sił powietrznych - Ministerstwo Obrony Narodowej

trendyNR 3/2013skowego organu do spraw nadzoru przyczyni siędo ujednolicenia i przejrzystości procesu nadzorunad bezpieczeństwem w wojskowych służbach zarządzaniaruchem lotniczym, zwiększając jednocześniezaufanie użytkowników przestrzeni powietrznejdo jakości świadczonych przez nichusług nie tylko na poziomie krajowym, ale takżew kontekście współpracy regionalnej, w obrębiefunkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej.Korzyści i zagrożeniaPrzytoczone argumenty pokazują relacje międzynormami prawnymi dotyczącymi wspólnotowychprzepisów utworzenia jednolitej europejskiejprzestrzeni powietrznej a działalnościąwojskową w państwach członkowskich Unii Europejskiej.Pozwalają również zweryfikować tezęo potrzebie dostosowania wojskowych użytkownikówprzestrzeni powietrznej i wojskowychusługodawców służb żeglugi powietrznej dofunkcjonowania w nowym środowisku operacyjnym.Analiza wskazała, iż planowane zmiany będąmiały wpływ na procedury operacyjne i wyposażeniewojskowych statków powietrznych,dlatego też nie mogą być wprowadzane w życiebez udziału przedstawicieli lotnictwa wojskowego.Dotychczasowe zaangażowanie strony wojskowej,w tym ekspertów z NATO, w pracachKomitetu ds. Jednolitej Przestrzeni Powietrznej(Single Sky Committee – SSC) zapewniło prawnąochronę działań i szkoleń wojskowych wykonywanychw ramach operacyjnego ruchu lotniczego.By pomyślnie osiągnąć cele programuSES, konieczne jest podjęcie przez władze wojskowedalszych działań.Wdrożenie zaawansowanych technologii do zarządzaniaruchem lotniczym, opracowywanychw ramach europejskiego systemu zarządzania ruchemlotniczym, będzie wymagać modernizacjiwyposażenia pokładowego wojskowych statkówpowietrznych i infrastruktury technicznej wojskowychsłużb ruchu lotniczego 30 oraz dodatkowegoszkolenia wojskowego personelu latającego i kontrolerskiego.Badania jakościowe, dotyczące implementacjiuregulowań prawnych SES do lotnictwa cywilnego,pozwalają wskazać i uszeregować działania,które powinny być podjęte również przez krajowewładze wojskowe. Należy do nich przede wszystkimzaliczyć:– ustanowienie wojskowego organu nadzorunad bezpieczną działalnością wojskowych organówsłużb ruchu lotniczego;– osiągnięcie przez wojskowe organy służb ruchulotniczego (Air Traffic Services – ATS) zgodnościze wspólnymi wymogami dotyczącymiświadczenia służb żeglugi powietrznej w celu ichcertyfikacji;– licencjonowanie wojskowych kontrolerów ruchulotniczego zgodnie z przepisami OrganizacjiMiędzynarodowego Lotnictwa Cywilnego, jeślizapewniają oni służbę kontroli dla ogólnego ruchulotniczego, na przykład na lotniskach współużytkowanych;– zagwarantowanie interoperacyjności wojskowychsystemów CNS/ATM i skojarzonych z nimiprocedur z systemami i procedurami europejskiejsieci zarządzania ruchem lotniczym.Wdrożenie wspólnotowych przepisów prawadla utworzenia jednolitej europejskiej przestrzenipowietrznej dla lotnictwa wojskowego powinnobyć poparte przekonywającymi ocenamikorzyści i kosztów płynących z takiego rozwiązania.Ocena wpływu implementacji prawodawstwaz dziedziny jednolitej europejskiej przestrzenipowietrznej przez władze wojskowe jestkwestią złożoną i niejednoznaczną. Wynika to zespecyfiki działalności lotnictwa wojskowego,która powoduje, że jest ona trudna do zmierzeniaw kategoriach ekonomicznych. Zakłada się, żeprzyjęcie wybranych regulacji SES do stosowaniaw lotnictwie wojskowym państw członkowskichUnii Europejskiej może przynieść znaczącekorzyści zarówno w skali kontynentalnej,regionalnej, jak i krajowej (tab. 3). Przedewszystkim ujednolicenie przepisów i procedurzarządzania ogólnym i operacyjnym ruchem lot-30 Uzgodnienie stanowisk krajowych władz wojskowych dotyczącychinwestycji w infrastrukturę techniczną systemu ATMmoże odbywać się za pośrednictwem Europejskiej AgencjiObrony (European Defence Agency – EDA), która w przeszłościkoordynowała już niektóre projekty inwestycyjne.28przegląd sił powietrznych