24.10.2014 Views

Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан

Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан

Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

мустақиллик ғояси билан йўғрилганлиги,<br />

Ўзбекистоннинг дунё сиёсий харитасида эркин<br />

ва озод мамлакат сифатида мустаҳкамланишига<br />

асос бўлиб хизмат қилди.<br />

Учинчиси. Конституция инсон омилининг<br />

мамлакатимизда олий неъмат сифатида қадрланишига<br />

замин яратди. Президентимиз<br />

И.А.Каримов таъкидлаганидек, «Конституция<br />

ўзининг туб моҳияти, ғояси ва фалсафасига<br />

кўра янги ҳужжатдир. Унда коммунистик<br />

мафкура, синфийлик, партиявийликдан асар<br />

ҳам йўқ. Жамики дунёвий неъматлар орасида<br />

энг улуғи – инсон деган фикрни илгари сурдик<br />

ва шу асосда фуқаро – жамият – давлат<br />

ўртасидаги ўзаро муносабатнинг оқилона<br />

ҳуқуқий ечимини топишга интилдик» 1 .<br />

Асосий қонунда юртимиз фуқароларидан<br />

ташкил топган энг улуғ жамоа бўлмиш халқ<br />

давлатнинг ўзининг ҳам, унинг ҳокимиятининг<br />

ҳам ягона манбаи ҳисобланиши эътироф<br />

этилди. Барча давлат идораларининг халқ<br />

манфаатлари ва фаровонлигига хизмат қилиши,<br />

халқ номидан фақат у сайлаб қўйган<br />

Президент ҳамда парламент иш кўра олиши<br />

қоидалари конституциявий даражада мустаҳкамланди.<br />

Халқ камоли йўлида демократиянинг<br />

энг илғор намуналари Асосий қонун<br />

мазмунидан жой олди. Инсон ва фуқароларга<br />

берилган сиёсий ҳуқуқ ва эркинликлар уларнинг<br />

давлат ҳаёти билан ҳамнафас бўлиб<br />

яшашга, сиёсий ислоҳотларнинг бевосита<br />

иштирокчисига айланишига кафил бўлиб<br />

хизмат қилмоқда.<br />

Тўртинчиси, Конституцияда илк бор<br />

Ўзбекистон ҳудудида давлат ҳокимияти учга<br />

тақсимланган ҳолда ташкил этилиши<br />

мустаҳкамлаб қўйилди. Бу давлат ҳокимиятининг<br />

бир идора ёки шахс қўлида тўпланиб<br />

қолишининг, тоталитаризм ва диктатуранинг<br />

олдини олишга қаратилган, тарихда исботланган<br />

назариядир. Қонун чиқарувчи, ижро этувчи<br />

ҳамда суд ҳокимиятлари бир мақсад йўлида<br />

бирлашиш асносида, шакллантирилишидан<br />

тортиб ҳаракатланишигача бир-бирини тийган<br />

<br />

ҳолда, фақат ва фақат қонунга кўра иш олиб<br />

боради. Бу уларнинг давлат ишларида ҳаволаниб<br />

кетишининг олдини олади. Адабиётларда<br />

«Конституция ва қонунлар асосида<br />

вужудга келадиган ва кўпчилик аҳолига<br />

таянадиган давлат ҳокимияти бугунги кунда<br />

инсоният жамиятида мумкин бўлган барча<br />

шакллардан энг мақбули ва халқчилидир» 2 ,<br />

деб қайд этилади.<br />

Бешинчиси, Конституция – қонунлар ва<br />

бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни тизимлаштириш<br />

ва кодификациялаштириш асоси<br />

ҳисобланади. Сабаби, унинг мазмунидаги<br />

деярли барча норма ва қоидалар мустақиллик<br />

йилларида юзлаб қонунчилик ҳужжатларининг<br />

яратилишига асос бўлиб хизмат қилди.<br />

Бошқача айтганда, бундай қонунчилик ҳужжатлари<br />

Конституция нормаларининг ҳаётга<br />

татбиқ этилишини таъминлаш мақсадида<br />

яратилган. Бунёд бўлган норматив-ҳуқуқий<br />

ҳужжатлар тизими «карвон»ининг аввалида<br />

Конституция «сарбон»лик қилади.<br />

Масалан, «Оммавий ахборот воситалари»<br />

деб номланувчи бўлимнинг ижросини таъминлаш<br />

мақсадида Ўзбекистон Республикасининг<br />

«Оммавий ахборот воситалари тўғрисида»ги,<br />

«Журналистлик фаолиятини ҳимоя қилиш тўғрисида»ги<br />

қонунлари қабул қилинган.<br />

Конституциямизга киритилган ўзгартиш<br />

ва қўшимчалар. Айни вақтда Конституциямизнинг<br />

мазмуни ҳуқуқий давлат барпо этиш<br />

ҳамда эркин фуқаролик жамиятини шакллантириш<br />

борасидаги демократик ислоҳотлар<br />

билан мунтазам тарзда уйғунлаштирилиб<br />

борилмоқда. Бир сўз билан айтганда, мамлакатимизда<br />

амалга оширилаётган янгиланишларнинг<br />

изчиллигини, босқичма-босқичлилигини<br />

Конституцияга киритилаётган тузатишлар,<br />

ўзгартиш ҳамда қўшимчалардан ҳам англаш<br />

мумкин.<br />

Бундай такомиллашув жараёнлари қуйидагиларда<br />

намоён бўлади:<br />

Биринчиси, 1993 йил 28 декабрда амалга<br />

оширилди. Унга кўра, Ўзбекистон Республи-<br />

1<br />

Каримов И.А. Ўзбекистон – келажаги буюк давлат. – Т., 1992. – Б. 37.<br />

2<br />

Ўразаев Ш.З. Мустақил Ўзбекистон Конституцияси. – Т., 1992. – Б. 35.<br />

32 Ўзбекистон Республикаси ИИВ <strong>Академия</strong>сининг ахборотномаси. — 2012. — №4.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!