Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
Ўқиш - Академия МВД Республики Узбекистан
- TAGS
- xviii
- akadmvd.uz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётига<br />
асосланган очиқ демократик давлат барпо<br />
этиш ва фуқаролик жамиятини шакллантиришга<br />
азму қарор қилди.<br />
Шуни таъкидлаш керакки, мамлакатимизни<br />
ислоҳ этиш ва янгилашга қаратилган<br />
дастурий вазифаларни бажаришда миллий<br />
қадриятларимиз, урф-одат ва анъаналаримизни<br />
сақлашга, халқимизнинг асрлар<br />
давомида шаклланган менталитетига ҳурмат<br />
билан муносабатда бўлишга катта эътибор<br />
қаратилди. Шу билан бирга, муваффақиятли<br />
ва барқарор ривожланадиган замонавий<br />
демократик давлат қуришнинг ўзини оқлаган<br />
жаҳон тажрибасини чуқур ўрганиш ва қабул<br />
қилиш ҳам диққат марказда бўлди.<br />
Конституциямиз қабул қилиниши билан<br />
мамлакатнинг миллий, тарихий ҳамда анъанавий<br />
ўзига хослигини ҳисобга олган ҳолда уни<br />
босқичма-босқич ва изчил модернизация ва<br />
ислоҳ қилиш билан боғлиқ янги эволюцион<br />
ривожланиш босқичи бошланди. Ушбу давр<br />
мобайнида Ўзбекистон Республикаси Конституциясига<br />
тегишли ўзгартишлар киритилганини<br />
алоҳида қайд этиш лозим.<br />
Маълумки, Президент Ислом Каримов<br />
мустақиллик йилларида ижтимоий ҳаётимизнинг<br />
барча соҳаларида амалга оширилган<br />
улкан ўзгаришларни, халқимизнинг фидокорона<br />
меҳнати билан эришилган катта ютуқларни,<br />
Ўзбекистоннинг мустақил тараққиёт йўлини<br />
алоҳида икки босқичга ажратади. Шу боис,<br />
Ўзбекистон Конституциясининг ривожланишини<br />
ҳам икки босқичга бўлиш мумкин.<br />
Биринчи босқич, яъни ўтиш даври ва<br />
миллий давлатчилик асосларини шакллантириш<br />
билан боғлиқ биринчи галдаги ислоҳот ва<br />
ўзгаришлар босқичи (1991–2000 йиллар). Бу<br />
босқичда Ўзбекистон халқи эски мустабид<br />
тизимдан воз кечиб, мамлакатимизда ижтимоий<br />
йўналтирилган бозор иқтисодиётига<br />
асосланган инсонпарвар демократик ҳуқуқий<br />
давлат барпо этишни асосий мақсад сифатида<br />
белгилаб олди. Ана шу мақсад ифодаланган<br />
Конституция лойиҳаси Юртбошимиз раҳбарлигида<br />
тайёрланди, халқ ўртасида икки марта<br />
муҳокама этилиб такомиллаштирилгач, қонун<br />
чиқарувчи орган томонидан қабул қилинди.<br />
Конституцияда Ўзбекистонда давлат ва<br />
жамият қурилишининг асосий принциплари<br />
аниқ ифодалаб берилди, давлат ҳокимиятининг<br />
қонун чиқарувчи, ижро этувчи ва суд<br />
ҳокимияти тармоқларига бўлиниши энг муҳим<br />
36 Ўзбекистон Республикаси ИИВ <strong>Академия</strong>сининг ахборотномаси. — 2012. — №4.<br />
<br />
принцип сифатида белгиланди. Шунингдек,<br />
инсон, унинг ҳаёти, эркинлиги, шаъни, қадрқиммати<br />
олий қадрият ҳисобланиши, халқаро<br />
ҳуқуқнинг умумэътироф этилган қоидалари<br />
устунлигининг тан олиниши қайд этилди.<br />
Асосий қонунимизда ҳеч қайси мафкура<br />
давлат мафкураси сифатида ўрнатилиши<br />
мумкин эмаслиги ва ижтимоий ҳаёт сиёсий<br />
институтлар, мафкуралар ва фикрлар хилма-хиллиги<br />
асосида ривожланиши белгилаб<br />
берилди. Айни пайтда барча мулк шаклларининг<br />
тенг ҳуқуқлилиги шароитида истеъмолчиларнинг<br />
ҳуқуқи устунлиги, хусусий мулкнинг<br />
бошқа мулк шакллари каби дахлсиз ва<br />
давлат ҳимоясида эканлиги мустаҳкамлаб<br />
қўйилди.<br />
Ана шу принципларни инобатга олиб,<br />
Ўзбекистоннинг янги сиёсий ва давлат тузилиши<br />
асосларини, аввало, қонунчилик тизимини<br />
шакллантириш, марказда ва жойларда<br />
ваколатли ҳокимият органларининг яхлит<br />
тизимини ташкил этишга қаратилган ишлар<br />
собитқадамлик билан амалга оширилди.<br />
Иккинчи босқич, яъни фаол демократик<br />
янгиланишлар ва мамлакатни модернизация<br />
қилиш босқичи (2001-2010 йиллар). Бу<br />
босқичда Асосий қонунимизга мамлакатни<br />
модернизация қилишга, иқтисодиётни ривожлантиришга,<br />
сиёсий ҳаётимизни, қонунчилик,<br />
суд-ҳуқуқ тизимини ва ижтимоий-маданий<br />
соҳаларни изчил ислоҳ қилишга қаратилган<br />
ўзгартиш ва тузатишлар киритилди.<br />
Ўзбекистон Президенти Ислом Каримов<br />
таъкидлаганидек, «…биз ўзимизнинг пировард<br />
мақсадимизга эришиш учун замон қандай тез<br />
ва шиддат билан ўзгараётганини ҳисобга<br />
олган ҳолда, воқеликнинг ортида эмас, балки<br />
унинг олдида юришимиз, ҳар қандай нохуш<br />
ҳаракат ва муаммоларнинг олдини олишимиз,<br />
тараққиётимиз ва демократик янгиланиш<br />
заминини белгилаб берадиган қонунларни ўз<br />
вақтида қабул қилишимиз, уларга ҳаёт тақозо<br />
этаётган ўзгартириш ва қўшимчаларни киритишимиз<br />
зарурати бугун нечоғлик долзарб эканини<br />
англаш, тушуниш қийин эмас».<br />
Ўзбекистон Республикаси Конституциясига<br />
киритилган тузатишларни тавсифлайдиган бўлсак,<br />
уларни қуйидаги соҳаларга бўлиш мумкин:<br />
— мамлакатда парламентаризмнинг<br />
вужудга келиши ва ривожланишига оид;<br />
— Ўзбекистон Республикаси Президенти<br />
ва Олий Мажлиси ўртасидаги ваколатлар<br />
чегараларини белгилашга доир;
Change language