sił powietrznych - Ministerstwo Obrony Narodowej

szkolenie i bltywnym, a ryzyko nieodłącznie związane z określonymrodzajem działalności powinno być akceptowalnew „bezpiecznych” granicach. Odpowiedzialnośćza bezpieczeństwo w lotnictwiewykracza poza pokład statku powietrznegoi obejmuje pracowników naziemnych, kierownictwoi urzędników zatrudnionych w organizacjachwchodzących w skład poszczególnych elementówsystemu lotnictwa.W wojsku za bezpieczeństwo lotów ponosząodpowiedzialność dowódcy na każdym szczebludowodzenia lotnictwem w Siłach ZbrojnychRP 4 . Na wszystkich szczeblach dowodzenia lotnictwemdziała też służba bezpieczeństwa lotów,której podstawowym zadaniem jest zapobieganiezdarzeniom lotniczym i skutkom, jakie powodują5 . W lotnictwie Sił Zbrojnych RP funkcje organucentralnego pełni dowódca Sił Powietrznych.Jest uprawniony do wydawania zarządzeń i specjalistycznychinstrukcji dotyczących szkolenialotniczego we wszystkich rodzajach lotnictwai organizacjach systemu bezpieczeństwa lotów 6 .Wynika z tego, że w lotnictwie wojskowym zabezpieczeństwo nie odpowiada jeden człowiek,ale cały system, do którego można zaliczyć:– na szczeblu Ministerstwa Obrony Narodowej– Inspektorat ds. Bezpieczeństwa Lotów;– na szczeblu Sił Powietrznych – DowództwoSił Powietrznych, w tym dowódcę Sił Powietrznych,oddział Bezpieczeństwa Lotów oraz SzefostwoLotnictwa;– służbę bezpieczeństwa lotów (Komisja BadaniaWypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego);– dowódców na każdym szczeblu dowodzenia;– osoby bezpośrednio i pośrednio uczestniczącew wykonywaniu zadania lotniczego (pilot, kontrolerruchu lotniczego, służby metrologiczne itp.).Przedstawiony system powinien tworzyć całość,a jego elementy ze sobą współpracować. Informacjei decyzje wypracowane na najwyższych szczeblachw sposób niezmieniony i płynny powinnydocierać do podległej kadry i służb lotniczych.Zrozumienie przyczyn powodujących wypadkii incydenty lotnicze to klucz do ich zapobiegania.Nie należy różnicować też przyczyn je powodujących.Warto przytoczyć definicję wypadkui incydentu lotniczego oraz przyjrzeć się klasyfikacjizdarzeń lotniczych stosowanychw lotnictwie wojskowym (rys. 1).Przez wypadek lotniczy należy rozumieć zdarzeniezwiązane z eksploatacją statku powietrznego,które zaistniało od chwili, gdy jakakolwiekosoba weszła na jego pokład z zamiarem wykonanialotu, do chwili opuszczenia pokładu statku powietrznegoprzez wszystkie osoby znajdujące się nanim oraz podczas którego jakakolwiek osoba doznała,co najmniej poważnych obrażeń ciała lubstatek powietrzny został uszkodzony, lub nastąpiłozniszczenie jego konstrukcji albo statek powietrznyzaginął i nie został odnaleziony, a urzędowe jegoposzukiwania zostałyzakończone lub statekpowietrzny znajdujesię w miejscu, do któregodostęp nie jestmożliwy 7 .Incydentem lotniczymjest natomiastzdarzenie związanez eksploatacją statkupowietrznego inne niżwypadek lotniczy, którema lub mogłobySystem bezpieczeństwalotów powinien być nadzorowanyi monitorowanyw sposób ciągły, by zapobiegaćwypadkom i incydentomlotniczym, ponieważw momencie katastrofyjest już za późno na jakąkolwiekinterwencję.mieć niekorzystny wpływ na bezpieczeństwo lotów,zaistniałe od chwili, gdy jakakolwiek osobaweszła na jego pokład z zamiarem wykonania lotudo chwili opuszczenia pokładu statku powietrznegoprzez wszystkie osoby znajdujące się na nim 8 .Z definicji tych wynika, że wypadkiem lotniczymjest zdarzenie, którego skutkiem jestśmierć lub co najmniej poważne obrażenie ciałalub zniszczenie statku powietrznego w stopniuuniemożliwiającym jego dalszą eksploatację.Skutki wypadku lotniczego są dotkliwe i generująduże straty zarówno w ludziach, jak i sprzęcie.Natomiast incydentem lotniczym jest każde zda-4 Instrukcja bezpieczeństwa lotów lotnictwa…, s. 10.5 Ibidem.6 Ibidem.7 Ibidem, s. 8.8 Ibidem, s. 6przegląd sił powietrznych 63