлат қурилишининг устувор принципларини,<br />
ижтимоий, иқтисодий, сиёсий<br />
тузум негизларини, жамият ривожланишининг<br />
стратегик йўналишларини, фуқаролар ҳуқуқ ва<br />
эркинликларининг меъёрларини белгилаб<br />
берган. У, аввало, инсон (фуқаро) манфаатларини<br />
устувор санаб, фуқаро – жамият –<br />
давлат ўртасидаги муносабатларнинг оқилона<br />
ҳуқуқий ечимига эришиш механизмларини<br />
мустаҳкамлаб қўйган.<br />
Конституцияга мувофиқ, давлат ҳокимияти<br />
органларининг аввалги тоталитар тузумдан<br />
мутлақо фарқ қиладиган, ҳокимиятнинг бўлиниши<br />
принципига асосланган тизими яратилди.<br />
Уларнинг ҳар бири фаолиятида ҳуқуқий<br />
асосда авторитаризм ва тоталитаризмнинг<br />
хуружларини истисно этадиган чинакам<br />
* Ўзбекистон Республикаси ИИВ <strong>Академия</strong>си давлат ва ҳуқуқ назарияси ва тарихи кафедраси бошлиғи,<br />
юридик фанлар доктори, профессор.<br />
1<br />
Каримов И.А. Биз келажагимизни ўз қўлимиз билан қурамиз. Т.7. – Т., 1999. – Б.251 – 252.<br />
8 Ўзбекистон Республикаси ИИВ <strong>Академия</strong>сининг ахборотномаси. — 2012. — №4.