Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
- TAGS
- xviii
- akadmvd.uz
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
чалар билан чамбарчас боғлиқ. Ҳозирги<br />
шароитда инсоннинг табиат ва авлодлар олдидаги<br />
бурчи янгича мазмун касб этиб бормоқда.<br />
Оилавий бурч эса жамият олдида турган<br />
мақсадлар билан янада уйғунлашмоқда. Она-<br />
Ватанга, халққа хизмат қилиш эса энг улуғ ва<br />
энг шарафли бурч ҳисобланади.<br />
Асосий қомусимизда конституция ва<br />
қонунларга риоя этиш, бошқа кишиларнинг<br />
ҳуқуқлари, эркинликлари, шаъни ва қадрқимматини<br />
ҳурмат қилиш, ўзбек халқининг<br />
тарихий ва маданий меросини асрабавайлаш,<br />
атроф табиий муҳитга эҳтиёткорона<br />
муносабатда бўлиш, қонун билан белгиланган<br />
солиқлар ва маҳаллий йиғимларни тўлаш,<br />
Ўзбекистон Республикасини ҳимоя қилиш<br />
сингари бурчлар белгилаб қўйилган. Шу боис<br />
уларга қатъий амал қилиш, қолаверса, уни<br />
ёшлар онгига сингдириб бориш барча мутасадди<br />
ходимлар, педагоглар, психологлар,<br />
ўқитувчилар ва ҳоказолар учун ҳам қарз, ҳам<br />
фарздир.<br />
Чунончи, судда адолатнинг ҳукмронлиги<br />
учун бир палласи айблов, иккинчиси эса<br />
ҳимоядан иборат «тарози» бўлгани сингари,<br />
жамиятда ҳам Конституцияда мустаҳкамланган<br />
ҳуқуқ ва эркинликлар билан бирга, бурч ва<br />
мажбуриятлар «палласи»нинг мутаносиблигига<br />
риоя этилиши лозим.<br />
Бунинг учун одил судловни амалга оширишда<br />
жамоатчилик назоратидан кенг<br />
фойдаланишни йўлга қўйиш мақсадга мувофиқдир.<br />
Ўзбекистон Республикасида «Жамоатчилик<br />
назорати тўғрисида»ги қонуннинг<br />
қабул қилиниши шу мақсадга хизмат қилиши<br />
шубҳасиз.<br />
Жамоатчилик назоратининг муайян<br />
жиҳатлари, одатда, фуқароларнинг ахборот<br />
олиш ҳуқуқини назарда тутадиган, уларнинг<br />
ҳуқуқ ва қонуний манфаатларига дахлдор<br />
бўлган қонунчилик ҳужжатлари орқали<br />
тартибга солинади. Шу боис, одил судлов ўз<br />
фаолиятининг очиқлигини жиноят ишида<br />
иштирок этаётган барча шахсларга сезиларли<br />
даражада ифода этиши лозим.<br />
Ўзбекистон Республикасининг «Жамоатчилик<br />
назорати тўғрисида»ги қонуни лойиҳасига<br />
кўра, «жамоатчилик назорати» атамаси<br />
жамоатчилик назорати субъектларининг<br />
давлат органлари ва мансабдор шахсларнинг<br />
Конституция қоидалари, қонунлар ва бошқа<br />
меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларни, шунингдек,<br />
Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг<br />
сиёсий, ижтимоий-иқтисодий ва маданий<br />
ҳуқуқларини тартибга солувчи халқаро меъёрлар<br />
ва принципларни сўзсиз ижро этишига<br />
доир маълумотларни тўплаш, таҳлил қилиш<br />
ва умумлаштиришга оид фаолиятини ифодалайди.<br />
Бунда жамоатчилик назоратини амалга<br />
ошириш инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини<br />
ҳимоя қилишнинг устуворлиги, ихтиёрийлик,<br />
жаммоатчилик назоратининг ошкоралиги,<br />
давлат органлари ва мансабдор шахслар<br />
билан ўзаро муносабатларда маънавийахлоқий<br />
қоида ва меъёрларга қатъий риоя<br />
этиш каби тамойилларга амал қилиш асосида<br />
таъминланиши муҳимдир.<br />
Қонун лойиҳасида инсон ҳуқуқларига доир<br />
қонунчилик меъёрлари бажарилишининг<br />
ҳолати устидан мунтазам жамоатчилик<br />
мониторингини, социологик тадқиқотлар ва<br />
жамоатчилик эшитувларини, давлат органларининг<br />
муайян масалалар бўйича фаолияти<br />
тўғрисидаги ҳисоботларини амалиётга жорий<br />
этиш, фуқаролик жамияти институтларининг<br />
қонунлар ва бошқа меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларнинг<br />
жамоатчилик экспертизасида,<br />
шунингдек, шахс ҳуқуқлари ва манфаатларига<br />
тааллуқли қарорларни қабул қилиш жараёнида<br />
иштирок этиши учун зарур шарт-шароитларни<br />
яратиш сингари муҳим жиҳатларнинг<br />
белгиланиши мақсадга мувофиқдир.<br />
Ҳуқуқшунос олимларнинг илмий ишларини<br />
таҳлил қилиш шундан далолат берадики,<br />
инсон ва фуқароларнинг одил судловга<br />
эришишининг давлат томонидан таъминланиши,<br />
шунингдек одил судловга кўмаклашувчи<br />
шахсларнинг хавфсизлигига оид комплекс<br />
чоралар тизими каби муҳим конституциявий<br />
ҳуқуқларни жиноят ишини юритишга масъул<br />
бўлган давлат органлари зиммасига юкланганига<br />
қарамай, ҳозирги кунга қадар тўлиқ ҳажмда<br />
амал қилади деб айтиш мушкул.<br />
74 Ўзбекистон Республикаси ИИВ <strong>Академия</strong>сининг ахборотномаси. — 2012. — №4.