sił powietrznych - Ministerstwo Obrony Narodowej

NR 3/2013inne armiei śledzić statki powietrzne zbudowane wedługtechnologii stealth. Na uwagę zasługuje też niewiarygodnieszeroki zakres częstotliwości tychradarów: 0,1–18 GHz, czyli od fal średniokrótkichdo długich. Dlatego też są w stanie wychwytywaćnocne rajdy „niewidzialnych” amerykańskichbombowców B-2 oraz wycofanychjuż myśliwców bombardujących F-117A.Nowy radarTe nowe systemy radarowe stanowią najpoważniejszezagrożenie dla samolotów stealth.Rosjanie zmodyfikowali swoje, używane od latsiedemdziesiątych ubiegłego wieku, radaryVHF za pomocą technologii cyfrowych.Znaczne zwiększenie mocy obliczeniowychkomputerów umożliwiło wyławianie z masydanych informacji koherentnej. Słabe, odbiteod celu impulsy radaru VHF, które uprzedniobyły interpretowane jako szum tła, są terazidentyfikowane.Radary VHF mogą wykrywać samoloty zbudowanewedług technologii stealth 2 , powiedziałna targach uzbrojenia w 2007 roku WiktorOszerelew, szef jednego z wydziałów firmy Ałmaz-Antiej.Amerykanie wiedzą, że ich programstealth zawiódł, dodał. Wielu ekspertówuważa, że to przesada, ale nie wszyscy. OpinięRosjanina można jakoś uzasadnić.Wzajemne oddziaływanie radaru i samolotujest fizyczne. Płatowce „niewidzialnych” samolotówodchylają fale radarowe tak, że nie wracająone do anten odbiorczych, ale nie każdyradar pracuje na tej samej długości fali. Zwiększanieczęstotliwości fali zmniejsza jej długość(odległość między jej szczytami). Im krótszafala, tym bardziej szczegółowe odbicie radarowei większa rozdzielczość obrazów, co pozwalaskutecznie wykrywać nawet bardzo niewielkiecele powietrzne i na bardzo dużychwysokościach.Samoloty „niewidzialne” zbudowano tak, byoszukiwać urządzenia wykrywające – radarypracujące w paśmie X (częstotliwości od 8 do12,5 GHz, 2,5–3,75 cm). Radary baterii rakietprzeciwlotniczych używają tego pasma, ponieważte długości fal oferują optymalny kompromismiędzy zasięgiem i rozdzielczością potrzebnydo wykrycia i śledzenia celu. Ale kiedy samolotystealth są opromieniowane przez faleradaru dłuższe niż w paśmie X, to generują silniejszeodpowiedzi radarowe. Dlatego systemywykrywające samoloty stealth mają więcej niżjeden rodzaj radaru ochraniającego tę samąprzestrzeń powietrzną, lecz są rozmieszczonew różnych miejscach.Na przykład, przeciwlotniczy zestaw osłaniającyobiekt stały może uzyskiwać dane z kilku radarów,które są potrzebne do precyzyjnego odpaleniarakiety przeciwlotniczej. Radar VHF możewykryć nadlatujący samolot, kiedy radary o niższejczęstotliwości fal zakresu S (7,5–15 cm) alboL (15–30 cm) opromieniują cel z kilku stron. Rosjasprzedaje takie systemy radarowe wykrywającesamoloty stealth jako jeden pakiet.Do wykrywania „niewidzialnych” statków powietrznychmoże być używanych wiele radarowychtechnologii korzystających z nowych rozwiązań,takich jak generatory i odbiornikiradiowych częstotliwości, mikrofalowe monolityczneukłady scalone, czy wzmacniacze niskoszumiące,które zmniejszają tak zwany odstęppsofometryczny radaru, zwiększając jego możliwościwykrywania celów trudno wykrywalnych.Te zintegrowane systemy obrony przeciwlotniczej,jak je nazywa Pentagon, komplikują jegowojenne plany. Ale Pentagon uważa, że piloci„niewidzialnych” samolotów pokonają – takjak bombowce B-2 Spirit w Iraku, Serbii i Libii– te sieci.Jednak wojskowi amerykańscy ostrzegają, żeprzewaga technologii stealth w tych środowiskachsieciowych nie jest już tak duża. Szybkaekspansja mocy obliczeniowej komputerów, nowesensory i metody, które spowodują, że technologiastealth i jej zalety będą coraz bardziejtrudne do utrzymania 3 , napisał w lipcu 2012 rokuw wydawanym przez U.S. Naval Instituteperiodyku „Proceedings” admirał Jonathan2 Ibidem.3 J.W. Greenert: Forward Deployed Ships F-35 USN’s Future.“Proceedings” July 2012.110przegląd sił powietrznych