Dificultades en el Aprendizaje: Unificación de Criterios Diagnósticos
Dificultades en el Aprendizaje: Unificación de Criterios Diagnósticos
Dificultades en el Aprendizaje: Unificación de Criterios Diagnósticos
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Dificulta<strong>de</strong>s</strong> especÍficas <strong>en</strong> <strong>el</strong> Apr<strong>en</strong>dizaje<br />
gico <strong>de</strong> los procesos neuropsicológicos que se ocupan <strong>de</strong> nociones matemáticas y<br />
hechos numéricos, d<strong>el</strong> manejo <strong>de</strong> los números y d<strong>el</strong> cálculo aritmético, tanto escrito<br />
como m<strong>en</strong>tal; sin que exista un <strong>de</strong>sord<strong>en</strong> simultáneo <strong>de</strong> las funciones m<strong>en</strong>tales<br />
g<strong>en</strong>erales. En la discalculia se difer<strong>en</strong>cian las que son <strong>de</strong> orig<strong>en</strong> “adquirido” (como<br />
consecu<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> un daño cerebral sobrev<strong>en</strong>ido y que afecta a personas que ya<br />
sabían calcular) y las llamadas “evolutivas” que surg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> curso d<strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo y<br />
<strong>de</strong> proceso <strong>de</strong> apr<strong>en</strong>dizaje, pero con características muy similares a las adquiridas.<br />
Son éstas, las evolutivas, las que estudiaremos aquí.<br />
Difer<strong>en</strong>tes autores 31 optan por distinguir las discalculias <strong>en</strong> función <strong>de</strong> la<br />
secu<strong>en</strong>cia evolutiva <strong>de</strong> los apr<strong>en</strong>dizajes, con lo que <strong>el</strong> concepto <strong>de</strong> discalculia evolutiva<br />
adquiere su verda<strong>de</strong>ro s<strong>en</strong>tido:<br />
Cuadro 19. Principales <strong>Dificulta<strong>de</strong>s</strong> Específicas <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />
Apr<strong>en</strong>dizaje <strong>de</strong> las Matemáticas.<br />
– Déficit <strong>de</strong> at<strong>en</strong>ción sost<strong>en</strong>ida.<br />
– Déficit <strong>en</strong> <strong>el</strong> uso <strong>de</strong> la memoria <strong>de</strong> trabajo.<br />
– Déficit <strong>en</strong> la <strong>el</strong>aboración y aplicación oportuna<br />
<strong>Dificulta<strong>de</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> cálculo y eficaz <strong>de</strong> algoritmos y otros procedimi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> p<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to.<br />
– Déficit <strong>en</strong> la automatización <strong>de</strong> las operaciones básicas.<br />
– Déficit <strong>de</strong> conocimi<strong>en</strong>tos numéricos.<br />
<strong>Dificulta<strong>de</strong>s</strong> <strong>en</strong> la – Déficit <strong>en</strong> la compr<strong>en</strong>sión d<strong>el</strong> <strong>en</strong>unciado y su<br />
solución <strong>de</strong> problemas traducción a l<strong>en</strong>guaje matemático.<br />
– Déficit <strong>en</strong> la <strong>el</strong>aboración y aplicación <strong>de</strong> estrategias<br />
y procedimi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> p<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to.<br />
– Déficit <strong>en</strong> la repres<strong>en</strong>tación coher<strong>en</strong>te <strong>en</strong> la<br />
memoria <strong>de</strong> trabajo <strong>de</strong> los compon<strong>en</strong>tes d<strong>el</strong> problema.<br />
– Déficit <strong>en</strong> la repres<strong>en</strong>tación <strong>en</strong> la memoria <strong>de</strong><br />
trabajo <strong>de</strong> un plan sistemático <strong>de</strong> solución.<br />
– Déficit <strong>en</strong> la <strong>el</strong>aboración y aplicación <strong>de</strong> estrategias<br />
y procedimi<strong>en</strong>tos m<strong>en</strong>tales para controlar y<br />
supervisar <strong>el</strong> proceso <strong>de</strong> realización d<strong>el</strong> problema.<br />
– Déficit <strong>de</strong> conocimi<strong>en</strong>tos matemáticos específicos.<br />
– Déficit <strong>de</strong> metaconocimi<strong>en</strong>tos implicados <strong>en</strong> la<br />
solución <strong>de</strong> problemas.<br />
Aspectos – Estilo cognitivo (patrón <strong>de</strong> apr<strong>en</strong>dizaje) irreflexivo,<br />
personales r<strong>el</strong>acionados y frecu<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te también impulsivo.<br />
– Motivación <strong>de</strong> logro.<br />
– Pobre autoconcepto, especialm<strong>en</strong>te autoconcepto<br />
académico (matemático).<br />
– Actitu<strong>de</strong>s negativas hacia las matemáticas.<br />
– Atribuir los fracasos a su falta <strong>de</strong> capacidad y los éxitos a la<br />
suerte, <strong>en</strong> cualquier caso siempre a factores según <strong>el</strong>los no<br />
controlables.<br />
– Expectativas negativas.<br />
31 González-Pi<strong>en</strong>da y Álvarez (1998); Mastropieri, Scruggs y Chung (1998); Garnett (1998);<br />
González-Pi<strong>en</strong>da (2000); Miranda, Fortes y Gil (2000); Defior (2000); García (2001); <strong>en</strong>tre<br />
otros.<br />
77