24.10.2014 Views

Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан

Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан

Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

чалар билан чамбарчас боғлиқ. Ҳозирги<br />

шароитда инсоннинг табиат ва авлодлар олдидаги<br />

бурчи янгича мазмун касб этиб бормоқда.<br />

Оилавий бурч эса жамият олдида турган<br />

мақсадлар билан янада уйғунлашмоқда. Она-<br />

Ватанга, халққа хизмат қилиш эса энг улуғ ва<br />

энг шарафли бурч ҳисобланади.<br />

Асосий қомусимизда конституция ва<br />

қонунларга риоя этиш, бошқа кишиларнинг<br />

ҳуқуқлари, эркинликлари, шаъни ва қадрқимматини<br />

ҳурмат қилиш, ўзбек халқининг<br />

тарихий ва маданий меросини асрабавайлаш,<br />

атроф табиий муҳитга эҳтиёткорона<br />

муносабатда бўлиш, қонун билан белгиланган<br />

солиқлар ва маҳаллий йиғимларни тўлаш,<br />

Ўзбекистон Республикасини ҳимоя қилиш<br />

сингари бурчлар белгилаб қўйилган. Шу боис<br />

уларга қатъий амал қилиш, қолаверса, уни<br />

ёшлар онгига сингдириб бориш барча мутасадди<br />

ходимлар, педагоглар, психологлар,<br />

ўқитувчилар ва ҳоказолар учун ҳам қарз, ҳам<br />

фарздир.<br />

Чунончи, судда адолатнинг ҳукмронлиги<br />

учун бир палласи айблов, иккинчиси эса<br />

ҳимоядан иборат «тарози» бўлгани сингари,<br />

жамиятда ҳам Конституцияда мустаҳкамланган<br />

ҳуқуқ ва эркинликлар билан бирга, бурч ва<br />

мажбуриятлар «палласи»нинг мутаносиблигига<br />

риоя этилиши лозим.<br />

Бунинг учун одил судловни амалга оширишда<br />

жамоатчилик назоратидан кенг<br />

фойдаланишни йўлга қўйиш мақсадга мувофиқдир.<br />

Ўзбекистон Республикасида «Жамоатчилик<br />

назорати тўғрисида»ги қонуннинг<br />

қабул қилиниши шу мақсадга хизмат қилиши<br />

шубҳасиз.<br />

Жамоатчилик назоратининг муайян<br />

жиҳатлари, одатда, фуқароларнинг ахборот<br />

олиш ҳуқуқини назарда тутадиган, уларнинг<br />

ҳуқуқ ва қонуний манфаатларига дахлдор<br />

бўлган қонунчилик ҳужжатлари орқали<br />

тартибга солинади. Шу боис, одил судлов ўз<br />

фаолиятининг очиқлигини жиноят ишида<br />

иштирок этаётган барча шахсларга сезиларли<br />

даражада ифода этиши лозим.<br />

Ўзбекистон Республикасининг «Жамоатчилик<br />

назорати тўғрисида»ги қонуни лойиҳасига<br />

кўра, «жамоатчилик назорати» атамаси<br />

жамоатчилик назорати субъектларининг<br />

давлат органлари ва мансабдор шахсларнинг<br />

Конституция қоидалари, қонунлар ва бошқа<br />

меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларни, шунингдек,<br />

Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг<br />

сиёсий, ижтимоий-иқтисодий ва маданий<br />

ҳуқуқларини тартибга солувчи халқаро меъёрлар<br />

ва принципларни сўзсиз ижро этишига<br />

доир маълумотларни тўплаш, таҳлил қилиш<br />

ва умумлаштиришга оид фаолиятини ифодалайди.<br />

Бунда жамоатчилик назоратини амалга<br />

ошириш инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини<br />

ҳимоя қилишнинг устуворлиги, ихтиёрийлик,<br />

жаммоатчилик назоратининг ошкоралиги,<br />

давлат органлари ва мансабдор шахслар<br />

билан ўзаро муносабатларда маънавийахлоқий<br />

қоида ва меъёрларга қатъий риоя<br />

этиш каби тамойилларга амал қилиш асосида<br />

таъминланиши муҳимдир.<br />

Қонун лойиҳасида инсон ҳуқуқларига доир<br />

қонунчилик меъёрлари бажарилишининг<br />

ҳолати устидан мунтазам жамоатчилик<br />

мониторингини, социологик тадқиқотлар ва<br />

жамоатчилик эшитувларини, давлат органларининг<br />

муайян масалалар бўйича фаолияти<br />

тўғрисидаги ҳисоботларини амалиётга жорий<br />

этиш, фуқаролик жамияти институтларининг<br />

қонунлар ва бошқа меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатларнинг<br />

жамоатчилик экспертизасида,<br />

шунингдек, шахс ҳуқуқлари ва манфаатларига<br />

тааллуқли қарорларни қабул қилиш жараёнида<br />

иштирок этиши учун зарур шарт-шароитларни<br />

яратиш сингари муҳим жиҳатларнинг<br />

белгиланиши мақсадга мувофиқдир.<br />

Ҳуқуқшунос олимларнинг илмий ишларини<br />

таҳлил қилиш шундан далолат берадики,<br />

инсон ва фуқароларнинг одил судловга<br />

эришишининг давлат томонидан таъминланиши,<br />

шунингдек одил судловга кўмаклашувчи<br />

шахсларнинг хавфсизлигига оид комплекс<br />

чоралар тизими каби муҳим конституциявий<br />

ҳуқуқларни жиноят ишини юритишга масъул<br />

бўлган давлат органлари зиммасига юкланганига<br />

қарамай, ҳозирги кунга қадар тўлиқ ҳажмда<br />

амал қилади деб айтиш мушкул.<br />

74 Ўзбекистон Республикаси ИИВ <strong>Академия</strong>сининг ахборотномаси. — 2012. — №4.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!