Jaitsi hemen liburu osoa - Lezoko Unibertsitateko Udala
Jaitsi hemen liburu osoa - Lezoko Unibertsitateko Udala
Jaitsi hemen liburu osoa - Lezoko Unibertsitateko Udala
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Lezo: ondarea eta hiri garapena<br />
Ermitak<br />
Bibliografiak hainbat ermita eta gurutze aipatzen ditu <strong>Lezoko</strong> udalerrian. Esate<br />
baterako, Gaintxurizketako gurutzea, jada desagertuta, eta Jaizkibelgoa,<br />
Amadingurutze izenekoa. Azkeneko harrizko gurutze historiko hori XVI. mendean<br />
aipatzen zen jada; hala ere, 36ko gerran suntsitu zenez, gaur egungo hormigoizko<br />
gurutzearekin ordezkatu zuten, baina jatorrizko oinarria aldatu gabe.<br />
Ermitei dagokionez, Santiagotxoko baseliza azpimarratuko dugu. XIX. mendearen<br />
hasiera arte iraun zuen zutik, eta Apaiziartza baserriaren inguruetan zegoen.<br />
Andre Maria Magdalenaren ermita bat ere izan omen zen. Bordalabordan eraiki<br />
zuten, Pasaia eta Lezoren arteko mugan, Errege Ontziolen 17 instalazioen<br />
barruan.<br />
Lope Isastik aipatu zuen eskaleentzako ospitale bat zegoela Errementari zeritzon<br />
parajean -Pasai Donibanerekin batera 18 kudeatzen zuen Lezok-, baina ez<br />
da harekin lotutako aztarna bakar bat ere ezagutzen.<br />
Gaur egun, kostaldeko Done Jakue bideak, Hondarribitik etorrita, Lezo udalerria<br />
zeharkatzen du Pasai Donibane eta Donostiarantz abiatu baino lehen. XXI.<br />
mendeko kultur Ibilbide horrek paisaiaren eta kultura arloaren inguruko ikuspegi<br />
eta ñabardura berriak hartzen ditu kontuan, hertsiki historikoak direnak gaindituta.<br />
2.2 ONDARE MILITARRA: GOTORLEKUAK<br />
Sei dorre eraiki ziren Jaizkibelgo gailurraren lerroan, eta bosten aztarnak<br />
gordetzen dira oraindik, haietako hiru <strong>Lezoko</strong> udalerrian. Handik, Irun-<br />
Pasaia korridorearen eremu guztia begizta daiteke hegoaldera, eta iparraldera,<br />
berriz, Jaizkibelgo hegalak, itsasoraino, eta Gipuzkoako itsasbazterraren<br />
parte bat.<br />
Dorre gehienen oinplanoa hexagono tankerakoa da, eta alde bakoitzak 3,3 m<br />
eta 3,5 m artean ditu. Salbuespena Guadalupetik hurbilen dagoen dorre karratua<br />
litzateke. Dorre guztiak bi solairukoak eta terrazadunak ziren. Gaur egun inguruko<br />
hareharrizko hormak gordetzen dira soilik. Barrualdea hutsik dago. Beheko<br />
solairuan aireztapenerako zein behaketarako zulo laukizuzenak zabaltzen ziren.<br />
Kanpoan zapata bat ikusten dugu, dorrea baino pitin bat zabalagoa eta garaiera<br />
17 AGUIRRE-SORONDO,A., LIZARRALDE ALBERDIN, K.: Ermitas de Gipuzkoa. J.M. Barandiaran,<br />
Fundazioa: 2000. 272. or.<br />
18 L. De Isasti, op. cit. 485. or.<br />
31