Partnerstwo dla Pokoju 20 lat później

Zjednoczonych, zdecydowane uchronić przyszłe pokolenia od klęsk wojny,
która dwukrotnie w ciągu naszego życia wyrządziła niewypowiedziane
cierpienia ludzkości, i przywrócić wiarę w podstawowe prawa człowieka,
w dostojeństwo i wartość jego osoby, w równouprawnienie mężczyzn
i kobiet oraz w równość praw narodów wielkich i małych, i stworzyć
warunki, w których będzie mogła panować sprawiedliwość i poszanowanie
zobowiązań opartych na traktatach i innych źródłach prawa
międzynarodowego, i przyczynić się do postępu społecznego i podniesienia
stopy życiowej przy większej wolności, i w tym celu stosować tolerancję
i żyć wspólnie w pokoju, jeden z drugim, jak dobrzy sąsiedzi (…)” 232 . Tymi
słowami rozpoczyna się Karta Narodów Zjednoczonych. W oparciu
o preambuły do dwóch, jakże ważnych aktów prawa międzynarodowego –
Traktatu Północnoatlantyckiego i Karty Narodów Zjednoczonych – możemy
stwierdzić, że w założeniu narody czy państwa tworzące międzynarodowe
organizacje po II wojnie światowej, w tym Sojusz Północnoatlantycki,
pragnęły poprzez stworzenie organizacji działającej na styku polityki
i obronności zapewnić trwałe panowanie pokoju w tej części świata. Takie
były założenia, jednak kwestią najważniejszą jest czy, a jeśli tak, to na co
pozwalają kolejne artykuły Traktatu.
W krótkim wywodzie nie sposób jest szczegółowo omówić każdą
jednostkę redakcyjną, jednak warto przekrojowo spojrzeć na wszystkie
czternaście artykułów Traktatu. Państwa NATO mają dokładać wszelkich
starań, aby na arenie międzynarodowej nie został zagrożony pokój,
bezpieczeństwo międzynarodowe i sprawiedliwość. Strony Traktatu
zobowiązują się do powstrzymania od użycia sił zbrojnych w sposób
niezgodny z Kartą Narodów Zjednoczonych. Traktat zawiera również
odniesienie do działań gospodarczych, w których rozwoju sygnatariusze
widzieli szansę na budowanie stabilizacji i dobrobytu 233 . Ważnym przepisem
prawnym jest art. 3. Traktatu, który stanowi , iż „dla skuteczniejszego
osiągnięcia celów niniejszego traktatu Strony, każda z osobna i wszystkie
razem, poprzez stałą i skuteczną samopomoc i pomoc wzajemną będą
utrzymywały i rozwijały swoją indywidualną i zbiorową zdolność do
odparcia zbrojnej napaści” 234 . Dominuje w tym przepisie element zbrojny
232 Karta Narodów Zjednoczonych, Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
i Porozumienie ustanawiające Komisję Przygotowawczą Narodów Zjednoczonych,
Dz. U. 1947 nr 23 poz. 90.
233 Traktat Północnoatlantycki, op. cit., art. 1-2.
234 Ibidem, art. 3.
238